Blog Freddy Weima | Moties die niet helpen

Sinds afgelopen donderdag zijn we 31 onderwijsmoties rijker.

Ondanks de oproep van CDA-leider Bontenbal om tot een ‘motiemaximum’ te komen, zijn er vorige week tijdens de zogenaamde tweeminutendebatten maar liefst 31 onderwijsmoties ingediend. 

Moties zijn belangrijk. Ze kunnen onderwijsbeleid verbeteren, maar we zien steeds vaker dat hun wildgroei en soms ondoordachte inhoud het onderwijs eerder belast dan helpt. 

Laten we positief beginnen. Sommige moties zijn belangrijk en ik hoop van harte dat ze vandaag worden aangenomen. Denk aan het terugdraaien van bezuinigingen op onderwijskansen en de basisvaardigheden. 

Ook riepen meerdere partijen, van oppositie tot coalitie, het kabinet op om stevig in te grijpen in de leermiddelenmarkt. Een punt waar de hele onderwijssector zich sterk voor heeft gemaakt. Eerlijke prijzen en een eind aan de koppelverkoop van lesmateriaal. Hoe sneller hoe beter.

Dit zijn moties die wij inhoudelijk ook belangrijk vinden. Maar veel moties helpen het onderwijs niet. Er wordt regelmatig gemicromanaged vanuit Den Haag. 

Ook in deze ronde weer: moties die vragen om nieuwe schotten in de bekostiging, verplicht overleg met niet-G5-wethouders, onderzoek naar een wenperiode. Het helpt niet en draagt alleen maar bij aan de sturingsoverload die het onderwijs al jaren teistert. Terwijl bij een recent debat nog werd geconstateerd dat de Kamer op ‘sturingsdieet’ moet.

Een motie waar ik maar weinig van begrijp komt nota bene van twee Kamerleden die ik zeer waardeer: Aant Jelle Soepboer van NSC en Ilana Rooderkerk van D66. Zij verzoeken de staatssecretaris om voortaan als derde partij deel te nemen aan de cao-onderhandelingen voor het funderend onderwijs. 

We hebben in Nederland de afgelopen decennia in de gehele publieke sector een systeem van decentrale cao-onderhandelingen opgetuigd. Zorg, onderwijs, gemeenten: overal zijn werkgevers en werknemers samen verantwoordelijk voor de arbeidsvoorwaardenvorming. Over het algemeen gaat dat goed. Zo hebben we in het primair onderwijs in vier jaar tijd vijf goede cao’s afgesloten. 

Maar nu moet de overheid dus aanschuiven. Dezelfde overheid die de afgelopen jaren met gekke bezuinigingen, kortetermijnpolitiek en incidentele financiering nou niet bepaald heeft bijgedragen aan duurzaam onderwijsbeleid. Gaat dat nou leiden tot betere arbeidsvoorwaarden voor leraren, schoolleiders en ondersteuners? 

Hiermee geven NSC en D66 – ongetwijfeld onbedoeld – de boodschap af dat het primair en voortgezet onderwijs niet volwassen genoeg zijn. In tegenstelling tot onder meer de zorg en het hoger onderwijs heeft het funderend onderwijs blijkbaar oppas nodig. 

Ik vind het een ongelukkig signaal naar die 300.000 vrouwen en mannen die onze sectoren rijk zijn. En zeker ook naar de vertegenwoordigers van bonden en werkgevers die altijd weer alles op alles zetten om tot een goeie deal te komen voor al die onderwijsmensen.

Misschien moet er toch maar een 32ste motie komen. Eentje die oproept te stoppen met niet-helpende moties.