De centen van de sector

Hoeveel geld gaat er naar het primair onderwijs en hoe zit het systeem in elkaar?

Alles wat je altijd al wilde weten over de financiën in het primair onderwijs. Hieronder vind je de vragen en antwoorden over het lumpsumstelsel, de uitgaven van schoolorganisaties, verantwoording en de salarissen in het primair onderwijs.

Hoeveel geld gaat er naar het primair onderwijs?

  • Hoeveel geld gaat er naar het primair onderwijs?

    Het primair onderwijs wordt bekostigd door de overheid. Hiermee is in totaal een bedrag van €11 miljard gemoeid. Een fors bedrag, maar het primair onderwijs is met circa 1,5 miljoen leerlingen, ongeveer 6700 scholen en 126.000 fte aan personeel dan ook de grootste onderwijssector. De wet van de grote getallen is er van kracht. Kleine percentages tellen snel op tot forse bedragen. Andersom geldt dat forse totaalbedragen per school of per leerling al snel weinig voorstellen. Om van betekenis te kunnen zijn, is in het primair onderwijs dus veel geld nodig.

  • Wat is het verschil tussen accreditatie en visitatie?

    • Accreditatie gaat over de bestuurder en visitatie over het samenspel in de bestuurlijke organisatie.
    • Het beroepsprofiel geldt als basis voor accreditatie. De hulpvraag en de Code Goed Bestuur gelden als basis voor de visitatie.
    • Visitatie gaat over het samenspel in de bestuurlijke organisatie, waarbij ontwikkelmogelijkheden worden aangereikt voor de organisatie. Bij accreditatie worden ontwikkelkansen voor de bestuurder in beeld gebracht.
    • We verbinden accreditatie en visitatie met elkaar, de bestuurlijke visitatie kan gebruikt worden als contextanalyse bij de accreditatie.
  • Welke ruimtes kun je gebruiken voor bewegingsonderwijs?

    Goede en voldoende sportaccommodaties zijn belangrijk om de verplichte uren bewegingsonderwijs en de leerdoelen te halen. Idealiter heeft elke school een gymzaal in het gebouw of in de buurt. In de praktijk is dit niet altijd mogelijk. Sportvelden, buitenlocaties of andere gemeentelijke sportaccommodaties kunnen een oplossing zijn als een gymzaal niet beschikbaar is. 

  • Is de periode van loondoorbetaling bij ziekte voor werknemers die na hun AOW doorwerken sinds 1 april 2021 zes in plaats van dertien weken?

    Sinds 1 juli 2023 betaal je de AOW-gerechtigde werknemer nog 6 weken loon door bij ziekte, behalve als zij al voor 1 juli 2023 ziek waren, dan blijft 13 weken gelden. Meer informatie vind je bij UWV.

  • Wanneer moet een school uiterlijk over toelating van een leerling beslissen?

    Het bevoegd gezag neemt de beslissing over toelating van een leerling zo spoedig mogelijk maar uiterlijk binnen zes weken na de dag van ontvangst van de aanmelding. Indien de beslissing niet binnen zes weken kan worden genomen, deelt het bevoegd gezag dit aan de ouders mee en noemt daarbij een zo kort mogelijke termijn waarbinnen de beslissing wordt genomen. Deze termijn bedraagt ten hoogste vier weken. Dit volgt uit art. 40 lid 6 WPO.

Hoeveel bekostiging ontvangen schoolorganisaties per leerling?

  • Hoeveel bekostiging ontvangen schoolorganisaties per leerling?

    Als je kijkt naar alle kosten van het primair onderwijs op de begroting 2022 van het ministerie van OCW, (excl. apparaatskosten OCW), dan kom je uit op een bedrag van €9.100 per leerling in 2022. In deze berekening zitten echter ook geldstromen die niet naar schoolbesturen gaan. Denk hierbij aan bekostiging Nederlands onderwijs in het buitenland, humanistisch vormingsonderwijs en de onderwijsachterstandsmiddelen die gemeenten ontvangen.

    De bekostiging die daadwerkelijk naar schoolbesturen gaat, is in 2022 €8.600. Hier is echter ook de volledige bekostiging van samenwerkingsverbanden in het po, speciaal basisonderwijs en zware ondersteuning in het po en vo in verwerkt. Hier valt ook het vso onder, aangezien deze bekostigd wordt vanuit het primair onderwijs op de begroting van het ministerie van OCW. Zonder de ondersteuningsbekostiging komt het bedrag per leerling uit op circa €7.200 per leerling.

    Hier valt ook onder andere ook de volgende bijzondere bekostiging onder; kleine scholentoeslag, onderwijsachterstandsmiddelen, regelingen voor onderwijs aan asielzoekers en nieuwkomerskinderen. Een school van 220 leerlingen (gemiddelde schoolgrootte in Nederland) zonder dergelijke bijzondere bekostiging, ontvangt per schooljaar 2021/2022 circa € 5.900 per leerling excl. NPO middelen (€6.600 incl. NPO middelen).

    De cijfers zijn na te lezen in deze Rijksbegroting OCW 2022.

  • Wat is het verschil tussen accreditatie en visitatie?

    • Accreditatie gaat over de bestuurder en visitatie over het samenspel in de bestuurlijke organisatie.
    • Het beroepsprofiel geldt als basis voor accreditatie. De hulpvraag en de Code Goed Bestuur gelden als basis voor de visitatie.
    • Visitatie gaat over het samenspel in de bestuurlijke organisatie, waarbij ontwikkelmogelijkheden worden aangereikt voor de organisatie. Bij accreditatie worden ontwikkelkansen voor de bestuurder in beeld gebracht.
    • We verbinden accreditatie en visitatie met elkaar, de bestuurlijke visitatie kan gebruikt worden als contextanalyse bij de accreditatie.
  • Welke ruimtes kun je gebruiken voor bewegingsonderwijs?

    Goede en voldoende sportaccommodaties zijn belangrijk om de verplichte uren bewegingsonderwijs en de leerdoelen te halen. Idealiter heeft elke school een gymzaal in het gebouw of in de buurt. In de praktijk is dit niet altijd mogelijk. Sportvelden, buitenlocaties of andere gemeentelijke sportaccommodaties kunnen een oplossing zijn als een gymzaal niet beschikbaar is. 

  • Is de periode van loondoorbetaling bij ziekte voor werknemers die na hun AOW doorwerken sinds 1 april 2021 zes in plaats van dertien weken?

    Sinds 1 juli 2023 betaal je de AOW-gerechtigde werknemer nog 6 weken loon door bij ziekte, behalve als zij al voor 1 juli 2023 ziek waren, dan blijft 13 weken gelden. Meer informatie vind je bij UWV.

  • Wanneer moet een school uiterlijk over toelating van een leerling beslissen?

    Het bevoegd gezag neemt de beslissing over toelating van een leerling zo spoedig mogelijk maar uiterlijk binnen zes weken na de dag van ontvangst van de aanmelding. Indien de beslissing niet binnen zes weken kan worden genomen, deelt het bevoegd gezag dit aan de ouders mee en noemt daarbij een zo kort mogelijke termijn waarbinnen de beslissing wordt genomen. Deze termijn bedraagt ten hoogste vier weken. Dit volgt uit art. 40 lid 6 WPO.

Waarop is de bekostiging van het primair onderwijs gebaseerd?

  • Wat is het verschil tussen accreditatie en visitatie?

    • Accreditatie gaat over de bestuurder en visitatie over het samenspel in de bestuurlijke organisatie.
    • Het beroepsprofiel geldt als basis voor accreditatie. De hulpvraag en de Code Goed Bestuur gelden als basis voor de visitatie.
    • Visitatie gaat over het samenspel in de bestuurlijke organisatie, waarbij ontwikkelmogelijkheden worden aangereikt voor de organisatie. Bij accreditatie worden ontwikkelkansen voor de bestuurder in beeld gebracht.
    • We verbinden accreditatie en visitatie met elkaar, de bestuurlijke visitatie kan gebruikt worden als contextanalyse bij de accreditatie.
  • Welke ruimtes kun je gebruiken voor bewegingsonderwijs?

    Goede en voldoende sportaccommodaties zijn belangrijk om de verplichte uren bewegingsonderwijs en de leerdoelen te halen. Idealiter heeft elke school een gymzaal in het gebouw of in de buurt. In de praktijk is dit niet altijd mogelijk. Sportvelden, buitenlocaties of andere gemeentelijke sportaccommodaties kunnen een oplossing zijn als een gymzaal niet beschikbaar is. 

  • Is de periode van loondoorbetaling bij ziekte voor werknemers die na hun AOW doorwerken sinds 1 april 2021 zes in plaats van dertien weken?

    Sinds 1 juli 2023 betaal je de AOW-gerechtigde werknemer nog 6 weken loon door bij ziekte, behalve als zij al voor 1 juli 2023 ziek waren, dan blijft 13 weken gelden. Meer informatie vind je bij UWV.

  • Wanneer moet een school uiterlijk over toelating van een leerling beslissen?

    Het bevoegd gezag neemt de beslissing over toelating van een leerling zo spoedig mogelijk maar uiterlijk binnen zes weken na de dag van ontvangst van de aanmelding. Indien de beslissing niet binnen zes weken kan worden genomen, deelt het bevoegd gezag dit aan de ouders mee en noemt daarbij een zo kort mogelijke termijn waarbinnen de beslissing wordt genomen. Deze termijn bedraagt ten hoogste vier weken. Dit volgt uit art. 40 lid 6 WPO.

  • Is 5 mei (bevrijdingsdag) voor werknemers een standaard vrije dag?

    5 mei is in Nederland een officiële feestdag. Er is in de wet niet bepaald dat werknemers op officiële feestdagen vrij moeten krijgen van hun werkgever. In de CAO PO is echter bepaald dat 5 mei een vrije dag is voor werknemers en dat deze dag onderdeel uitmaakt van het vakantieverlof van de werknemer. Dit volgt uit artikel 1.1. en artikel 8.1. lid 1 sub a CAO PO. 

Waarom krijgen schoolbesturen lumpsum en is het geld niet geoormerkt?

  • Waarom krijgen schoolbesturen lumpsum en is het geld niet geoormerkt?

    Diverse onderzoeken hebben uitgewezen dat de lumpsum heeft geleid tot beter en doelmatiger onderwijs en past bij de manier waarop wij het onderwijs in Nederland hebben ingericht (zoals McKinsey-analyse ‘How the world’s most improved school systems keep getting better‘ en een reviewstudie van het CPB). Ook voormalig minister Jet Bussemaker en staatssecretaris Sander Dekker (Onderwijs) stelden in mei 2016 dat de lumpsumsystematiek van waarde is voor de kwaliteit van het onderwijs. De alternatieven die de bewindslieden hebben laten onderzoeken, leverden geen betere uitkomsten.

    De Onderwijsraad verkiest in zijn rapport ‘Inzicht in en verantwoording van onderwijsgelden’ van juli 2018 de lumpsum boven alternatieve bekostigingsmethoden. ‘De lumpsum doet het meest recht aan de autonomie van onderwijsinstellingen en waarborgt de stabiliteit en continuïteit van bekostiging en onderwijsbeleid’, aldus de Onderwijsraad.

  • Wat is het verschil tussen accreditatie en visitatie?

    • Accreditatie gaat over de bestuurder en visitatie over het samenspel in de bestuurlijke organisatie.
    • Het beroepsprofiel geldt als basis voor accreditatie. De hulpvraag en de Code Goed Bestuur gelden als basis voor de visitatie.
    • Visitatie gaat over het samenspel in de bestuurlijke organisatie, waarbij ontwikkelmogelijkheden worden aangereikt voor de organisatie. Bij accreditatie worden ontwikkelkansen voor de bestuurder in beeld gebracht.
    • We verbinden accreditatie en visitatie met elkaar, de bestuurlijke visitatie kan gebruikt worden als contextanalyse bij de accreditatie.
  • Welke ruimtes kun je gebruiken voor bewegingsonderwijs?

    Goede en voldoende sportaccommodaties zijn belangrijk om de verplichte uren bewegingsonderwijs en de leerdoelen te halen. Idealiter heeft elke school een gymzaal in het gebouw of in de buurt. In de praktijk is dit niet altijd mogelijk. Sportvelden, buitenlocaties of andere gemeentelijke sportaccommodaties kunnen een oplossing zijn als een gymzaal niet beschikbaar is. 

  • Is de periode van loondoorbetaling bij ziekte voor werknemers die na hun AOW doorwerken sinds 1 april 2021 zes in plaats van dertien weken?

    Sinds 1 juli 2023 betaal je de AOW-gerechtigde werknemer nog 6 weken loon door bij ziekte, behalve als zij al voor 1 juli 2023 ziek waren, dan blijft 13 weken gelden. Meer informatie vind je bij UWV.

  • Wanneer moet een school uiterlijk over toelating van een leerling beslissen?

    Het bevoegd gezag neemt de beslissing over toelating van een leerling zo spoedig mogelijk maar uiterlijk binnen zes weken na de dag van ontvangst van de aanmelding. Indien de beslissing niet binnen zes weken kan worden genomen, deelt het bevoegd gezag dit aan de ouders mee en noemt daarbij een zo kort mogelijke termijn waarbinnen de beslissing wordt genomen. Deze termijn bedraagt ten hoogste vier weken. Dit volgt uit art. 40 lid 6 WPO.