Het so, sbo èn vso

De PO-Raad behartigt de belangen van besturen in het primair onderwijs. Daar vallen ook speciaal onderwijs (so), speciaal basisonderwijs (sbo) en het voortgezet speciaal onderwijs (vso) onder.

Wat is het verschil tussen speciaal basisonderwijs (sbo) en speciaal onderwijs (so)?

Sommige leerlingen lopen - om verschillende redenen - vast in het basisonderwijs. Voor deze leerlingen biedt het sbo een ondersteuning op het onderwijsleerproces. Bij meer complexe problemen - of wanneer een integrale behandeling met jeugdhulp belangrijk is - komt het so in beeld.

• Het sbo behoort officieel niet tot het speciaal onderwijs en valt daarom onder de Wet op het primair onderwijs (WPO)
• Scholen voor so en vso vallen onder de Wet op de Expertisecentra (WEC)

Hoe zit het speciaal onderwijs in Nederland in elkaar?

Scholen voor speciaal onderwijs richten zich op een specifieke doelgroep, b.v. zeer moeilijke lerende kinderen of kinderen met ernstige gedragsproblemen. De ondersteuningsbehoefte van deze kinderen vraagt om een bepaalde expertise en aanpassingen binnen de schoolomgeving. Daarom zijn de doelgroepen opgedeeld in vier clusters.

Om te worden toegelaten tot het so, richt je je tot het samenwerkingsverband (SWV) in jouw regio. Zij adviseert ouders en scholen, beslist over de toelating en geeft een toelaatbaarheidsverklaring (TLV) af indien het kind beter past in het speciaal onderwijs.

Speciaal basisonderwijs

Het speciaal basisonderwijs (sbo) behoort niet tot het speciaal onderwijs. Scholen voor het sbo vallen onder de WPO. Ook hier beslissen de samenwerkingsverbanden over de toelating tot een sbo-school.

Leerwegondersteunend Onderwijs (lwoo)

Een deel van de sbo-leerlingen stroomt aan het einde van hun basisschooltijd door naar een reguliere vmbo-school waar leerwegondersteunend onderwijs (lwoo) gegeven. Dit leidt op voor een regulier vmbo-diploma dat toegang geeft tot het middelbaar beroepsonderwijs (mbo). Leerlingen met een lwoo-indicatie krijgen les in kleinere klassen (rond de 15 leerlingen) zodat ze meer individuele aandacht krijgen.

Een ander deel stroomt door naar het vso; een middelbare school waar meer aandacht is voor hun specifieke (ondersteunings)behoeften. Ook deze scholen hebben vaak een specialisme binnen een bepaalde doelgroep.

Wat doet de PO-Raad?

De PO-Raad behartigt de belangen van de schoolbesturen met so-, sbo- en vso-scholen. Vanwege de specifieke doelgroepen krijgt juist het gespecialiseerd onderwijs vaak te maken met knelpunten:

• Bekostiging, bv. de verouderde CUMI-regeling
• Kwaliteitszorg
• De loonkloof tussen het vso en vo
• Het lerarentekort in het gespecialiseerd onderwijs