SER: Kansengelijkheid vergt structurele investeringen

Opnieuw werd er vorige week een rapport gepubliceerd dat bevestigt dat een grote reset van ons onderwijssysteem nodig is om kinderen gelijke kansen te geven en dat daar structurele investeringen bij passen. In het rapport Gelijke kansen in het onderwijs – structureel investeren in kansengelijkheid voor iedereen pleit de Sociaal-Economische Raad voor een structurele en integrale aanpak van kansenongelijkheid, binnen en buiten de schoolmuren, op de arbeidsmarkt en in onze samenleving.

De SER stelt dat ondanks alle eerder verschenen adviezen het beleid hierop nog onvoldoende is aangepast. In die zin brengt het rapport weinig nieuws: het kan op de groeiende stapel bij de oproep van de Onderwijsinspectie tot ‘renovatie’ van ons onderwijs en het advies van de Onderwijsraad om later te selecteren en beter te differentiëren.

Reset van ons systeem is nodig

De PO-Raad pleit al langer voor een grote reset. Om kinderen gelijke kansen te geven is er groot onderhoud aan ons onderwijssysteem nodig. We verwachten dat het nieuwe kabinet werk van maakt van een kansrijker stelsel waarin we kinderen een vroege start bieden, later selecteren en dat flexibeler is. Dat stelsel moet ook inclusiever: kinderen van verschillende achtergronden, ook kinderen met ondersteuningsbehoeften, krijgen zo gelijke kansen in het regulier onderwijs. Tegelijkertijd geloven we, samen met de SER, dat kansengelijkheid een opdracht is van de hele maatschappij, waarin het onderwijs een rol heeft, maar dat zeker niet alleen kan doen.

Knelpunten kansengelijkheid in funderend onderwijs

De SER constateert dat de kwaliteit van het funderend onderwijs onder druk staat en het lerarentekort hierbij een van de grootste uitdagingen is. Bovendien kent het Nederlandse onderwijssysteem een aantal kenmerken die (onbedoeld) kansenongelijkheid in de hand werken: we selecteren te vroeg en kwetsbare leerlingen lopen een onevenredig groot risico op onderadvisering.

De onderzoekers doen een aantal aanbevelingen:

• Investeer in vroege ontwikkeling en ondersteuning
• Investeer in hogere kwalificaties van leraren en schoolleiders, een professionele onderwijsorganisatie en goed werkgeverschap
• Selecteer later en heb meer aandacht voor barrières bij in- en doorstroom
• Maak werk van diversiteit en inclusie in de klas en maak gebruik van passende ondersteuning voor alle leerlingen
• Creëer een breed aanbod van ontwikkelmogelijkheden en een breed netwerk voor alle leerlingen
• Zet digitalisering in voor meer persoonsgericht onderwijs en ter ondersteuning van leraren
• Stimuleer een gezonde leefstijl