Impactteam corona & onderwijskwaliteit: Zo compenseer je de gemiste onderwijstijd
Kinderen hebben in de coronaperiode lessen gemist; moet deze onderwijstijd ingehaald worden? Over die vraag heeft het Impactteam corona & onderwijskwaliteit van de PO-Raad zich gebogen. Het team constateert dat simpelweg extra uren investeren niet de oplossing is. De meeste winst kan behaald worden door het slimmer en beter benutten van onderwijstijd.
Binnen de tijd
Tijd is een belangrijke factor in ons gestandaardiseerd onderwijssysteem. Het Nederlandse curriculum is immers in de tijd georganiseerd: kerndoelen, eindtermen en toetsen zijn meestal gekoppeld aan een periode. Daardoor weegt tijd ook automatisch mee als factor in toetsing en selectie, schrijft het Impactteam, dat bestaat uit wetenschappers en schoolbestuurders. ,,We onderzoeken niet óf leerlingen zich de beoogde kennis en vaardigheden eigen hebben gemaakt, maar de mate waarin hen dat is gelukt binnen de door ons aangegeven tijd.”
Flexibeler systeem
Kinderen mogen na de periodes van onderwijs op afstand niet de dupe worden van het feit dat ons onderwijssysteem rondom de factor tijd is gebouwd. Op dit moment is de selectie op de overgang van po naar vo sterk bepalend voor de verdere onderwijsloopbaan van een leerling. Een flexibeler onderwijssysteem -zonder harde, aan tijd gebonden overgangen- zou de oplossing zijn, maar voor nu moeten we iets vinden om de leerlingen binnen dit huidige systeem te helpen, constateeren de wetenschappers en bestuurders.
Kinderen niet extra belasten
Om te voorkomen dat leerlingen door gemiste onderwijstijd blijvend benadeeld worden, moeten scholen eventuele vertragingen dus zien te compenseren vóórdat de selectie plaatsvindt. Een belangrijk uitgangspunt daarbij, benadrukt het team, is dat de oplossingen de kinderen niet extra belasten.
De belangrijkste factoren voor het inlopen van cognitieve vertraging, zo staat in de verkenning, zijn de kwaliteit van de leraar en slimmer en beter benutten van onderwijstijd: het intensiveren van het onderwijs, gedifferentieerd naar onderwijsbehoeften, zowel cognitief als sociaal. Het Impactteam maakt daarbij meteen de kanttekening dat de effectiviteit van een interventie contextafhankelijk is.