Flores Onderwijs zag de sluiting van scholen aankomen en bereidde zich snel voor op thuisonderwijs. Alle chromebooks werden over de scholen herverdeeld. Ze gingen naar alle gezinnen zonder devices. 

Een paar dagen voordat de sluiting van de scholen werd aangekondigd, was er directeurenoverleg bij het Arnhemse Flores Onderwijs (voorheen DeBasisFluvius). “We zagen die sluiting aankomen en hebben meteen het thuisonderwijs voorbereid”, vertelt bestuurder Sylvia Veltmaat. “We knipten het vele werk dat moest gebeuren in stukjes. Iedereen nam een taak op zich. We werkten het hele weekend door en die maandag konden de meeste scholen ouders en leerlingen vertellen hoe we het gingen doen.” Flores heeft de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in de samenwerking tussen staf, college van bestuur en directeuren. “Daar plukken we nu de vruchten van.”

Elke leerling wordt bereikt

Veltmaat is ervan overtuigd dat haar scholen met het thuisonderwijs nagenoeg elke leerling bereiken. “We weten welke kleine groep we niet bereiken en daarvoor zoeken we samenwerking met de wijkteams en jeugdzorg.” Alle chromebooks van de 34 basisscholen werden herverdeeld. Ze gingen met voorrang naar gezinnen zonder device. Flores bespreekt met de gemeente hoe gezinnen zonder wifi hierop aangesloten kunnen worden. Vanochtend woonde Veltmaat een digitale les bij van een leerkracht onder wiens leerlingen chromebooks zijn uitgedeeld. “Hij bezocht alle gezinnen om te zorgen dat de apparatuur het deed. En vertelde, op 1,5 meter afstand, hoe belangrijk het is dat kinderen blijven leren en hoe ouders dat kunnen begeleiden. Een fantastisch voorbeeld.”

Crisisteam

Een klein crisisteam met vertegenwoordigers vanuit communicatie, bedrijfsvoering, directeuren en college van bestuur bespreekt wekelijks online wat er moet gebeuren. De bestuurders steken veel energie in communicatie. Zij vragen de directeuren en managers wat zij nodig hebben, sturen medewerkers waarderende en bemoedigende berichten en manen hen aan om op zichzelf te letten. “We kijken regelmatig hoe mensen het lesgeven aanpakken. En we maken verbinding met de gemeente, passend onderwijs en jeugdzorg, zodat we samen de goede dingen kunnen doen.”

ICT-inhaalslag

De schoolleiders van Flores steken veel tijd in het faciliteren van het thuisonderwijs en het ondersteunen van hun teamleden. Met trots ziet Veltmaat hoe de leerkrachten een enorme inhaalslag hebben gemaakt met hun digitale vaardigheden. “Ze hebben in deze korte tijd geleerd wat we hen al jarenlang via professionaliseringsaanbod proberen bij te brengen.” Toch bereik je niet dezelfde kwaliteit als in de normale situatie, beseft Veltmaat. “We vragen veel van kinderen, ouders en begeleiders. Er moet toch enig toezicht zijn en een leerkracht kan ook niet zes uur per dag ingelogd zijn met al zijn leerlingen. Over de didactiek bij deze onderwijsvorm wordt door leerkrachten goed nagedacht. Dat is heel belangrijk.” 

Kansenongelijkheid

Maakt zij zich zorgen over een groeiende kansenongelijkheid? Veltmaat: “Ik geloof niet dat dát momenteel het grootste probleem is. Eerlijke kansen voor ieder kind zijn onder alle omstandigheden een verantwoordelijkheid van het onderwijs. Op dit moment krijgen ook sommige kinderen uit meer bevoorrechte gezinnen te weinig begeleiding. Kinderen die thuis minder meekrijgen, zijn al gewend om op een bepaalde manier aangestuurd te worden, en leerkrachten zijn gewend om die relatie heel intensief te onderhouden. Van de meer bevoorrechte kinderen wordt vaak verwacht dat ze zich wel redden.” Haar eigen dochter, bijvoorbeeld, zit op een dorpsschool waar de meeste leerlingen thuis veel meekrijgen. “Haar leerkracht laat het begeleiden van het leren veel meer los en legt het bij de kinderen en ouders neer. Ik denk dat we te weinig beseffen dat je ook deze kinderen moet vasthouden.” 

‘Mensen verdienen een time-out’

Momenteel loopt er in Nederland een discussie over de vraag of het onderwijs tijdens de meivakantie moet doorgaan. Veltmaat: “Wij vinden dat de noodopvang door moet gaan, maar dat het verder vakantie moet zijn. De mensen zijn al lang aan het pieken en hebben een time-out verdiend. We staan voor een grote krachtsinspanning: als de scholen weer open gaan, moeten we onderzoeken waar de achterstanden zitten en die weer inlopen. We moeten dit schooljaar goed afronden en het nieuwe schooljaar met een goede focus beginnen. Daarvoor hebben we fitte mensen nodig.” Veltmaat hoopt dat de corona-piek na de meivakantie achter de rug is en het onderwijs dan weer langzaam kan opstarten. “Gefaseerd, lijkt mij, in het land en wellicht in de bouwen: eerst de bovenbouw, dan de middenbouw. Of we ook de kleuters dit schooljaar nog kunnen laten terugkomen, weet ik niet. Hopelijk kunnen we na de zomervakantie weer normaal beginnen.”