Dit wisten we al: Schrappen eindtoets vergroot kansenongelijkheid

Dat de eindtoets dit jaar niet is afgenomen, kan de kansenongelijkheid in het onderwijs vergroten, schrijft het CPB vandaag. Nieuw is deze kennis niet. We zien al jaren dat bij gemiddeld 8% van de groep8-leerlingen het eindadvies wordt bijgesteld op basis van de eindtoetsresultaten. Heroverweging zat er dit jaar niet in, er werd immers geen eindtoets afgenomen. De PO-Raad ontwikkelde daarom samen met partners direct in april een formulier om aan het overgangsdossier toe te voegen.

Vorig jaar al concludeerde het CPB dat de plaatsing van leerlingen op de middelbare school beter wordt als de informatie uit de eindtoets wordt benut.

Geen bijstelling dit jaar

Bijstelling van het schooladvies kan enkel plaatsvinden als de school moet heroverwegen omdat de toets een hoger advies geeft dan het schooladvies. In schooljaar 2018-2019 werd van 9,4% van de leerlingen het schooladvies nog naar ‘boven’ bijgesteld. Zo’n bijstelling is dit jaar niet mogelijk. Door de coronacrisis is er geen eindtoets afgenomen.

Primair onderwijs nam zijn verantwoordelijkheid

Direct in april is de PO-Raad met de VO-raad en Ouders & Onderwijs om de tafel gegaan om een formulier te ontwikkelen dat po-scholen en/of ouders de mogelijkheid gaf het aan een VO-school te laten weten als zij verwachtten dat de uitslag van eindtoets tot bijstelling van het schooladvies zou leiden. Dat formulier kon worden toegevoegd aan het onderwijskundig rapport.

Hoewel we volledig achter de keuze stonden dit jaar geen eindtoets af te nemen, maakt de PO-Raad zich zorgen over de effecten van deze keuze. “We wéten immers dat de uitslag van de eindtoets nog steeds voor een groep leerlingen heel bepalend is voor de kansen in hun verdere (onderwijs)loopbaan”, schreef vicevoorzitter Anko van Hoepen al eerder. “Als PO-Raad zeggen we al langer: zorg dat scholen over dit onafhankelijk gegeven kunnen beschikken wanneer ze hun schooladvies opstellen.” Juist het idee dat je hem niet nodig hebt, onderstreept de noodzaak van de eindtoets.

Stevige opdracht voor het voortgezet onderwijs

De PO-Raad heeft aan deze kant van de zomervakantie gedaan wat zij kon om zoveel mogelijk een bijdrage te leveren aan ruimhartige toelating en kansrijke plaatsing van leerlingen op het vo. Na de zomer ligt er een stevige opdracht voor het voortgezet onderwijs om juist deze groep leerlingen goed te blijven volgen en de kansen te blijven geven die zij verdienen. Volgend jaar gewoon weer een eindtoets.