Nieuws

Financiën zetten passend onderwijs onder druk

Een stapeling aan financiële problemen maakt dat het voor diverse samenwerkingsverbanden en individuele schoolbesturen moeilijk is om passend onderwijs goed vorm te geven. Dat concludeert de Algemene Rekenkamer (ARK) na onderzoek naar de bedrijfsvoering van het ministerie van Onderwijs.

De PO-Raad herkent deze moeilijkheden. Samenwerkingsverbanden hebben te maken met een herverdeling van de middelen voor zware ondersteuning. De helft zag hierdoor zijn bekostiging teruglopen, schrijft de ARK. Ook neemt door het dalende leerlingenaantal het budget af, terwijl veel kosten niet afnemen. De Rekenkamer waarschuwt dat het risico hiervan is dat samenwerkingsverbanden bij een besluit over extra ondersteuning aan leerlingen ‘financiële overwegingen zwaar laten meewegen’.

Hoewel uit het rapport niet blijkt of dit ook daadwerkelijk gebeurt, wijst de PO-Raad erop dat leerlingen nooit de dupe mogen worden van deze bekostigingsproblemen. Ze vindt het een belangwekkend rapport en gaat met haar leden in gesprek over de conclusies. De PO-Raad ziet verder dat veel samenwerkingsverbanden nog zoeken naar hoe ze hun plannen voor passend onderwijs het beste kunnen omzetten in acties. De PO-Raad roept hen op hierin dit jaar echt stappen te zetten. 

De ARK erkent dat passend onderwijs een majeure transitie is die nog niet klaar is. Ze constateert verder dat het onvoldoende duidelijk is waar het geld voor passend onderwijs aan wordt uitgegeven en tot welke resultaten bij leerlingen dit heeft geleid. Dat is deels te verklaren door het systeem van bekostigen. Schoolbesturen en samenwerkingsverbanden krijgen lumpsumfinanciering, één bedrag dat ze naar eigen inzicht mogen besteden. Hierdoor kunnen zij keuzes maken die passen bij hun visie en inspelen op de lokale situatie en hun populatie leerlingen.

ARK vindt dat samenwerkingsverbanden daarbij inzichtelijk moeten maken hoe zij hun geld besteden. Ook pleit ze ervoor hun jaarverslagen informatiever, eenduidiger en beter vergelijkbaar te maken.

De PO-Raad onderschrijft het belang van een heldere verantwoording. Ze vindt het belangrijk dat scholen en hun besturen en ook samenwerkingsverbanden transparant zijn over waar zij hun geld aan uitgeven en dit via hun jaarverslagen publiek maken. Dit kan beter inzichtelijk maken hoe duizenden leerkrachten zich dagelijks weer inspannen om ieder kind goed les te geven. Daarbij moet er wel een goede balans zijn tussen transparantie en een hogere werkdruk die meer verantwoording automatisch met zich meebrengt.

Ondersteuning

De PO-Raad heeft samen met de VO-raad diverse handreikingen en instrumenten ontwikkeld die samenwerkingsverbanden kunnen ondersteunen bij de financiële organisatie van passend onderwijs. Daarnaast organiseert ze nog dit schooljaar twee bijeenkomsten bedrijfsvoering. De PO-Raad zal zich de komende tijd blijven inzetten op kennisvergroting.