Gaat nieuw kabinet wel investeren in primair onderwijs?
Een nieuw kabinet met een meerderheid in de Tweede Kamer bestaat uit minstens vier partijen, zo werd duidelijk na de verkiezingen van woensdag. Welke coalitieopties zijn er volgens de parlementaire pers en wat betekenen die naar verwachting voor het primair onderwijs (po)? De PO-Raad keek in de glazen bol en zag dat het po er in veel gevallen bekaaid vanaf komt.
Voor dit artikel keken we voornamelijk naar onze verkiezingsinzet: de beste leraren voor de klas, onderwijs op maat met ICT en een sterke basisvoorziening. We proberen hiermee een eerste reactie te geven en hebben niet de illusie hiermee volledig te zijn. We zullen de formatieperiode uiteraard nauwgezet volgen en onze invloed aanwenden.
Coalitie van VVD, CDA, D66, ChristenUnie
(76 zetels in de Tweede Kamer, 38 zetels in de Eerste Kamer)
- Er komt geen basisvoorziening voor alle jonge kinderen. Alleen kinderen met een potentiele achterstand profiteren van gratis kinderopvang
- Er wordt gewerkt aan een oplossing voor het probleem in het primair onderwijs met de Wet werk en zekerheid (Wwz) en het ontslagrecht wordt versoepeld. Omdat hiervoor de wet moet worden gewijzigd, duurt het even voordat het onderwijs hier iets van zal merken.
- ICT in het onderwijs wordt gestimuleerd. Er is aandacht voor digitale vaardigheden en goed internet op school. Wel is het de vraag of het kabinet hier de volledige rekening van zal betalen.
- Lagere werkdruk voor leerkrachten door kleinere klassen, meer ondersteuners of een kleinere lestaak
- Meer salaris voor leerkrachten
- De fusietoets blijft bestaan
- Het blijft spannend wat de partijen met bewegingsonderwijs willen. Ambitie is drie uur bewegingsonderwijs voor alle leerlingen, maar ze trekken te weinig geld uit om dit te betalen.
- Kleine scholen in krimpgebieden worden zoveel mogelijk opengehouden. De kleinescholentoeslag blijft bestaan
- Er is aandacht voor een nieuw curriculum, maar het is de vraag of dit onder de vleugels van Onderwijs 2032 verder wordt uitgewerkt
- Plannen gaan grotendeels ten koste van losse onderwijssubsidies voor bijvoorbeeld stichtingen, onderzoeksinstituten, belangenorganisaties, losse projecten voor onder meer hoogbegaafden, de lerarenbeurs etc.
- Alleen in hoger onderwijs wordt echt geïnvesteerd; de basisbeurs voor studenten komt weer terug
Coalitie van VVD, CDA, D66 en GroenLinks
(85 zetels in de Tweede Kamer, 39 zetels in de Eerste Kamer)
- De kans is groot dat alle jonge kinderen enkele dagen naar een brede basisvoorziening kunnen
- Er komt een alternatief voor de Wet werk en zekerheid (Wwz). Omdat hiervoor de wet moet worden gewijzigd, duurt het even voordat het onderwijs hier iets van zal merken.
- Weinig aandacht voor ICT in het onderwijs, digitale vaardigheden en goed internet.
- Lagere werkdruk voor leerkrachten door kleinere klassen, meer ondersteuners of een kleinere lestaak
- Meer salaris voor leerkrachten
- Het blijft spannend wat er met bewegingsonderwijs gebeurt. Ambitie is dat alle leerlingen drie lesuren bewegingsonderwijs krijgen, maar wordt te weinig geld uitgetrokken uit om dit te betalen
- Negatieve gevolgen door krimp worden ook voor scholen zoveel mogelijk beperkt. Maar scholen worden niet koste wat het kost alle opengehouden
- Er is aandacht voor een nieuw curriculum, maar het is de vraag of dit onder de vleugels van Onderwijs2032 verder wordt uitgewerkt
- Alleen in hoger onderwijs wordt echt geïnvesteerd; de basisbeurs voor studenten komt weer terug.
Coalitie van CDA, D66, PvdA, SP, GroenLinks
(75 zetels in de Tweede Kamer; 43 zetels in de Eerste Kamer)
- Er komt sowieso één basisvoorziening voor alle jonge kinderen vanaf twee jaar
- Wet werk en zekerheid (Wwz) blijft overeind zonder uitzondering voor het primair onderwijs
- Minder werkdruk voor leerkrachten door een kleinere lestaak én minder regels
- Leerkrachten gaan meer verdienen
- Negatieve gevolgen door krimp worden ook voor scholen zoveel mogelijk beperkt. Scholen worden niet koste wat het kost open gehouden.
- Er is aandacht voor een nieuw curriculum, maar het is de vraag of dit onder de vleugels van Onderwijs 2032 verder wordt uitgewerkt
- Weinig aandacht voor ICT in het onderwijs, digitale vaardigheden en goed internet.
- Alleen in hoger onderwijs wordt echt geïnvesteerd; de basisbeurs voor studenten komt weer terug.
De officiële uitslag van de verkiezingen zal naar verwachting volgende week dinsdag bekend zijn. Op woensdag 22 maart wordt vervolgens de oude Tweede Kamer ontbonden en de dag daarna, op donderdag 23 maart, beginnen de nieuwe Kamerleden.
Donderdag werd Edith Schippers, demissionair minister van Volksgezondheid, aangewezen als verkenner. Zij gaat in gesprek met alle fractievoorzitters over hun advies voor het verloop van de kabinetsformatie. Deze verkenner zal ter voorbereiding op het eerste debat van de nieuwe Kamer (op 23 maart) verslag uitbrengen van zijn bevindingen. Dit kan leiden tot het voorstel een of meerdere informateurs te benoemen die de mogelijkheden van een bepaalde coalitie moet(en) onderzoeken. Zo’n proces kan enkele maanden in beslag nemen.
Terwijl de kabinetsformatie bezig is, zal het huidige kabinet doorregeren. Wel is het kabinet sinds de dag voor de verkiezingen demissionair. Dit betekent dat het kabinet zich zo min mogelijk met controversiële zaken zal bezig houden.