Huisvestingsvoorstellen PO-Raad opgenomen in klimaatakkoord
Afgelopen vrijdag presenteerde het kabinet het langverwachte klimaatakkoord. De aangekondigde maatregelen moeten ervoor zorgen dat de CO2-uitstoot in 2030 met 49 procent is gedaald ten opzichte van 1990. De PO-Raad is verheugd dat haar huisvestingsvoorstellen deel uitmaken van de plannen. Voor het primair onderwijs is de doelstelling van het klimaatakkoord echter alleen haalbaar als de overheid extra investeert in schoolgebouwen.
Je hoeft er niet voor te hebben doorgeleerd om het te begrijpen: Als schoolgebouwen in het huidige tempo blijven verduurzamen, dan halen we de doelstelling van 49 procent CO2-reductie in 2030 bij lange na niet. In onderstaand filmpje windt Steven de Vries, beleidsadviseur bij de PO-Raad en klimaatonderhandelaar namens het onderwijs, er geen doekjes om: Er moet geld bij, véél geld. Want scholen met de huidige middelen dwingen te investeren in duurzaamheid, betekent dat zij dit geld niet kunnen uitgegeven aan leraren, leermiddelen of nascholing. En dat is onverantwoord.
Voor de PO-Raad staat voorop dat een investering in het gebouw niet alleen goed moet zijn voor het klimaat, maar ook voor het onderwijs. Zo komt het tegenwoordig soms voor dat gebouwen zó goed geïsoleerd worden, dat de luchtkwaliteit in de school ernstig verslechtert. Het nemen van de juiste maatregelen, vraagt dus altijd om een zorgvuldige afweging tussen CO2-reductie en een kwaliteitsimpuls. Iedere euro kan immers maar één keer worden uitgegeven.
Waarvoor geld géén excuus vormt, zijn de zogenaamde no-regret-maatregelen: een lijst met erkende energiebeparende maatregelen die zichzelf altijd terugverdienen. Lees er meer over in dit artikel >
Voorstellen PO-Raad overgenomen door kabinet
Naast het financiële verhaal, moet ook de wet aanzienlijk veranderen, om een doorbraak te realiseren in de verduurzaming van schoolgebouwen. Daarom is de PO-Raad blij dat het kabinet in haar aangekondigde maatregelen de wetgevingsvoorstellen van PO-Raad, VO-raad en VNG heeft opgenomen: gemeenten en schoolbesturen moeten gezamenlijk een meerjarig Integraal Huisvestingsplan (IHP) opstellen, waarin alle bouwplannen en grote onderhoudsmomenten op de lange termijn worden vastgelegd.
Daarnaast stellen schoolbesturen een meerjarenonderhoudsplan (MJOP) op, dat als input dient bij de concretisering van de IHP’s. In de MJOP worden geplande onderhoudswerkzaamheden en te besteden middelen aangegeven. Renovatie wordt als voorziening in de wet opgenomen en het investeringsverbod wordt aangepast en versoepeld. Daarmee komt een einde aan onduidelijkheid over wie verantwoordelijk is voor renovatie (de gemeente) en of schoolbesturen nu wel of niet mogen investeren in het eigen gebouw (ja).
Op zijn vroegst zal de wet in 2022 zijn aangepast, maar de PO-Raad roept gemeenten en schoolbesturen op om de klimaatdoelen nu al voor ogen te houden bij het vaststellen van een nieuw IHP. Voor nieuwbouw geldt dat het verstandig is om meteen voor volledig energieneutraal (ENG) te gaan, in plaats BENG (Bijna Energie Neutrale Gebouwen). Anders moet je je gebouw binnen zijn levenscyclus nóg eens grondig aanpakken om aan de einddoelstellingen te voldoen. Dat is duurder dan dit geld aan het begin investeren. Op dit moment kost ENG honderd à honderdvijftig euro per vierkante meter meer dan BENG.
Routekaart
Net als elf andere maatschappelijke brancheorganisaties, heeft de PO-Raad de opdracht gekregen om een sectorale routekaart uit te stippelen, met daarin een plan hoe alle schoolgebouwen in 2050 CO2-arm kunnen worden. Daarnaast bevat de routekaart de benodigde randvoorwaarden en knelpunten met betrekking tot financiering, wetgeving en organisatie, en biedt het daarvoor waar mogelijk praktische oplossingen.
Aangezien schoolbesturen en gemeenten voor een gezamenlijke opdracht staan (gemeenten de nieuwbouw & renovatie, schoolbesturen onderhoud & exploitatie), vindt de PO-Raad het belangrijk om in haar plan dezelfde feiten en cijfers te hanteren als de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en de VO-raad. Op dit moment wordt op deze fronten dan ook hard gewerkt om de plannen op elkaar te laten aansluiten. Naar verwachting zal de PO-Raad na de zomer haar routekaart publiceren op deze website.
Hulp nodig bij verduurzaming?
Ga naar scholenbesparenenergie.nl en vraag kosteloos een energiecoach om advies.