Kabinet doet magere beloftes aan primair onderwijs

Het kabinet claimt op zijn laatste Prinsjesdag dat het primair onderwijs er de komende tijd flink op vooruit gaat. Deze positieve boodschap blijkt vooral gestoeld op gegoochel met cijfers, stelt de PO-Raad. Het primair onderwijs moet zich niet rijk rekenen.

Zo is de belofte dat iedere leraar er volgend jaar 500 euro extra bij krijgt, niet nieuw. Dit is het resultaat van eerder gemaakte afspraak door cao-partners.

Met haar plan een tweede jaar taalonderwijs voor vluchtelingenkinderen te bekostigen, lijkt het kabinet een opdracht van de Tweede Kamer uit te voeren. Een meerderheid schaarde zich in juni achter een motie die dit regelt. In totaal trekt het kabinet hiervoor 15 miljoen euro uit terwijl minstens 24 miljoen euro was toegezegd. De PO-Raad pleit al langer voor een tweede jaar bekostiging zodat vluchtelingenkinderen extra ondersteuning kunnen krijgen bij het leren van de Nederlandse taal, hun achterstanden kunnen worden weggewerkt en ze hulp kunnen krijgen bij het verwerken van trauma's.

De uitgave per leerling, zo schrijft het kabinet verder, steeg in het primair onderwijs van €6200 in 2012 naar €6700 in 2017. Dit bedrag geeft een vertekend beeld omdat hierin ook het speciaal onderwijs is meegenomen. Een reguliere basisschool ontvangt circa 4500 euro per leerling. Daar komt bij dat het primair onderwijs al jaren kampt met stille bezuinigingen waarbij de kosten hoger waren dan de bekostiging. De hogere bekostiging per leerling is niet voldoende om het gat van ca 750 miljoen euro te dichten.

Het kabinet laat daarnaast weten dat 133 miljoen euro wordt vrijgemaakt voor goede arbeidsvoorwaarden voor leraren in de komende kabinetsperiode. Hoewel de PO-Raad het belang van een dergelijke maatregel onderschrijft, is ze sceptisch over deze toezegging. Het is maar afwachten wat een volgend kabinet met dat geld doet.

Kansenongelijkheid aanpakken

,,Als je alles optelt, lijkt het allemaal zo mooi, en zouden we ons gelukkig moeten prijzen’’, zegt Rinda den Besten, voorzitter van de PO-Raad. ,,Maar er wordt een te positief beeld geschetst en de beloftes voor het primair onderwijs zijn maar mager. Een enorme teleurstelling.’’

Met extra geld voor het bestrijden van armoede en bijvoorbeeld voor schoolreisjes, wil het kabinet daarnaast kansengelijkheid bevorderen. Een ambitie die de PO-Raad deelt. ,,Maar wie kansenongelijkheid echt wil wegwerken, moet ook daadwerkelijk investeren in het wegwerken van onderwijsachterstanden. Dat lukt niet met maar 5 miljoen euro voor gemeenten die nu wordt uitgetrokken’’, aldus Den Besten. Het budget voor onderwijsachterstanden voor zowel gemeenten als onderwijs neemt al jaren met miljoenen euro's af. 

Oproep aan een volgend kabinet

De PO-Raad roept het volgende kabinet dan ook op vol voor het onderwijs te durven gaan. Hogere salarissen voor leraren zijn broodnodig om het vak aantrekkelijker te maken, nieuwe leraren aan te trekken en een tekort te voorkomen. Blijven investeringen uit, dan dreigt over tien jaar een tekort van 6.000 tot 8.000 fulltime leraren, zo waarschuwde de PO-Raad onlangs nog.

Om kansengelijkheid te bevorderen, is het noodzakelijk dat kinderopvang, gemeenten, peuterwerk en onderwijs in een doorgaande lijn op elkaar worden afgestemd en er één basisvoorziening is voor álle kinderen van 0-12 jaar. Op die manier kunnen jonge kinderen zich optimaal ontwikkelen. 

Ook ICT kan een belangrijke bijdrage leveren aan kansengelijkheid en meer onderwijs op maat. Met ICT kan een leerling meer op zijn eigen niveau les krijgen. Investeren in ICT, een goede digitale infrastructuur en digitale leermiddelen, is daarom een must, vindt de PO-Raad.

Meer weten? Bekijk ook ons verkiezingspamflet met onze actiepunten.

Interessante feiten uit de onderwijsbegroting

* Voor alle onderwijssectoren samen trekt het kabinet in structureel 200 miljoen euro extra uit
* Daarvan gaat 25 miljoen euro naar het bevorderen van gelijke kansen
* Twee miljoen euro is gereserveerd voor uitbreiding van de Inspectie van het Onderwijs
* Een deel van het budget gaat naar cultuureducatie waaronder muziekonderwijs
* Tegelijkertijd wordt er op de hele onderwijsbegroting in totaal 400 miljoen euro structureel bezuinigd. Het is nog niet duidelijk wat het effect hiervan is op de begroting van het primair onderwijs.
* Het kabinet komt nog met maatregelen om de overgang tussen po en vo te verbeteren. Daarbij wordt gekeken naar ‘de wisselwerking en samenhang tussen de eindtoets po, enkelvoudig en meervoudig basisschooladvies, en het behouden en zo nodig stimuleren van brede brugklassen.
* Het kabinet meldt dat alle leraren vanaf schooljaar 2017-2018 in het Lerarenregister komen te staan. Dit wetsvoorstel moet echter nog door de Tweede en Eerste Kamer worden goedgekeurd.
* Het kabinet verwacht dat alle schoolbesturen in 2017 hun jaarverslagen van 2016 op hun website publiceren. Ook onderzoekt het kabinet hoe het ‘meer inhoudelijke eisen kan stellen aan het bestuursverslag, waardoor besturen laten zien op welke doelen uit de sectorakkoorden zij zich concentreren en welke inzet ze daarvoor hebben gepleegd.’
* Het kabinet wil een voedselagenda opstellen waarin de focus ligt op drie thema’s: jong leren eten, transparantie en innovatie in de voedselketen. Dit omdat veel jongeren niet meer weten waar voedsel vandaan komt en ze ook onvoldoende groente en fruit eten.