Update - Het kabinet heeft geen systematische aanpak van het lerarentekort in het primair onderwijs. In een brief aan de Tweede Kamer noemen de bewindslieden zes lijnen, maar een overkoepelende visie en de samenhang tussen de lijnen ontbreekt. Op donderdag 29 juni debatteerde de Kamer over het lerarentekort. Een motie van GroenLinks om in de begroting van 2018 de lerarensalarissen te verhogen, strandde dinsdag in de Tweede Kamer.

Er dreigt een groot lerarentekort in het primair onderwijs. De minister en staatssecretaris van onderwijs stuurden op 26 juni 2017 een brief aan de Tweede Kamer over het plan van aanpak lerarentekort. De afgelopen periode heeft het ministerie informatie verzameld en onderzoek laten uitvoeren. Op basis daarvan zijn de hoofdlijnen verder uitgewerkt, zodat meer studenten naar de lerarenopleidingen gaan, leraren behouden blijven voor het primair onderwijs of terugkeren naar de sector en andere mensen ook kiezen voor het primair onderwijs, als zij-instromer, herintreder of leraar met een bevoegdheid voor het voortgezet onderwijs.

De PO-Raad constateert dat de belangrijkste lijn, beloning en carrièreperspectief, het kortste is in deze brief. De bewindslieden erkennen dat de beloningspositie en het carrièreperspectief van leraren van belang zijn om te kunnen concurreren op de arbeidsmarkt. Het plan van aanpak op dit gebied gaat echter niet verder dan dat de bewindslieden in gesprek zijn met sociale partners. Het ministerie van OCW neemt daarmee niet haar verantwoordelijkheid voor de kwaliteit en kwantitatief voldoende personeel. Het kabinet moet investeren in het primair onderwijs, zodat het beroep van leraar weer aantrekkelijk kan worden.

Uit onderzoek blijkt dat jongeren beloning en carrièreperspectief belangrijker vinden dan de vorige generaties. Veel mensen hebben interesse om leraar te worden. De zij-instroom wordt daarom geacht kansrijk te zijn. Daarbij speelt echter ook het salaris een rol. Doordat dit volgens verschillende onderzoeken niet marktconform is, is het niet eenvoudig om de benodigde mensen aan te trekken.

Het is goed dat het ministerie gaat zorgen voor goede informatie voor mensen die leraar willen worden. Verder is de PO-Raad positief over het openstellen van de zij-instroomregeling voor leraren met een bevoegdheid in het vo. Het is ook goed dat er nader onderzoek komt naar de kosten van de zij-instromers voor het schoolbestuur. De PO-Raad vindt echter dat het kabinet beter haar best moet doen om met een samenhangende aanpak te komen om het primair onderwijs aantrekkelijker te maken als sector. De leraren voeren deze week actie voor meer salaris en minder werkdruk. Dat is echt nodig om voldoende, goed opgeleide en gemotiveerde leraren te behouden in het primair onderwijs.

UPDATE: Kamer debatteert over aanpak lerarentekort

Op donderdag 29 juni 2017 debatteerde de Tweede Kamer over het lerarentekort. De meeste Kamerleden waren het daarin eens over het feit dat er nú acties nodig zijn om het steeds nijpender wordende lerarentekort in het primair onderwijs tegen te gaan. Over de manier waarop dit het beste kan worden aangepakt, zijn niet alle partijen het eens.

Uiteraard, gezien de acties eerder deze week, kwamen salarisverhoging en vermindering van de werkdruk van leraren uitgebreid aan bod in het debat. Nagenoeg alle oppositiepartijen riepen het demissionaire kabinet op om geld vrij te maken voor salarisverhoging. Maar minister Jet Bussemaker en staatssecretaris Sander Dekker (Onderwijs) gaven aan niet te kunnen toezeggen dat de lonen structureel omhooggaan in de komende begroting. Dit in tegenstelling tot vicepremier Lodewijk Asscher, die dat eerder deze week wel beloofde.

GroenLinks-Kamerlid Lisa Westerveld ziet graag dat de toelatingseisen voor de pabo worden verlaagd, zodat de instroom van nieuwe studenten stijgt. Dit idee kon niet op veel bijval van de Kamer rekenen. Ook minister Bussemaker gaf aan niet te willen tornen aan de kwaliteit van lerarenopleidingen, nu het imago en de kwaliteit ervan net verbeterd is. Ook in zij-instroom zien Kamerleden een oplossing voor het lerarentekort. Peter Kwint (SP) diende een motie in die moet regelen dat de zij-instroom-compensatie ook geldt voor onderwijsassistenten die een mbo-opleiding gevolgd hebben. Bussemaker gaf aan deze optie interessant te vinden en mee te nemen in het onderzoek naar kostendekkendheid van de subsidieregeling zij-instromers.

Een ander onderwerp waarover uitgebreid werd gesproken in het debat is de functiemix. Critici stellen dat schoolbesturen via deze functiemix zelf kunnen zorgen voor een hoger lerarensalaris. In dit bericht ontrafelen we deze mythe. D66-Kamerlid Paul van Meenen diende in het debat een motie in om onafhankelijk onderzoek te doen naar het niet halen van de afspraken over de functiemix. Wat betreft de PO-Raad wordt dit meegenomen in een parlementair onderzoek naar de bekostiging. Hieruit zal blijken dat het primair onderwijs hier simpelweg te weinig geld voor heeft.

Een motie van GroenLinks-Kamerlid Westerveld om verhoging van de lerarensalarissen en maatregelen voor verlaging van de werkdruk alvast op te nemen in de begroting voor 2018, strandde dinsdag 4 juli in de Tweede Kamer. De motie kreeg wel steun van de SP, PvdA, PvdD, SGP, DENK, en 50Plus maar dit was niet voldoende.