Zij-instroom zit in de lift, ziet de PO-Raad. En dat juicht zij van harte toe, met het oog op het lerarentekort en het positieve effect van zij-instroom op de diversiteit in de schoolteams en de onderwijskwaliteit. Maar wat is nu een goed zij-instroom traject? Daarover is nog veel onduidelijk. Wat niet helpt is de berichtgeving in de media afgelopen week waarin een verkorte deeltijdopleiding als voorbeeld van zij-instroom wordt genoemd.

Wat is het verschil tussen een verkorte deeltijdopleiding en zij-instroom?

Bij een verkorte deeltijdopleiding behaal je een volledig pabo-diploma. Kenmerkend voor een zij-instroomtraject is juist dat je via een maatwerktraject wel een lesbevoegdheid behaalt, maar géén pabo-diploma ontvangt. Zij-instroom wordt soms verward met verkorte deeltijdopleidingen. Zo spraken critici onlangs in de media hun zorgen uit over een eenjarige lerarenopleiding waarin de LOI en een Rotterdams schoolbestuur samenwerken. Dit is echter geen zij-instroomtraject, zoals de berichtgeving suggereerde.

Vindt de PO-Raad de zorgen om zo’n korte opleiding (weinig praktijkervaring) terecht?

Kwaliteit moet natuurlijk voorop staan, maar het is een goede zaak dat scholen en lerarenopleidingen samen zoeken naar oplossingen voor het lerarentekort. De PO-Raad vindt het belangrijk dat er verschillende routes naar het leraarschap zijn. Een zestienjarige die net van de havo afkomt heeft een andere opleiding nodig dan een hoogopgeleide dertiger die graag een switch wil maken naar het onderwijs. Met name binnen die laatste groep valt nog veel winst te behalen, denkt de PO-Raad. Voor hen kan zij-instroom een aantrekkelijk alternatief zijn voor een deeltijdopleiding.

Hoe ziet een goed zij-instroomtraject er dan wél uit?

Een goed zij-instroomtraject is maatwerk. De zij-instromer volgt een curriculum dat is toegesneden op zijn of haar unieke situatie en leerbehoefte. De lesstof wordt geïntegreerd met de werkpraktijk in plaats van aanbodgericht gegeven. Zo ontstaat een zo efficiënt mogelijke opleidingsroute, waarbij de kennis en ervaring die mensen meenemen vanuit eerdere opleiding en werk optimaal tot hun recht komen in de school. In dit bericht meer over de procedures bij zij-instroom.

Waarom zou je als hoogopgeleide nog aan een (dure) deeltijdopleiding beginnen als je ook (betaald) kunt zij-instromen?

Op dit moment kunnen slechts 160 aspirant-leraren per jaar gesubsidieerd zij-instromen in het basisonderwijs. Dat is al een stuk meer dan de veertig plaatsen van afgelopen jaar (mede dankzij lobby van de PO-Raad), maar nog altijd veel te weinig om een vuist te kunnen maken tegen het lerarentekort. Dat loopt de komende jaren namelijk op tot zo’n tienduizend in 2025. Naast financiën zijn er ook andere knelpunten. Zo zijn de rollen en verantwoordelijkheden van opleiding en schoolbestuur nog niet duidelijk, waardoor de regels nu overal anders zijn. Ook is er in het onderwijs nog vrij weinig bekendheid met de regeling en kan de infrastructuur voor (regionale) werving van zij-instromers op veel plaatsen beter. Overigens is zij-instroom niet voor alle hoogopgeleiden het beste traject. Als je geen relevante opleiding en werkervaring hebt, kun je beter de volledige (deeltijd)opleiding volgen.

Wat doet de PO-Raad om zij-instroom te bevorderen?

De PO-Raad probeert met het delen van goede voorbeelden en het organiseren van bijeenkomsten de bekendheid met de mogelijkheden te vergroten en regionale verbindingen te stimuleren. Daarnaast blijft zij in Den Haag pleiten voor het vergroten van de subsidie voor zij-instroom. De inschatting is dat er komend jaar meer dan 160 zij-instromers gaan starten. De PO-Raad roept het ministerie van Onderwijs op de subsidieaanvragen ruimhartig goed te keuren.