Nieuws

Onderzoeken: Leervertragingen deels ingelopen. Maar cijfers schetsen geen volledig beeld

De leervertraging die leerlingen tijdens de scholensluitingen opliepen, hebben zij deels weer ingelopen. Dat constateren onderzoekers van zowel Stichting Cito als het NCO vandaag. Dat ‘inlopen’ geldt vooral voor Rekenen en Spelling. De resultaten zijn een groot compliment aan het onderwijs, maar de vlag kan niet uit: De onderzoeken zeggen niks over andere vakken of de sociaalemotionele ontwikkeling van leerlingen en gaan bovendien over gemiddelden: de verschillen tussen leerlingen zijn vergroot. 

Het harde werk aan Rekenen en Spelling heeft zijn vruchten afgeworpen: gemiddeld halen leerlingen voor die vakken de cijfers van voor de coronacrisis. Maar hoezeer leervertraging is ingelopen verschilt per leerling: beide onderzoeken laten zien dat de kwetsbaarsten het hardst geraakt zijn. De aandacht moet nu niet alleen gericht zijn op het herstellen van coronaschade, maar op elke leerling de kansen bieden die hij verdient.  

Dit zijn gemiddelden

Stichting Cito en NCO benadrukken in hun onderzoeken dat de cijfers geen volledig beeld geven. Gemiddeld zijn de vertragingen ingelopen maar zorgen blijven: 

  • Ten koste waarvan is de leervertraging ingelopen? Wie intensief aandacht besteedt aan de basisvakken, moet ook iets van het programma schrappen. Van andere vakken is (nog) niet bekend hoe leerlingen zich ontwikkeld hebben.  

  • Deze cijfers zeggen niks over andere vakken of het welzijn en de sociaalemotionele ontwikkeling van leerlingen. Ook bieden ze geen zicht op het SO en VSO 

  • De resultaten voor Begrijpend lezen geven reden tot aanhoudende aandacht voor dit vak

  • De grootste leergroei is doorgemaakt door sterke leerlingen. Zwakkere leerlingen lopen nog steeds iets achter. Focussen op gemiddelde cijfers kan een mist optrekken waarachter de zwakkere leerling worstelt. De lockdowns hebben de verschillen tussen leerlingen vergroot.  

Verschillen vergroot

Stichting Cito vergeleek de resultaten van leerlingen in groep 4 tot en met 7 van het afgelopen coronajaar (M- en E-scores 2020 en M-scores 2021) met die van het jaar ervoor. Voor Begrijpend lezen constateren de onderzoekers dat de beter presterende leerlingen net wat meer leergroei boekten dan de zwakker presterende leerlingen. Die laatsten lopen nog steeds iets achter. Kortom: de tweede lockdown vergrootte de verschillen. Op het gebied van Rekenen zijn de resultaten vergelijkbaar met andere jaren: leerlingen hebben de vertraging ingelopen en zich soms zelfs extra verbeterd. De onderzoekers noemen als mogelijke verklaring dat een vak als Rekenen net wat eenvoudiger op afstand gegeven kan worden dan Begrijpend lezen, dat met andere kennis en vaardigheden samenvalt. 

Begrijpend lezen vraagt aandacht 

De cijfers van het Nationaal Cohortonderzoek Onderwijs (NCO) schetsen eenzelfde beeld: Vertragingen zijn ingelopen maar de kloof tussen leerlingen van verschillende sociaaleconomische achtergronden blijft. Het NCO constateerde na de eerste lockdown leervertraging bij zowel Rekenen, Spelling en Begrijpend lezen. Voor dat laatste vak blijft de leervertraging zichtbaar, maar scholen zijn erin geslaagd de vertragingen bij Rekenen en Spelling in te lopen. Een uitzonderlijke prestatie, schrijven de onderzoekers. Een verklaring is dat scholen beter waren voorbereid op de tweede schoolsluiting én dat ze na de zomervakantie waarschijnlijk heel gericht zijn gaan werken aan de basisvakken.  

Onze professionals staan voor je klaar

Stel je vraag of zoek een opleiding

Contact met de Juridische Helpdesk

Heb je een juridisch vraag? Als lid van de PO-Raad kun je via de pagina van de Juridische helpdesk je vraag stellen op Mijn PO-Raad (na het inloggen in het ledenportaal).

Voor dringende vragen bel met 030 - 31 00 933. We zijn bereikbaar op werkdagen tussen 09.00 – 12.00 uur.

Helpdesk 2 mensen praten