Overheid realiseert meer banen voor arbeidsbeperkten

Het aantal mensen met een arbeidsbeperking dat binnen de sector overheid een baan heeft gevonden is in 2017 met bijna 3.000 gestegen. Werkgevers van de overheid, waaronder ook de schoolbesturen vallen, hebben hun doelstelling echter nog niet gehaald. Wel hebben zij het aantal extra banen in een jaar tijd bijna weten te verdubbelen.

Staatssecretaris Tamara van Ark van Sociale Zaken en Werkgelegenheid stuurde op 2 juli de resultaten van de banenafspraak tot en met eind 2017, de zogenaamde drie-meting, naar de Tweede Kamer. (lees: Door banenafspraak weer meer werk voor mensen met beperking).

Rinda den Besten, voorzitter PO-Raad: ,,Scholen doen hun best om banen te creëren voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, maar de lat ligt erg hoog. Het is goed om te zien dat er nu veel meer mensen met een arbeidsbeperking binnen de publieke sector werken dan in 2013. Het is belangrijk dat jongeren vanuit het voortgezet speciaal onderwijs en het praktijkonderwijs makkelijker hun weg vinden naar de arbeidsmarkt. Scholen hebben echter moeite om binnen hun relatief kleine organisaties banen te realiseren voor mensen uit deze doelgroep. Daar komt bij dat de doelstelling van de banenafspraak voor het onderwijs en voor andere overheidssectoren relatief veel hoger ligt dan de doelstelling voor het bedrijfsleven.’’

Contraproductief

In de Banenafspraak van 2013 staat dat organisaties in publieke sector in 10 jaar tijd 25.000 extra banen moet realiseren voor arbeidsbeperkten, mensen die niet zelfstandig het minimumloon kunnen verdienen. De afgelopen jaren hebben deze organisaties echter veel lager geschoold werk uitbesteed, namelijk zo'n 30.000 banen, waaronder cateringdiensten, groenonderhoud en reprowerkzaamheden. Het aantal banen binnen scholen die potentieel ook geschikt zijn voor mensen met een arbeidsbeperking, is niet toereikend om aan de doelstellingen uit de Banenafspraak te kunnen voldoen. De PO-Raad constateert met haar partners in het Verbond Sectorwerkgevers Overheid (VSO) dat de scheiding tussen bedrijfsleven en overheid in de Banenafspraak contraproductief werkt (lees: Overheid realiseert sterke stijging banen arbeidsbeperkten).

Gelijk met de publicatie van de zogenaamde drie-meting heeft het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid ook verschillende onderzoeksrapporten over de realisatie van de banenafspraak gepubliceerd. De PO-Raad is teleurgesteld dat de onderzoeken geen nieuwe inzichten geven. Een breed onderzoek naar knelpunten voor de overheidssectoren, laat inderdaad zien dat deze sectoren minder werkmogelijkheden hebben voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. De onderzoekers concluderen dat er nog onbenut potentieel is in de overheidssector, maar geven geen aanbevelingen hoe organisaties dit kunnen benutten bij het creëren van extra banen.

Draagvlak

Ook het onderzoek naar de situatie in het funderend onderwijs vraagt nog om verdere verdieping. Het rapport geeft drie aanbevelingen: het tonen van goede voorbeelden, het stimuleren van vernieuwingen en het bieden van ondersteuning. Drie punten die op veel plaatsen al gebeuren en die hebben geleid tot nieuwe banen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Dat betekent niet dat alle scholen daar eenvoudig mee aan de slag kunnen, maar de PO-Raad zal zich inzetten om die scholen verder te ondersteunen.

Rinda den Besten: ,,De PO-Raad zet zich graag in om scholen te ondersteunen in het realiseren van de banenafspraak, maar het moet wel mogelijk zijn in de betreffende school. Het onderzoek heeft niet gekeken of de taakstelling voor onze sector wel realistisch is. Er is niet gekeken naar hoe de overheid de mogelijkheden en het draagvlak voor de banenafspraak kan vergroten. Beide zijn nodig om verder te komen. Vooral voor de jongeren die ook een kans verdienen op de arbeidsmarkt, maar moeite hebben om die te vinden.’’

Quotum

Het wettelijk quotum voor de banenafspraak voor het jaar 2018 is vastgesteld op 1,93%. Dit betekent dat 1,93% van de verloonde uren van de organisatie in 2018 moet bestaan uit banen voor mensen met een arbeidsbeperking. In 2019 krijgt elke werkgever een individuele meting van het aantal extra banen voor mensen uit de doelgroep van de banenafspraak (meting over 2018). Daarbij wordt nog geen heffing opgelegd als het vereiste aantal banen niet is gehaald. Een jaar later gebeurt dat wel (2020). Elk schoolbestuur krijgt dan een boete als het quotum niet gehaald wordt. Er wordt dan gekeken naar het aantal banen dat tot en met 2019 gerealiseerd zou moeten zijn.