Prinsjesdag 2021: structurele investeringen onderwijs hard nodig

Het demissionaire kabinet presenteerde de jaarlijkse Miljoenennota en Rijksbegroting op 21 september 2021. Vanwege de demissionaire status van het kabinet zijn deze documenten dit jaar beleidsarm. Dat betekent helaas ook dat er op belangrijke onderwerpen als het lerarentekort, onderwijskwaliteit, schoolgebouwen en kansengelijkheid geen belangrijke stappen worden gezet. De PO-Raad vindt het daarom van het grootste belang dat er snel een nieuw kabinet komt dat hier samen met de sector werk van gaat maken. 

Freddy Weima, voorzitter PO-Raad: ,,Het demissionaire kabinet stelt zich terughoudend op, maar ziet dat sommige problemen, zoals klimaat en woningnood, niet kunnen wachten. Het onderwijs zou daar ook bij moeten horen. Er zijn een meerjarige aanpak en structurele investeringen nodig om de enorme uitdagingen van het primair onderwijs het hoofd te bieden.’’ 

Troonrede

In de troonrede ging Koning Willem-Alexander in op de blijvende inzet die nodig is als het gaat om het stimuleren van kansengelijkheid: “Vooruitlopend op noodzakelijke keuzes voor de lange termijn, stelt de regering tot eind 2023 ruim 8 miljard euro beschikbaar om onderwijsachterstanden in te lopen die in de coronaperiode zijn ontstaan. Het is belangrijk dat scholen daarbij ook aandacht geven aan de sociale en emotionele gevolgen die deze periode voor leerlingen en studenten heeft gehad.” 

Het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) stelt scholen in staat om de impact van de coronacrisis op de ontwikkeling van leerlingen aan te pakken. Maar om te zorgen voor duurzame verbetering zijn structurele investeringen nodig, ook voorbij 2023, vindt de PO-Raad. 

Begroting ministerie van OCW

Het ministerie van OCW heeft voor het komende jaar een aantal beleidsprioriteiten aangewezen voor het primair onderwijs. Enkele belangrijke punten uit de begroting van het ministerie van OCW: 

• Het oplopende lerarentekort is een groot probleem. Het ministerie van OCW stelt nog dit jaar een werkagenda op naar aanleiding van de aanbevelingen van Merel van Vroonhoven en plannen van de sectorraden. De PO-Raad vindt dit een goede eerste stap, maar denkt ook dat er meer nodig is om het lerarentekort aan te pakken, zoals het dichten van de loonkloof en investeringen in regionale samenwerking van schoolbesturen en opleidingen om startende leraren goed te begeleiden.
• Het ministerie geeft in de begroting aan dat de middelen voor ventilatie eerder beschikbaar zijn gekomen. De PO-Raad vindt dat we breder moeten kijken dan alleen ventilatie. Goede, gezonde en duurzame schoolgebouwen zijn cruciaal voor goed onderwijs. De uitkomsten van het Interdepartementaal Beleidsonderzoek (IBO) Onderwijshuisvesting lieten zien dat er 730 miljoen euro extra per jaar nodig is om verouderde gebouwen in het funderend onderwijs aan te pakken. Een nieuw kabinet moet met de uitkomsten van het IBO in de hand de knelpunten rondom onderwijshuisvesting aanpakken.
• Ook als het gaat om kansengelijkheid voor kinderen van nul tot 12 jaar moet een nieuw kabinet stappen zetten. Als een kind eenmaal een achterstand heeft als het naar de basisschool gaat is deze nog maar moeilijk in te halen. De PO-Raad pleit daarom voor 16 uur kinderopvang of naschools aanbod voor alle kinderen, ongeacht of de ouders werken. Een goede start is immers de beste basis. 

Onderwijssysteem niet langer houdbaar

Eerder schreef de PO-Raad al in een brief aan de informateur dat het huidige onderwijssysteem niet langer houdbaar is. De coronacrisis heeft bestaande kwetsbaarheden in het systeem blootgelegd. De beschikbare middelen zijn niet voldoende om een slag te slaan met problemen in het systeem als kansenongelijkheid, het lerarentekort, verouderde schoolgebouwen en onderwijskwaliteit. Om onze gezamenlijke ambities voor het onderwijs te realiseren is jaarlijks 1,8 miljard euro nodig.