Nieuws

Renovatie of nieuwbouw? Tool helpt schoolbesturen bij de afweging

Veel scholen zijn toe aan een renovatie of nieuwbouw. Maar hoe maak je een goede afweging tussen die twee in deze tijd met leerlingendaling, onderwijsvernieuwing en te krappe budgetten? Het ‘afwegingskader renovatie of nieuwbouw’ helpt schoolbesturen en gemeenten bij de keuze. Anko van Hoepen van de PO-Raad is erg blij met het instrument.

Het afwegingskader is een resultaat van de gemaakte afspraken tussen de PO-Raad, VO-raad en de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) over wie verantwoordelijk is voor renovatie. Vicevoorzitter Anko van Hoepen: ,,De wet is hierover niet duidelijk, waardoor schoolbesturen en gemeenten vaak naar elkaar kijken als het gebouw toe is aan vernieuwing. Dit eenvoudige instrument kan helpen in de discussie.”

Slechte staat schoolgebouwen

De sector primair onderwijs kampt met grote problemen als het gaat om huisvesting. De gemiddelde leeftijd van een schoolgebouw is veertig jaar, het binnenklimaat van tachtig procent van de scholen is matig tot slecht en gebouwen zijn niet meer toegerust op moderne toepassingen. Leraren in het basisonderwijs geven hun schoolgebouw gemiddeld dan ook slechts een 5,7 als rapportcijfer.

De slechte staat van de gebouwen komt onder andere door de onduidelijkheid over wie waarvoor verantwoordelijk is, en door een wet die scholen verbiedt om zelf te investeren in de kwaliteit van de gebouwen. Maar het komt voor een groot deel ook doordat schoolbesturen en gemeenten veel te weinig geld ontvangen van het Rijk. Daarnaast heeft de sector nu ook te kampen met (bouw)kosten die in de huidige economie extra hard stijgen. Van Hoepen verwacht dat het nieuwe afwegingskader ook helpt om die problemen scherper in beeld te krijgen. ,,Nu al zien we dat veel gemeenten meer geld uitgeven aan schoolgebouwen dan dat zij ervoor binnenkrijgen. En dat wanneer gemeenten dat niet doen, schoolbesturen noodgedwongen in eigen buidel tasten. Maar dit is dus in strijd met de wet.”  

Wetswijziging

De drie brancheorganisaties PO-Raad, VO-raad en VNG zijn momenteel hun overeengekomen afspraken aan het uitwerken, met als doel een wetswijziging op onder andere de volgende punten:

  • Gemeenten worden verplicht met schoolbesturen een Integraal Huisvestingsplan op te stellen voor de duur van minimaal 15 jaar;
  • Renovatie krijgt een juridische status en moet de levensduur van een gebouw met minimaal 25 jaar verlengen.

Concreet resultaat

Het afwegingskader is een concreet resultaat van één van de afspraken tussen PO-Raad, VO-raad en VNG. De PO-Raad vroeg platform Bouwstenen voor sociaal om samen met een groep huisvestingsspecialisten het instrument te ontwikkelen, onder begeleiding van adviesbureau HEVO.

Van Hoepen heeft de ontwikkeling nauw gevolgd en is zeer te spreken over het resultaat: ,,Het is een gebruiksvriendelijk instrument dat in korte tijd is te vullen door gemeenten en schoolbesturen. De uitkomst geeft in één oogopslag inzicht in de items die in een specifieke situatie spelen.”

De uitkomst van de afweging kan dienen als onderbouwing voor een keuze maar ook als leidraad voor het gesprek tussen bestuurders en tussen een schoolbestuur en gemeente. In de praktijk kan voor een casus het afwegingskader ingevuld worden door zowel de gemeente als een schoolbestuur. Vervolgens bespreken zij de uitkomsten met elkaar.

Het afwegingskader is te vinden in onze toolbox ‘Huisvesting’.