De samenwerkingsverbanden passend onderwijs zetten in 2020 een eerste, stevige stap in het afbouwen van hun bovenmatige reserves: die slonken, volgens de eerst gehouden monitor, met ruim 25 miljoen euro. De geplande afbouw loopt daarmee vrijwel op schema.

Alle 151 samenwerkingsverbanden, zowel in het primair als voortgezet onderwijs, maakten begin dit jaar een plan om bovenmatige reserves uiterlijk eind 2023 af te bouwen. Netwerk LPO, Sectorraad swv vo, PO-Raad en VO-raad, verenigd in Werkgroep M23, namen het initiatief om een sectorplan te ontwikkelen en deze week presenteerden ze de eerste monitor op voortgang daarvan aan de demissionair minister.

Afbouw op schema

De monitor laat zien dat:

• De reserves van de 151 samenwerkingsverbanden in 2020 afnamen met ruim 25 miljoen euro;
• De geplande afbouw voor 2021 en 2022 vrijwel in lijn is met de doelstellingen in het sectorplan;
• Enkele samenwerkingsverbanden verwachten eind 2023 nog een reserve boven de signaleringswaarde te hebben.

Sommige reserves blijven hoger

In het sectorplan staat dat er in 2023 geen bovenmatige reserves meer zijn bij de samenwerkingsverbanden. Het ziet er naar uit dat dat doel niet volledig gehaald wordt: 23 samenwerkingsverbanden  verwachten dan gezamenlijk nog zo’n 6 miljoen euro bovenmatig vermogen te hebben. 54% daarvan komt voor rekening van de top drie van deze samenwerkingsverbanden.

De verbanden leggen ook uit waarom ze verwachten de bovenmatige reserves niet volledig af te bouwen: hun risicoanalyse geeft daar aanleiding toe. De werkgroep oordeelt bij deze monitoring niet over de plausibiliteit van de argumenten die samenwerkingsverbanden hanteren om een reserve boven de signaleringswaarde aan te houden.

Signaleringswaarde fluctueert

Samenwerkingsverbanden moeten zich realiseren dat de signaleringswaarde, en dus het deel van hun reserves dat bovenmatig is, een dynamisch getal is: worden de baten hoger of lager, dan wijzigt de signaleringswaarde. De komende jaren hebben bijvoorbeeld de extra NPO-gelden en vereenvoudiging van de bekostiging po invloed op de signaleringswaarde.

De tweede monitoring Afbouw bovenmatige vermogens samenwerkingsverbanden passend onderwijs wordt in maart 2022 gepubliceerd. Daarvoor doet de Werkgroep M23 in januari 2022 weer een uitvraag bij de samenwerkingsverbanden.