Hoe kom je tot een leerlingvolgsysteem dat het maatwerk in de klas nog beter ondersteunt? En hoe organiseer je dat als school(bestuur) samen met je productleverancier? Om dit te verkennen, onderzochten de PO-Raad, Kennisnet en het Landelijk Expertisecentrum Speciaal Onderwijs (LECSO) vier gebruikersgroepen van verschillende leerlingvolgsystemen. De inzichten na een jaar: positief dat scholen en leveranciers samen optrekken, maar het werkt alleen goed vanuit een gelijkwaardige dialoog. 

De ontwikkeling van leerlingvolgsystemen (LVS), waarbij de techniek de leraar steeds beter ondersteunt bij maatwerk en differentiatie, staat volop in de belangstelling. In het LVS wordt de voortgang van de leerling gevolgd en aan de hand hiervan kan de leraar het onderwijs aanbieden dat iemand nodig heeft. Bestaande LVS-en zijn echter weleens te star, te beperkt of te weinig intuïtief voor de leraar. 
 

Aan de slag in gebruikersgroepen

Is een structurele samenwerking tussen de gebruikers (scholen en besturen) en de aanbieders (leveranciers) effectief om te komen tot een gebruikersvriendelijker en daarmee voor de leerling effectiever LVS? Vanuit het programma Slimmer leren met ICT is een pilot gestart met vier gebruikersgroepen om dit te onderzoeken: voor de leveranciers van Logos, MLS, SOMtoday en ParnasSys. 

In de groepen wordt gekeken naar mogelijke richtlijnen voor het voeren van een evenwichtig overleg, de invloed van gebruikers op de ‘ontwikkelagenda’ van de leveranciers en het nemen van een gedeelde verantwoordelijkheid bij de ontwikkeling van goede software. De pilot loopt inmiddels ruim een jaar en gaat door tot januari 2019.
 

Vanuit Speciaal Onderwijs naar de reguliere markt

De nadruk ligt in de pilot op gebruikersgroepen in het (Voortgezet) Speciaal Onderwijs ((V)SO). Dit komt door het eerder ontwikkelde Programma van Eisen LVS (V)SO in een versnellingsvraag van onder meer LECSO. 

In het (V)SO is differentiatie nog meer aan de orde dan in het reguliere onderwijs, omdat leerlingen zeer uiteenlopende onderwijs- en ondersteuningsbehoeften hebben. Uit de pilot met de groepen blijkt echter dat een onderscheid tussen (V)SO en regulier onderwijs in de markt van LVS-en niet effectief is: de (V)SO markt is zeer klein en LVS leveranciers richten zich veelal op de reguliere markt. Bovendien blijkt het PvE ook in het reguliere onderwijs goed bruikbaar en is verbinding tussen beide sectoren op het gebied van kennisuitwisseling en Passend Onderwijs belangrijk.
 

Vijftien bijeenkomsten van gebruikersgroepen

Het afgelopen jaar hebben vijftien bijeenkomsten van gebruikersgroepen plaatsgevonden. Het commitment was groot en er werd veel kennis en ervaring gedeeld.  Er zijn drie voorlopige conclusies te trekken: 

1. Het blijkt lastig om samen een zo concreet mogelijke vraag te formuleren waarmee de leverancier direct aan de slag kan. Ook het prioriteren hiervan, welke vraag of behoefte is nou belangrijker dan de andere, is moeilijk.
2. Een echte dialoog tussen alle betrokkenen is niet vanzelfsprekend. Er bestaan verschillen in de manier van overleggen, de mate van kennisdeling en het niveau waarop het vraagtuk wordt besproken. 
3. De ene gebruikersgroep is de andere niet: overlegstructuren en -culturen liggen ver uiteen. 

Hier vindt u een toelichting op de drie voorlopige conclusies. 
 

De volgende stap: inrichten van de randvoorwaarden

De komende maanden kijken de gebruikersgroepen wat er nodig is om te komen tot een nog beter overleg dat leidt tot maximaal resultaat. Welke afspraken zijn handig tussen gebruikers en leverancier? Wie bepaalt de agenda, zowel van een bijeenkomst, als van de ontwikkeling van het product? Wie zit een bijeenkomst voor? Hoe worden prioriteiten gesteld? Hoe komt iedereen tot zijn recht? Ook de verschillen in aanpak op strategisch, tactisch en operationeel (overleg)niveau worden onder de loep genomen.  

Daarnaast bestaat het plan om een groep op te zetten die zich richt op een meer strategische samenwerking met LVS-leveranciers. Deze kijkt vooral naar de lange termijn ontwikkeling van LVS-en in het algemeen. De overdracht van de bevindingen van deze groep naar een Special Interest Group van ICT-inkoopcoöperatie SIVON wordt op dit moment onderzocht.