Er is veel aandacht voor ventilatie op scholen. En terecht, want niet overal is de ventilatie op orde. Schoolbesturen en scholen kunnen een aantal stappen nemen om de ventilatie te verbeteren. In veel gebouwen is echter meer nodig dan een quick fix. Dit is wat er volgens de PO-Raad moet gebeuren om de ventilatie op scholen te verbeteren en te werken aan goede, gezonde en duurzame schoolgebouwen.  

+1000-scholenaanpak 

Samen met de VO-raad en Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) werkt de PO-Raad aan een +1000-scholenaanpak. Momenteel vernieuwen we 125 scholen per jaar in het primair en voortgezet onderwijs. We willen toewerken naar het vervangen of renoveren van 1000 extra scholen in vier jaar tijd. 

Freddy Weima, voorzitter van de PO-Raad: ,,Er is een flinke versnelling nodig van het aantal schoolgebouwen dat momenteel wordt vernieuwd. Een gemiddeld schoolgebouw is 40 jaar oud en wordt pas na 69 jaar vervangen of gerenoveerd. Dat er nu problemen zijn met de ventilatie op scholen is een uiting van jarenlange desinvesteringen in onderwijshuisvesting. Bovendien bewegen de middelen voor schoolgebouwen niet mee met de steeds toenemende eisen. We werken bijvoorbeeld toe naar steeds inclusiever onderwijs, maar de schoolgebouwen zijn daar niet op toegerust.” De Rijksoverheid stuurt momenteel vaak op enkelvoudige oplossingen, zoals nu met de subsidieregeling voor ventilatie, waarmee het schoolgebouw een lappendeken van deeloplossingen wordt. ,,Bovendien geef je op deze manier veel meer geld uit dan nodig”, vindt Weima. ,,Je laat de motor van je auto toch niet meer vervangen als je auto eigenlijk niet meer voldoet? Dat is precies wat we nu wel doen als het gaat om schoolgebouwen.”  

Nieuwe kabinet  

Het nieuwe kabinet heeft in een brief laten weten scholen te willen ondersteunen bij het verbeteren van ventilatie. Zo wordt de huidige subsidieregeling ventilatie verlengd tot en met eind april. Samen met de PO-Raad, VO-raad en VNG wil minister Dennis Wiersma (Primair en Voortgezet Onderwijs) kijken naar een mogelijke aanpassing van de cofinancieringsregeling. Schoolbesturen en gemeenten moeten nu zelf 70% van de kosten moeten dragen en dat is niet altijd haalbaar. Daarom stuurde de PO-Raad een brief aan de Tweede Kamer waarin schoolbesturen en gemeenten aangaven drempels te ervaren bij de subsidieregeling. Ook worden ventilatie-experts ingezet om scholen te ondersteunen, komt er meer data over ventilatie in scholen en wordt geld vrijgemaakt voor onderzoek naar luchtfilters zoals deze op scholen in Staphorst zijn gebruikt. Momenteel is nog geen onderzoek gedaan naar de gezondheidseffecten van deze filters en de PO-Raad vindt het een goede stap dat er samen met de RIVM wordt onderzocht hoe effectief en veilig deze filters zijn op scholen voor de gezondheid van leerlingen en personeel.  

Wat moet er volgens de PO-Raad gebeuren om de ventilatie op orde te krijgen? 

Veel schoolbesturen hebben al actie ondernomen om de ventilatie te verbeteren. Dit zijn de stappen die schoolbesturen, gemeenten én de Rijksoverheid moeten nemen om de ventilatie in alle schoolgebouwen op orde te krijgen.   

Korte termijn: CO2 meters en correct gebruik 

• Meten is weten. Daarom adviseert de PO-Raad schoolbesturen en scholen om CO2-meters in te zetten die de temperatuur meten en een stoplichtfunctie hebben. Vanuit continue meting en monitoring kan meer inzicht verkregen worden in welke lokalen de ventilatiecapaciteit of temperatuur stelselmatig niet voldoen en extra ingrepen nodig zijn. 
• Ook is er nog winst te behalen in correct gebruik. Wat moet onderwijspersoneel bijvoorbeeld doen als de CO2-meter rood uitslaat? Soms heeft het ventilatiesysteem een extra zetje nodig, maar het luchten door middel van ramen en deuren open te zetten als er even geen leerlingen in de ruimte aanwezig zijn kan ook helpen. Ook horen wij nog regelmatig dat er kindertekeningen tegen roosters geplakt zijn of kasten voor ventilatieroosters staan. 

Middellange termijn: +1000 scholen-aanpak, structurele investeringen Rijksoverheid 
In de +1000-scholenaanpak van de PO-Raad, VO-raad en VNG maken we werk van de versnelling in aanpak van verouderde en slechte schoolgebouwen op een projectoverstijgende manier. Schoolbesturen en gemeenten hebben al in beeld welke schoolgebouwen het hardste aan vernieuwing toe zijn. Deze krijgen prioriteit in de Integrale Huisvestingsplannen (IHP's) van de gemeenten en komen als eerste aan de beurt voor renovatie of nieuwbouw. Schoolgebouwen waarvan door continue meting blijkt dat er een structureel probleem is in de ventilatie, en die op andere aspecten zoals functionaliteit en duurzaamheid ook niet voldoen, krijgen een hogere prioriteit. Op die manier pakken we stap voor stap slechte schoolgebouwen aan. Maar dat vraagt wel om structurele investeringen van de Rijksoverheid. 

Lange termijn: slechte schoolgebouwen eerder vervangen 
Door de +1000-aanpak werken schoolbesturen en gemeenten toe naar een structureel hoger tempo van vernieuwing naar goede, gezonde, inclusieve en duurzame schoolgebouwen.