Staatssecretaris Paul schetst contouren van inclusief examenlandschap

Op 18 februari stuurde staatssecretaris Mariëlle Paul een Kamerbrief over de toekomst van de examenvoorzieningen. In deze brief schetst Paul een visie op een inclusief examenlandschap waarin alle leerlingen, ongeacht ondersteuningsbehoefte, kunnen laten zien welke kennis en vaardigheden zij in huis hebben.

Uit een bijgevoegd onderzoek van Oberon blijkt dat met name leerlingen met een ondersteuningsbehoefte niet altijd gebruik kunnen maken van de meest passende route naar het diploma. Hierdoor kunnen zij niet altijd het beste van zichzelf laten zien. Verreweg de meeste vso-leerlingen maken het staatsexamen. Om het reguliere eindexamen te kunnen maken is het essentieel dat er voldoende ruimte is om het passend te maken voor leerlingen met een ondersteuningsbehoefte.

VSO-scholen: bereid je alvast voor

Scholen in het VSO hoeven niet direct aan de slag maar het is wel belangrijk dat zij zich voorbereiden. De beweging van het staatsexamen naar het reguliere examen vraagt een nadere verkenning en kritische afweging naar wat de meest passende examenvoorziening is voor hun leerlingen. Waar mogelijk kunnen zij toewerken naar een eigen examenlicentie of een samenwerking rond de examens aan te gaan met een reguliere vo-school of vavo-instelling.

Hulpmiddelen en aanpassingen

Advies aan scholen in het (voortgezet) speciaal onderwijs is om beter bekend te raken met de mogelijkheden die er zijn rond aanpassingen en de inzet van hulpmiddelen binnen het reguliere eindexamen. In 2025 worden maatregelen getroffen om deze beweging in gang te zetten. Hier spelen ook de sectororganisaties een rol.

Stimuleren van examensamenwerkingen tussen reguliere vo-scholen en vso-scholen.
Verkenning rol die samenwerkingsverbanden kunnen spelen bij het stimuleren van examensamenwerkingen
Aanwijzen van een examencontactpersoon op de school

Staatsexamen blijft beschikbaar

Deze beweging betekent niet dat het staatsexamen verdwijnt. Ook in de toekomst kunnen individuele kandidaten, leerlingen van particuliere scholen en vso-leerlingen het staatsexamen maken als dit voor hun het meest passend is. Bijvoorbeeld wanneer zij niet in staat zijn om binnen drie jaar het diploma te halen of alleen losse certificaten willen of kunnen halen.

Naar verwachting duurt het een paar jaar voor een substantieel deel van de leerlingen in het vso het reguliere eindexamen kunnen maken. Daarom wordt er de komende jaren blijvend ingezet op het doorvoeren van verbeteringen aan het staatsexamen.

De transitie naar een inclusiever examenlandschap vergt tijd en samenwerking van alle betrokken partijen. Voor eind 2025 informeert de staatssecretaris de Kamer over de stand van zaken.