Overgang PO-VO

Indien uit de uitslag van de doorstroomtoets blijkt dat de leerling beschikt over meer kennis en vaardigheden dan waarop het schooladvies berust, dan stelt de school het schooladvies naar boven bij. Wanneer de school dit niet in het belang van de leerling acht, kan zij hier gemotiveerd van afwijken. Dit volgt uit artikel 45d WPO. Als de school het schooladvies dus niet aanpast aan de uitslag van de doorstroomtoets, moet zij dit dus motiveren. Als de score op de doorstroomtoets juist lager is dan het gegeven schooladvies, mag de basisschool het schooladvies niet aanpassen.

Klacht indienen

Ouders die het niet eens zijn met het schooladvies kunnen hierover in gesprek gaan met de leerkracht of directeur van de basisschool. Zijn zij niet tevreden over de uitkomst van de gesprekken, dan kunnen zij een klacht indienen bij de klachtencommissie van de school. Veel scholen zijn aangesloten bij de Landelijke Klachtencommissie Onderwijs (LKC) van de Stichting Onderwijsgeschillen.

Op de de themapagina Schooladvies van Onderwijsgeschillen zijn verschillende uitspraken te vinden waaruit duidelijk wordt waar de LKC op let bij klachten over de heroverweging en het schooladvies:

• Het  schooladvies behoort tot de beoordelingsbevoegdheid van de betrokken leerkrachten, schoolleiding en de directie. De Commissie beoordeelt daarom klachten over schooladviezen terughoudend. De school heeft bij uitstek de deskundigheid op gebied van het kennen en kunnen van een leerling;
• Het schooladvies moet zorgvuldig tot stand zijn gekomen, volgens het schoolprotocol en en met toelichting van het advies aan de ouders;
• Een school heeft de vrijheid om te besluiten het schooladvies na de uitkomst van de eindtoets al dan niet te verhogen. De school kan de overwegingen daarvoor baseren op de resultaten van de afgelopen jaren, de werkhouding en het beeld dat de leerkrachten hebben van de leerling;
• Alleen als het advies overduidelijk onjuist is, kan de Commissie adviseren over bijstelling van het schooladvies. De Commissie is niet bevoegd om een schooladvies te geven of te wijzigen.

Het antwoord staat in artikel 39 lid 4 van de Wet op het primair onderwijs. De directeur besluit daarover als hij vindt dat een leerling toe is aan het volgen van aansluitend voortgezet onderwijs, mits daar met de ouders (verzorgers) overeenstemming over is.

Het voorlopige schooladvies kan nog worden aangepast door de basisschool voordat deze wordt vastgesteld. De po-school waar de leerling staat ingeschreven wisselt het voorlopig schooladvies uiterlijk op 14 februari uit met het Register Onderwijsdeelnemers (ROD). Basisscholen moeten uiterlijk 24 maart het definitieve schooladvies geven (artikel 45d lid 3 WPO) en op 7 april moet dit definitieve schooladvies worden uitgewisseld met ROD. Zie voor meer informatie Schooladvies registreren (DUO).

Basisscholen kunnen een enkelvoudig schooladvies voor één schoolsoort geven, bijvoorbeeld een advies voor havo. Maar het is ook mogelijk dat er een meervoudig of dubbel schooladvies wordt gegeven, bijvoorbeeld een advies voor vmbo-t/havo. De Onderwijsinspectie geeft aan dat het dubbele schooladvies geschikt is voor leerlingen van wie nog niet geheel helder is in welke schoolsoort de leerling het beste tot zijn recht komt. Scholen mogen in plaatsingswijzers niet afspreken dat de basisschool alleen enkelvoudige adviezen mag geven. Leerlingen met een meervoudig schooladvies mogen zich altijd aanmelden voor het hoogste van de twee onderwijsniveaus. Middelbare scholen mogen kinderen met een dubbel advies niet automatisch op het laagste niveau van de twee plaatsen, maar moeten altijd naar het individuele kind kijken. Heeft het kind een ‘dubbel’ schooladvies, dan mag het in principe dus naar beide schoolsoorten. 

Voormalig Staatssecretaris Dekker van Onderwijs heeft hier eerder de volgende uitleg aan gegeven:

“Ouders van leerlingen met een dubbeladvies kunnen hun kind ook voor een brugklas aanmelden op elk in dat advies genoemde schoolniveau, uiteraard voor zover de school deze brugklassen aanbiedt. Een leerling met een dubbeladvies mag dus ook altijd aangemeld worden voor het hoogste van de twee daarin genoemde onderwijsniveaus. Het is wenselijk dat de middelbare school leerlingen vervolgens ook daadwerkelijk op dat onderwijsniveau accepteert. Uiteindelijk is het de middelbare school die bepaalt in welke brugklas de leerlingen wordt geplaatst. Het is belangrijk dat de school de ouders van de leerling goed bij deze afweging betrekt, en deze toelicht alvorens tot definitieve plaatsing over te gaan. Scholen die slechts één schoolsoort (bijvoorbeeld categorale vwo-scholen) aanbieden, behoeven leerlingen met een dubbeladvies niet verplicht te plaatsen. Mocht immers blijken dat de leerling het ‘hoogste’ niveau van het dubbeladvies toch niet aankan, dan kan de school de leerling geen alternatief programma bieden.” (Brief Staatssecretaris Dekker, 15 februari 2016, referentienummer 879659).

Naast het schooladvies mag de basisschool een plaatsingsadvies geven waaruit blijkt welke brugklas het meest geschikt zou zijn voor de leerling, gegeven het schooladvies. De plaatsingswijzer is slechts een hulpmiddel voor de basisschool en mag niet door de middelbare school als toelatingseis worden gebruikt. Met andere woorden: als de basisschool besluit om een ander schooladvies te geven dan je op grond van de plaatsingswijzer zou verwachten, de middelbare school blijft gehouden de toelating te baseren op het schooladvies (artikel 3 lid 2 Inrichtingsbesluit WVO).

Het schooladvies is dus leidend voor de toelating tot het VO, aan het plaatsingsadvies en plaatsingswijzer kunnen geen rechten worden ontleend. Het moet voor iedereen duidelijk zijn welk advies het schooladvies is en welk advies het plaatsingsadvies is. Het schooladvies dient bij alle partijen bekend te zijn en hetzelfde te zijn. Zo dienen de ouders, de school voor voortgezet onderwijs en de registratie in BRON PO allemaal over hetzelfde schooladvies te beschikken. 

Zie ook Het schooladvies | Onderwijsgeschillen en verder op de website vanponaarvo.nl.