Sectorrapportage primair onderwijs 2024: Handvaten voor het goede gesprek
Jaarlijks presenteren de PO-Raad en VO-raad met de Sectorrapportage zowel de feiten en cijfers, als het verhaal achter de cijfers van het funderend onderwijs. In de rapportage van 2024 gaan we dieper in op de ontwikkelingen rondom de basisvaardigheden, tijdelijke subsidies, duurzame schoolgebouwen en overhead. Natuurlijk laat de Sectorrapportage ook zien waar we trots op zijn, hoe we het onderwijs verbeteren en waar extra acties nodig zijn.
Lees de Sectorrapportage Primair Onderwijs 2024
Op donderdag 21 november, een week voor de bespreking van onderwijsbegroting, zijn de resultaten van de sectorrapportage ook gepresenteerd aan de Tweede Kamer. De PO-Raad en VO-raad kijken terug op een mooi inhoudelijk gesprek over de ontwikkelingen in beide sectoren. Namens de Kamer waren woordvoerders Nico Uppelschoten (PVV), Anita Pijpelink (GL-PvdA), Arend Kisteman (VVD), Aant Jelle Soepboer (NSC) en Ilana Rooderkerk (D66) bij de presentatie aanwezig.
De Sectorrapportage Primair Onderwijs 2024 laat zien:
- Dat er meer inspanningen nodig zijn om alle leerlingen op het streefniveau te krijgen.
- Dat tijdelijke subsidies zorgen voor onvoorspelbaarheid van de bekostiging.
- Dat veel scholen geen duurzaam energielabel hebben: focus op verbetering nodig.
- Dat overhead scholen ondersteunt bij het primaire onderwijsproces.
Meer inspanning nodig om leerlingen op het streefniveau te krijgen.
Het niveau van de basisvaardigheden lezen, taal en rekenen blijft zorgelijk. Opvallend is dat het 1S niveau van rekenen minder vaak wordt gehaald dan het 2F niveau voor lezen en taalverzorging.
De adviesgroep basisvaardigheden pleit voor een focus op het streefniveau. Daarnaast moeten leraren goed op de hoogte zijn van de specifieke eisen van de streefniveaus en hoge verwachtingen stellen aan leerlingen, leraren en leermiddelen.
Tijdelijke subsidies zorgen voor onvoorspelbaarheid van de bekostiging.
De overheid is de belangrijkste geldschieter voor het openbaar onderwijs. Scholen besteden dit geld zo effectief mogelijk aan kwalitatief goed onderwijs. In 2023 gaven basisscholen evenveel uit als ze ontvingen, maar het aantal losse subsidies nam verder toe. Voor duurzame onderwijsverbetering en goed werkgeverschap is meer structurele bekostiging nodig, met minder losse subsidies en meer financiële duidelijkheid. Hierdoor kunnen scholen hun budget (en bijv. personele inzet) beter plannen.
Veel scholen hebben geen energielabel: focus op verbetering nodig.
Alle schoolgebouwen moeten vóór 2050 worden vernieuwd of gerenoveerd tot gezonde, duurzame, inclusieve en betaalbare gebouwen. De grootste uitdagingen zijn onvoldoende financiering, versnipperde verantwoordelijkheden tussen gemeenten en schoolorganisaties/schoolbesturen, en het gebruik van alleen incidentele extra middelen.
Overhead scholen ondersteunt bij het primaire onderwijsproces.
In het po omvat overhead de fte in ondersteunende en managementfuncties, buiten het lesgeven. Kritisch kijken naar het percentage overhead is goed, maar ondersteunende functies zijn van grote waarde in het onderwijs. Zij ontlasten leraren met indirecte en directe werkzaamheden waardoor er meer tijd is voor het lesgeven en het begeleiden van leerlingen.
Het overheadpercentage, bestaande uit bestuur, directie, management en indirect onderwijsondersteunend personeel, ligt rond de 10%.