Nieuws

Wat kan het voortgezet onderwijs leren van het primair onderwijs over krimp?

De website leerlingendaling.nl schrijft in opdracht van de PO-Raad, VO-raad en het ministerie van OCW al enkele jaren over krimp in het primair en voortgezet onderwijs. In een zogenoemde longread over leerlingendaling in het voorgezet onderwijs staan de belangrijkste lessen die het primair onderwijs rondom leerlingendaling heeft geleerd. Deze longread gaat uitgebreid in op de achtergronden van leerlingendaling en de gevolgen daarvan voor scholen en regio’s, inclusief cijfers en oorzaken. Ook zijn er praktijkverhalen uit het primair onderwijs te lezen, waar schoolbesturen al langer te maken hebben met dalende leerlingaantallen.Ook het voortgezet onderwijs begint de gevolgen van krimp te merken. Wat zijn de belangrijkste lessen die het primair onderwijs rondom leerlingendaling heeft geleerd? Vice-voorzitter Anko van Hoepen, voormalig schoolbestuurder van de Alpha Scholengroep in krimpregio Zeeland en lid van het netwerk Leerlingendaling, gaat hier in dit interview op in.

,,In geval van krimp heb je geen andere keuze dan samenwerken. Want als je niets doet en krampachtig afwacht, valt er uiteindelijk toch een school om en heb je alsnog geen keuzevrijheid meer. Samenwerken lijkt soms het toverwoord tegen krimp en soms wordt het ook iets te snel genoemd. Zeker als je in de praktijk de gevolgen ziet voor werkgelegenheid en huisvestiging. Daarvan moet je je wel bewust zijn. Of als je merkt wat samenwerken betekent in het contact met de ouders. Overigens is samenwerken ook een stuk eenvoudiger geworden dan voorheen. Door de nieuwe wet Vereenvoudiging samenwerkingsschool kunnen bijvoorbeeld een openbaar en een bijzonder schoolbestuur eenvoudiger fuseren.’’

Rol ouders is belangrijk

,,Niemand houdt van veranderingen, zeker niet als het gaat om sluiting of fusie van scholen die decennialang een rol in een dorp of gemeenschap hebben gespeeld. Daarom is het belangrijk om ouders al in een vroeg stadium bij plannen te betrekken. En daarmee doel ik niet alleen op de rol en het contact met de medezeggenschap, maar echt op het contact met alle ouders. Stel ouders niet voor een voldongen feit, maar neem ze als schoolbestuur mee in je denkproces. Vertel ze over de ontwikkelingen die op een school afkomen, waarom het belangrijk is dat er wat verandert en biedt ze keuzevrijheid. Door veel eerder met ouders in gesprek te gaan, zorg je voor bewustwording en commitment. Dat is wat mij betreft ook een van de belangrijkste lessen uit de afgelopen jaren waarin we als primair onderwijs met leerlingendaling te maken hebben. Wees open over de uitdagingen waarvoor je staat en geef als schoolbestuur kaders waarbinnen ouders kunnen meedenken over oplossingen.’’

Tips voor het voortgezet onderwijs

Ook voor het voortgezet onderwijs heeft Van Hoepen een tip. ,,Stap uit de concurrentiemodus. Bij het primair onderwijs ging het destijds om prognoses: een inschatting van het aantal leerlingen dat nog geboren moest worden. Dat maakte het voor schoolbesturen veel moeilijker om de gevolgen van leerlingendaling te overzien. We hebben daarom in het begin vooral ingezet op een stuk bewustwording: weet wat er straks op je afkomt en zorg op tijd voor oplossingen. Bij het voortgezet onderwijs zijn die aantallen al bekend, maar is het de vraag voor welke school de leerlingen uiteindelijk gaan kiezen. Daarom kiezen veel schoolbesturen voor concurrentie in plaats van samenwerken. Praktijkverhalen en goede voorbeelden van samenwerking en regionale oplossingen kunnen schoolbesturen helpen om uit die concurrentiemodus te komen.’’

Lees het hele interview met Anko van Hoepen op de website van leerlingendaling. Op deze website vindt u ook meer informatie over leerlingendaling in het primair en voortgezet onderwijs.

Onze professionals staan voor je klaar

Stel je vraag of zoek een opleiding

Contact met de Juridische Helpdesk

Heb je een juridisch vraag? Als lid van de PO-Raad kun je via de pagina van de Juridische helpdesk je vraag stellen op Mijn PO-Raad (na het inloggen in het ledenportaal).

Voor dringende vragen bel met 030 - 31 00 933. We zijn bereikbaar op werkdagen tussen 09.00 – 12.00 uur.

Helpdesk 2 mensen praten