Privacy in onderwijs steeds verder verstevigd
Een jaar nadat de PO-Raad namens de Nederlandse scholen de Big Brother award ontving, maakt de PO-Raad een eerste balans op. De aandacht voor het thema heeft bewustwording erover gestimuleerd en de borging van privacy van leerlingen in een stroomversnelling gebracht. Inmiddels ligt er een convenant privacy voor digitale leermiddelen en toetsen en een modelbewerkersovereenkomst. Binnenkort lanceren PO-Raad en VO-raad met aanbieders van digitale leermiddelen een nieuwe website waarop nieuwe partners zich gemakkelijk bij het convenant kunnen aansluiten.
In het convenant privacy hebben PO-Raad en VO-raad namens schoolbesturen met aanbieders van digitale leermiddelen afgesproken hoe zij veilig met leerlinggegevens zullen omgaan. De Wet bescherming persoonsgegevens is daarin vertaald naar de onderwijspraktijk. Met de bijbehorende Modelbewerkersovereenkomst kunnen scholen en de PO-Raad en VO-raad goede afspraken maken met uitgevers als ze bijvoorbeeld nieuw digitaal leermateriaal van een uitgever willen kopen.
,,Dit draagt bij aan een goede borging van de privacy van leerlingen’’, aldus Simone Walvisch, vicevoorzitter van de PO-Raad. ,,Dat is erg belangrijk, met name omdat digitale leermiddelen en ondersteunende digitale systemen in het onderwijs niet meer zijn weg te denken. Deze leermiddelen maken het geven van les op maat makkelijker en ontzorgen leraren omdat zij minder tijd kwijt zijn aan nakijkwerk en meer tijd overhouden voor instructie aan leerlingen.’’
Leerlinggegevens
Om digitale leermiddelen te laten werken, is het noodzakelijk gegevens van leerlingen in de systemen te verwerken. Op die manier kunnen de systemen meten hoe een leerling vordert en dit terugkoppelen aan de school. Uitgangspunt hierbij is dat deze gegevens tot een minimum worden beperkt.
Bij de afspraken in het convenant staat voorop dat de school hierbij de regie heeft. De school is verantwoordelijk voor de zorgvuldige omgang met de persoonsgegevens van de leerlingen en de communicatie naar ouders. Hierbij hoort ook het maken van goede afspraken met leveranciers. Die mogen alleen leerlinggegevens verwerken voor doelen waarvoor de school toestemming heeft gegeven en ze krijgen geen zeggenschap over de gegevens.
Een school staat hier niet alleen in. De partijen bij het convenant hebben een gemeenschappelijke en gedeelde zorg om de school in staat te stellen deze verantwoordelijkheid waar te maken. De PO-Raad en VO-raad ondersteunen hun leden daarbij.
Uitbreiding convenant
Het convenant wordt binnenkort uitgebreid met afspraken over leerlingvolgsystemen en -administratiesystemen. Via de website die daarnaast wordt gelanceerd, kunnen ook andere partijen zich aansluiten bij het convenant. Daarmee krijgt het convenant een steeds stevigere positie in het onderwijs.
Pseudonimiseren
Staatssecretaris Sander Dekker werkt daarnaast aan een wetswijziging waarmee het mogelijk wordt bij gebruik van digitale leermiddelen te werken met pseudoniemen, zo schrijft hij deze week in een brief aan de Tweede Kamer. Dit zijn versleutelde, persoonsgebonden nummers van leerlingen. Daarmee houden scholen het broodnodige inzicht in de vorderingen van hun leerlingen die werken met deze leermiddelen, terwijl ze geen of slechts beperkte gegevens hoeven uit te wisselen met uitgeverijen en leveranciers.
De Kamer debatteert op 19 november over privacy in het onderwijs.
Meer weten?
Kennisnet heeft samen met de PO-Raad diverse handreikingen uitgebracht over privacy in de dagelijkse praktijk van een school. Veel van deze handreikingen werden gepubliceerd in de maand van de privacy die beide organisaties in september organiseerden. Om ICT goed in het primair onderwijs te implementeren, werkt de PO-Raad veel samen met ICT-partner Kennisnet. Zo organiseren zij op 13 november aanstaande samen een masterclass Onderwijs & ICT. Schoolbesturen krijgen daar onder meer informatie over hoe ze privacy goed kunnen regelen.
Veel van de activiteiten rondom privacy zijn mede mogelijk gemaakt door het Doorbraakproject Onderwijs en ICT. Hierin werken de ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Economische Zaken samen met de PO-Raad en VO-raad om in het onderwijs leren op maat met hulp van ICT beter mogelijk te maken.