Innoveren met ICT: tips en tools
Digitale geletterdheid verbeteren of integreren, werken met een portfolio, meer uit een ontdeklab halen of het doordacht inzetten van apps en digitale leermiddelen: het zijn enkele voorbeelden van veelvoorkomende verandervraagstukken op het gebied van ICT. Om aan de slag te gaan en resultaat te bereiken, is meestal geen grote transformatie nodig. Maar wat dan wel? Hoe zet je de eerste stap, wat is er nodig en hoe pakken andere scholen het aan? In dit artikel vind je handige tips, tools en inspiratie die je op weg helpen!
Van april 2019 tot april 2021 liep het programma Samen Slimmer Leren. Het bestaat uit drie pijlers:
- het versterken van onderwijsinnovatie
- vaardige leraren en flexibele leermiddelen
- technologie en ethiek
Dit artikel beschrijft handige tools, kennis en inspiratie over de eerste pijler.
Vijftien scholen en besturen gingen een jaar lang aan de slag met een innovatievraag rondom onderwijs en ICT. Niet alleen om zelf antwoord op hun vraag te krijgen, maar ook om hun ervaringen te delen met de sector. Ondanks een pittig coronajaar gingen alle innovatievragen door, werd er veel geleerd en zijn doelen behaald.
Wil je zelf aan de slag gaan met een verandervraag op het gebied van ICT? Dan is dit artikel een goed startpunt.
Tips – succesfactoren en tips om de eerste stap te zetten
-
Koplopers
Zorg voor een projectleider en een kernteam. Je hebt koplopers nodig.
-
Urgentie
Is er urgentie voor je verandervraagstuk? Maak inzichtelijk waar je tegenaan loopt en wat de beoogde voordelen zijn van je aanpak voor leraren en leerlingen.
-
Draagvlak
Draagvlak en betrokkenheid van schoolleider en bestuurder zijn een randvoorwaarde. Bepaal samen welke ruimte er is, ook om uit te proberen.
-
Bepaal ambities
Welke concrete resultaten wil je bereiken en welke stappen onderneem je? Maak dit zo SMART mogelijk.
-
Reflecteren
Zoek iemand met wie je kunt sparren en die je helpt te reflecteren. Dat kan een collega zijn die niet in het kernteam zit, maar ook een externe adviseur.
-
Soort innovatie
Om wat voor soort innovatie gaat je vraagstuk: product innovatie (samen een product ontwerpen), proces innovatie (samen onderzoeken en verbeteren) of sociale innovatie (samen vaardigheden en andere manier van werken aanleren)? Kies vervolgens de aanpak die daarbij past, bijvoorbeeld design thinking.
-
Deel successen
Deel successen met elkaar en in je organisatie. Dat werkt inspirerend en zorgt voor beweging.
Mini-cursussen over innovatie
In de drie mini-cursussen innovatie vind je per fase van een innovatietraject input om je op weg te helpen. Verandertheorieën (design thinking, veranderkunde, onderzoekend innoveren) zijn aangevuld met praktische tools en ervaringen van je collega's. Doorloop de fases stap voor stap (vraagverheldering, aanpak, afronden) of kies de voor jou relevante tools en ga aan de slag.
Canvassen
Je kunt het innovatiecanvas gebruiken om je vraag scherp te krijgen. Door het beantwoorden van enkele vragen behoud je focus. Het canvas helpt je ook om in gesprek te gaan binnen je school of bestuur.
Themagerichte tools
Naast de tools die ontwikkeld zijn om je te helpen bij je verandervraag, hebben diverse innovatievragen ook tools ontwikkeld. Bijvoorbeeld:
Kennis – leer van praktijkvoorbeelden en onderzoeken
Vijftien scholen en besturen werkten binnen het programma Samen Slimmer Leren aan een innovatievraag rondom de inzet van ICT. De eindresultaten en geleerde lessen zijn beschikbaar voor de hele sector. Ze kunnen je inspireren als je zelf aan de slag wilt gaan.
Innovatievragen over ontdeklabs:
- Een ontdeklab voor slechthorende kinderen
- Een ICT-lab waarin ondernemen centraal staat
- Een ontdeklab samen met private partijen
Innovatievragen over digitale geletterdheid:
- Een geïntegreerde leerlijn digitale geletterdheid
- Digitale geletterdheid van medewerkers verbeteren
- Digitale geletterdheid integreren in taal
Innovatievragen over digitaal portfolio:
Innovatievragen over apps, data en digitale leermiddelen:
- Goede en veilige educatieve apps
- Slimme organisatie van data
- Adaptieve leermiddelen verbinden met beleid
- ICT-tools voor (dreigende) thuiszitters
Overige innovatievragen: