Blog

De leraar centraal

Dit schooljaar laat de PO-Raad eens in de maand een gastblogger aan het woord om zijn of haar ervaringen in het primair onderwijs te delen. In deze editie van 'Geef het krijtje door' vertellen Eva Naaijkens en Martin Bootsma hoe zij in 2016 met hun idee voor de Alan Turingschool een wedstrijd wonnen en dit idee vervolgens wisten uit te voeren. Dat ging niet zonder slag of stoot.

Ongeveer een jaar geleden waren wij een van de vier winnaars van de Scholenwedstrijd die de Amsterdamse wethouder Kukenheim had uitgeschreven. Ze was op zoek naar vernieuwende initiatieven voor het onderwijs in de hoofdstad.

Nu kun je wel een prijs winnen door een jury te overtuigen van een geweldig nieuw schoolconcept, daarmee heb je nog geen school. In ons concept zat een aantal in onze ogen vernieuwende aspecten, maar die bleken moeilijk of niet te realiseren. Zo staan wij een traploze overgang van PO naar VO voor, maar dit bleek niet realiseerbaar. Het opzetten van een IKC-complex bleek zeer lastig. Veel hoop hadden wij gevestigd op flexibiliteit in onderwijstijd. Ouders die flexibel verlofdagen op kunnen nemen. De leerplichtambtenaar schudde ons wakker uit deze droom. Er gingen paniekerige telefoontjes richting de gemeente Amsterdam en de onderwijsinspectie: Wat waren die lui van de Alan Turingschool van plan? Flexibiliteit bleek nagenoeg onmogelijk doordat verschillende wetten elkaar bijten.

Nu kun je wel een prijs winnen door een jury te overtuigen van een geweldig nieuw schoolconcept, daarmee heb je nog geen school.

Met enkele ‘houtje-touwtje constructies’ weten we uiteindelijk zo veel mogelijk van onze beloften waar te maken. Vooral onze eigen creativiteit en ons doorzettingsvermogen heeft ervoor gezorgd dat we veel kunnen realiseren en een aantal zaken hebben we op de lange baan geschoven in afwachting van een nieuwe politieke wind.

Ook bleek het lastig om op het ‘plan van scholen’ van de gemeente te komen (een voorwaarde om een school te mogen stichten, red.). Om ons winnende voorstel toch te kunnen uitvoeren, rollen we ons concept uit in een bestaande school met een zittend team, leerlingen en ouders. Een concept waarbij we leerlingen breed opleiden binnen vier pijlers. Alles begint natuurlijk bij het oerdegelijk beheersen van de basisvaardigheden als lezen, schrijven, en rekenen. Daarnaast besteden we veel aandacht aan gezondheid en welbevinden van onze leerlingen, wereldburgerschap en maker educatie.

We denken wel eens dat het vernieuwende van ons concept zit in het feit dat we teruggaan naar een meer traditionele opvatting over het vak van leerkracht. Op onze school staat het vakmanschap en de ontwikkeling daarvan centraal. We zijn ervan overtuigd dat je in een veelkleurige stad met stevige problematieken leerkrachten nodig hebt die het vak tot in de puntjes beheersen. Zij moeten dagelijks in de klas les geven aan een complexe groep leerlingen en dat vraagt het nodige.

We denken wel eens dat het vernieuwende van ons concept zit in het feit dat we teruggaan naar een meer traditionele opvatting over het vak van leerkracht.

Om dit voor elkaar te krijgen, zijn we meteen begonnen om het handelen van de leerkrachten op de Alan Turingschool te verbeteren. Dat doen we op verschillende manieren. Als je kijkt naar de rol van het management dan moet deze vooral gespreid leiderschap en leiderschap van leraren stimuleren en ondersteunen. Wij zijn nauw betrokken bij het gezamenlijk voorbereiden van lessen, lessen bezoeken en het geven van feedback. Dit is van groot belang voor de ontwikkelingen van de competenties van onze leerkrachten.

We versterken de leerkrachtvaardigheden door goede interne scholing. Wij hebben een scholingsagenda samengesteld die aansluit bij de visie van ons concept. Leerkrachten worden geschoold in het geven van effectieve instructies en het opbouwen van kennis bij de leerlingen. Daarnaast ondersteunen wij hen door structuur en veiligheid te bieden. Dit doen wij door heldere regels en routines af te spreken in de schoolorganisatie en deze vast te leggen binnen ons kwaliteitszorgsysteem.

De term “De leraar staat centraal” wekt wellicht de indruk dat wij leerlingen en ouders minder belangrijk vinden. Niets is minder waar. We werken intensief samen met iedereen in en rond de school, maar weten ook dat de leerkracht vanuit een sterk ontwikkeld vakmanschap een zeer essentiële voorwaarde is voor goed onderwijs. Gezien onzer beider passie voor onderwijs zijn wij van mening dat wij door deze aanpak al onze leerlingen optimale ontwikkelingskansen kunnen bieden.

Wij geven het krijtje door aan Thijs Roovers, een zeer actieve leerkracht die zich op een positieve wijze middels blogs en Twitter weet in te zetten voor de beroepsgroep en gelijke kansen voor leerlingen. Thijs geeft nooit op.

Eva Naaijkens is schoolleider bij de Alan Turingschool in Amsterdam. Martin Bootsma is er teamleider en conceptontwikkelaar. Met hun onderwijsconcept voor de Alan Turingschool wonnen Naaijkens en Bootsma in 2016 de Amsterdamse Scholenwedstrijd.