Vanaf 2017 zijn alle leraren verplicht zich te registreren in het Lerarenregister en alleen geregistreerde leraren mogen de verantwoordelijkheid dragen voor een klas. Dat is het doel van het wetsvoorstel Lerarenregister waarmee de ministerraad heeft ingestemd op voorstel van staatssecretaris Dekker (Onderwijs).

Het lerarenregister is een initiatief van de Onderwijscoöperatie, een samenwerking van vakorganisaties en onderwijsvakbonden. Het register bestaat al een paar jaar. Tot nu toe gebeurt inschrijving echter op vrijwillige basis. Leraren die geregistreerd staan, werken aan hun professionalisering om te voldoen aan de eisen van de herregistratie. Tegelijkertijd mogen schoolbesturen leraren die niet in aanmerking komen voor herregistratie, niet meer inzetten als volwaardig leerkracht. De afgelopen jaren hebben 30.000 leraren zich ingeschreven in het lerarenregister, dat is nog geen 15% van de leraren.

Zorgen

De PO-Raad heeft de professionalisering van leraren hoog in het vaandel staan en meent dat het lerarenregister als sluitstuk hiervan kan bijdragen aan het verhogen van de kwaliteit van leraren en daarmee aan de kwaliteit van het onderwijs. Wel uit ze nadrukkelijk haar zorgen over de uitwerking ervan in dit wetsvoorstel.

Schoolbesturen worden - terecht - verantwoordelijk gehouden voor de kwaliteit van het onderwijs. Van leraren wordt - even terecht - verwacht dat zij professioneel zijn en hun professionaliteit ontwikkelen. Daartoe dienen verantwoordelijkheden en zeggenschap evenwichtig te worden verdeeld.

Het baart de PO-Raad zorgen dat de consequenties bij niet (her)registratie voor het Lerarenregister nu eenzijdig bij schoolbesturen worden neergelegd. Dat kan leiden tot hoge kosten: leraren die niet meer volwaardig voor de klas kunnen, zijn niet zo maar elders inzetbaar. Ook ontslag jaagt de werkgever en de sector op kosten. Dit terwijl de verantwoordelijkheid van de (her)registratie bij de leraren zelf ligt.

In de wet op het lerarenregister worden schoolbesturen vooral verplichtingen opgelegd. Verplichtingen om een professioneel statuut te maken, om leraren in staat te stellen te voldoen aan de herregistratiecriteria, verplichtingen om de gegevens over de leraar en zijn benoeming of aanstelling aan te leveren.

Daarnaast mist de PO-Raad in het wetsvoorstel de koppeling met het school- en werkgeversperspectief en een heldere rolverdeling tussen OCW, de Onderwijscoöperatie en de PO-Raad. Zij is van mening dat schoolbesturen meer mee zouden moeten kunnen praten over de registratie-eisen die gesteld worden, zodat het lerarenregister niet helemaal los komt te staan van de professionalisering van leraren die in de scholen nodig zijn.