Veelgestelde vragen

Over Bewegingsonderwijs

Wat gebeurt er als mijn school de urennorm bewegingsonderwijs niet haalt?

De urennorm bewegingsonderwijs is verplicht voor alle scholen in het primair onderwijs en het speciaal basisonderwijs. Indien de Inspectie van het Onderwijs merkt dat er sprake is van een structureel niet willen en/of kunnen halen van de urennorm, kan zij een herstelopdracht verstrekken aan de school.

Welke accommodaties zijn geschikt voor het geven van bewegingsonderwijs?

De inzet van buurtsportcoaches of combinatiefunctionarissen die bevoegd zijn voor het geven van bewegingsonderwijs en bekostigd worden vanuit de Brede Regeling Combinatiefuncties, moet worden afgebouwd.  Hiermee stimuleren we dat vakleerkrachten vanuit de school worden bekostigd. Buurtsportcoaches kunnen zich inzetten ter ondersteuning van die vakleerkracht of voor het realiseren en geven van naschools en tussenschools (beweeg)aanbod.

Voldoende en kwalitatief goede accommodaties zijn een belangrijke voorwaarde om als school de urennorm bewegingsonderwijs en de kerndoelen voor bewegingsonderwijs te halen. Idealiter heeft elke school een gymzaal in het eigen gebouw of dicht in de buurt. De praktijk laat echter zien dat het niet altijd makkelijk is om voldoende en geschikte accommodaties te vinden voor het geven van bewegingsonderwijs. Het uitwijken naar sportvelden, buitenlocaties of andere (gemeentelijke) sportaccommodaties kunnen voor bepaalde leerlijnen een oplossing bieden als een gymzaal niet altijd beschikbaar is.

De gemeente is verantwoordelijk voor onderwijshuisvesting en heeft op grond van de WPO artikel 126 de verantwoordelijkheid om gymaccommodaties te verzorgen bij scholen. We raden aan tijdig het gesprek aan te gaan, als school, met de gemeente over waar behoefte aan ondersteuning ligt als er een gebrek is aan voldoende en geschikte accommodaties.

Mogen buurtsportcoaches bewegingsonderwijs geven?

De inzet van buurtsportcoaches of combinatiefunctionarissen die bevoegd zijn voor het geven van bewegingsonderwijs en bekostigd worden vanuit de Brede Regeling Combinatiefuncties, moet worden afgebouwd (Bestuurlijke afspraken Brede Regeling Combinatiefuncties 2023-2026). Hiermee stimuleren we dat vakleerkrachten vanuit de school worden bekostigd. Buurtsportcoaches kunnen zich inzetten ter ondersteuning van die vakleerkracht of voor het realiseren en geven van naschools en tussenschools (beweeg)aanbod.

Wie mag bewegingsonderwijs in het primair onderwijs geven?

De wet bepaalt dat de lessen bewegingsonderwijs gegeven mogen worden door leerkrachten die daartoe bevoegd zijn. Je bent bevoegd als je in het bezit bent van een getuigschrift Lichamelijke Opvoeding (HBO), waaruit blijkt dat er voldaan is aan de bekwaamheidseisen. Leerkrachten die één van onderstaande bevoegdheden hebben mogen ook bewegingsonderwijs geven.

  • PABO Getuigschrift van voor 1 september 2005
  • PABO Getuigschrift met post-initiële leergang bewegingsonderwijs
  • Aantekening J
  • Akte J en akte S
  • PABO (alleen voor groep 1 en 2/kleutergroepen)

Valt schoolzwemmen onder bewegingsonderwijs?

Het structureel aanbieden van diplomazwemmen is geen onderdeel van het curriculum voor bewegingsonderwijs. Kennismaken met drijven (suppen, waterpolo, snorkelen, roeien, zeilen en surfen) en verplaatsen in het water behoort wel tot de mogelijkheden (in de vorm van een natte gymles met als inhoud de bewegingsleerlijnen). Er moet voldoende aandacht en tijd besteed kunnen worden aan de twaalf leerlijnen bewegingsonderwijs die vallen onder de kerndoelen. Bij een natte gymles moet bovendien stilgestaan worden bij de extra risico's die bewegen in het water met zich meebrengt (denk onder meer aan voldoende toezicht, duidelijke instructies, nalopen van zwemdiploma's en afspraken met het zwembad en de daar werkende instructeurs en toezichthouders.

Het diplomazwemmen kan wel naast de 2 lessen bewegingsonderwijs aangeboden worden, net als reddend zwemmen, wedstrijdzwemmen en overlevingstechnieken. Zwemmen valt onder 'meer bewegen in en rondom de school', de +1 binnen het 2 + 1 + 2-model zoals de KVLO adviseert.   

Valt buitenspelen onder bewegingsonderwijs?

Het uitgangspunt bij bewegingsonderwijs is dat gewerkt wordt aan de kerndoelen die voor het primair onderwijs beschreven staan. Bewegingsonderwijs is namelijk niet alleen bedoeld om kinderen méér te laten bewegen maar vooral goed leren te bewegen en hen kennis te laten maken met bewegen en sport. Buitenspelen in de pauzes is daarmee geen vervanging van bewegingsonderwijs en enkel een aanvulling daarop. 

Krijgen scholen bekostiging voor de urennorm bewegingsonderwijs?

Scholen ontvangen geen extra bekostiging voor het halen van de urennorm bewegingsonderwijs, naast de reguliere lumpsumbekostiging. 

Is het verplicht om twee aparte lesuren bewegingsonderwijs te geven?

Het is niet verplicht om twee aparte lesuren bewegingsonderwijs te geven. De lesuren bewegingsonderwijs mogen ook gegeven worden in een zogenaamd “blokuur” indien het spreiden van de lesuren over de week niet mogelijk is. De Koninklijke Vereniging voor Lichamelijke Opvoeding (KVLO)adviseert om twee aparte lesuren bewegingsonderwijs per week in te plannen.

Geldt de urennorm bewegingsonderwijs ook voor het special basisonderwijs?

De urennorm bewegingsonderwijs geldt voor het hele primair onderwijs en ook het speciaal basisonderwijs. De praktische invulling van de urennorm kan verschillen per onderwijssoort. 

Wat houdt de urennorm bewegingsonderwijs in?

Scholen in het primair onderwijs moeten vanaf schooljaar 2023/2024 ten minste twee (les)uren per week bewegingsonderwijs geven. In de praktijk komt dat neer op ten minste 2 x 45 minuten per leerling per week. Het is belangrijk is dat kinderen voldoende en goed bewegingsonderwijs krijgen. Daarmee wordt de basis gelegd om op latere leeftijd gezond door het leven te gaan. De nieuwe norm van twee (les)uren bewegingsonderwijs per week draagt hieraan bij.

Valt schoolzwemmen ook onder de 2 uur gym die vanaf schooljaar 2023/2024 verplicht gegeven moet worden?

Op grond van artikel 126 lid 2 WPO moet er vanaf schooljaar 2023/2024 verplicht 2 uur gym gegeven worden. Daarbij geldt dat de gymles, verplicht gegeven moet worden door een bevoegde leerkracht (ALO, of PABO met LO-bevoegdheid). 

Het structureel aanbieden van diplomazwemmen is geen onderdeel van het curriculum voor bewegingsonderwijs. Kennismaken met drijven[1] en verplaatsen in het water behoort wel tot de mogelijkheden (in de vorm van een natte gymles met als inhoud de bewegingsleerlijnen). Er moet voldoende aandacht en tijd besteed kunnen worden aan de twaalf leerlijnen bewegingsonderwijs die vallen onder de kerndoelen. Bij een natte gymles moet bovendien stilgestaan worden bij de extra risico's die bewegen in het water met zich meebrengt (denk onder meer aan voldoende toezicht, duidelijke instructies, nalopen van zwemdiploma's en afspraken met het zwembad en de daar werkende instructeurs en toezichthouders.

Het diplomazwemmen kan wel naast de 2 lessen bewegingsonderwijs aangeboden worden, net als reddend zwemmen, wedstrijdzwemmen en overlevingstechnieken. 

[1] Onder drijvend verplaatsen worden o.a. de volgende activiteiten bedoeld; Suppen, waterpolo, snorkelen, roeien, zeilen, surfen.

Is bewegingsonderwijs verplicht voor groep 3 en 4 van het primair onderwijs?

Vanaf 2023 is het verplicht om minimaal 2 uur per week bewegingsonderwijs (of gymlessen) te geven aan alle leerlingen op de basisschool. Dat staat in artikel 9 Wpo nieuw, Kamerstukken II 2019/2020, 35102, nr. 13.