Het uitgangspunt van de PO-Raad is dat conflicten op scholen zoveel mogelijk voorkomen moeten worden door goede communicatie, transparantie en duidelijke afspraken tussen alle betrokken partijen. Een open dialoog en heldere protocollen zijn essentieel om misverstanden en escalatie te voorkomen. Het tijdig signaleren van mogelijke knelpunten en het zoeken naar oplossingen kan bijdragen aan een harmonieuze samenwerking binnen het onderwijs. 

Wanneer er toch geschillen ontstaan, erkent de PO-Raad het belang van onafhankelijke geschillencommissies. Zo kan in conflictsituaties gebruik worden gemaakt van de Landelijke Klachtencommissie Onderwijs (LKC) of de Landelijke Commissie voor Geschillen WMS, specifiek voor medezeggenschapskwesties. Deze commissies bieden een professionele en onafhankelijke beoordeling, die in sommige gevallen bindend kan zijn. Hiermee wordt gestreefd naar een rechtvaardige oplossing, waarin de belangen van alle partijen worden meegenomen. 

De PO-Raad biedt daarnaast actieve ondersteuning aan schoolbesturen bij het omgaan met conflicten. Dit kan bestaan uit advies, het aanreiken van praktische hulpmiddelen of het verwijzen naar mediation.  

Het is een essentieel instrument om de betrokkenheid van ouders, personeel en leerlingen bij het beleid en de strategische koers van scholen te vergroten.  

Een van de belangrijkste uitgangspunten van de PO-Raad is het waarborgen van een goede balans tussen inspraak en verantwoordelijkheid. Het bestuur van een school heeft de taak om beleidskeuzes te maken en de operationele leiding te dragen, maar tegelijkertijd is het van groot belang dat de medezeggenschapsraad voldoende ruimte en mogelijkheden krijgt om haar rol effectief te vervullen. Dit vereist duidelijke afspraken over de manier waarop medezeggenschap wordt vormgegeven en gerespecteerd. 

Het is belangrijk dat MR-leden goed worden ondersteund en professioneel worden toegerust. Scholing, advies en praktische hulpmiddelen zijn noodzakelijk om MR-leden in staat te stellen hun taak serieus te nemen en op een gelijkwaardige manier in gesprek te gaan met het schoolbestuur. Daarnaast pleit de PO-Raad voor transparante communicatie tussen schoolbesturen en de MR. Openheid en een constructieve dialoog zijn essentieel om wederzijds vertrouwen te bevorderen en effectieve samenwerking mogelijk te maken. 

De Wet medezeggenschap op scholen (WMS) biedt een helder juridisch kader voor de rechten en plichten van de MR, zoals instemmings- en adviesrechten bij beleidsbeslissingen. 

Goed intern toezicht en effectieve medezeggenschap zijn essentiële pijlers voor de kwaliteit en continuïteit van het onderwijs. Ze zorgen niet alleen voor transparantie en verantwoording, maar versterken ook het vertrouwen van belanghebbenden, zoals ouders, medewerkers en leerlingen, in de organisatie. 

Intern toezicht een integraal onderdeel is van professioneel bestuur in het primair onderwijs. De Raad van Toezicht (RvT) speelt hierbij een cruciale rol. Deze moet onafhankelijk, deskundig en professioneel functioneren om effectief toezicht te houden op het bestuur en de organisatie. Daarnaast is diversiteit binnen de samenstelling van de RvT van groot belang om een breed scala aan perspectieven te waarborgen en de kwaliteit van het toezicht te versterken. 

Met de invoering van de Wet versterking bestuurskracht (2017) is de scheiding tussen bestuur en intern toezicht wettelijk verankerd. De PO-Raad ondersteunt deze ontwikkeling en benadrukt dat transparantie naar belanghebbenden een essentieel onderdeel is van goed toezicht.  

Naast intern toezicht speelt medezeggenschap een belangrijke rol in het versterken van de legitimiteit en kwaliteit van besluitvorming binnen schoolorganisaties. De PO-Raad hecht veel waarde aan de betrokkenheid van personeel, ouders en andere belanghebbenden via medezeggenschapsraden (MR’s) en gemeenschappelijke medezeggenschapsraden (GMR’s).  

Een belangrijke ontwikkeling is de samenwerking tussen de medezeggenschapsraad en de Raad van Toezicht. Beide organen hebben een controlerende rol en kunnen elkaar versterken door een open dialoog te voeren over beleidsmatige en organisatorische vraagstukken. De PO-Raad ziet hierin een kans om de kwaliteit van het onderwijs verder te verbeteren en besluitvorming breder gedragen te maken. 

De Code Goed Bestuur is opgebouwd rond vier centrale principes.

1. Het bestuur is verantwoordelijk voor goed onderwijs aan alle kinderen. Het onderwijs is kwalitatief hoogwaardig en sluit aan bij de behoeften van leerlingen én samenleving.
2. Het bestuur staat voortdurend in verbinding met de maatschappelijke context. Schoolbesturen onderhouden actief relaties met de omgeving van de school en spelen in op maatschappelijke ontwikkelingen.
3. Het bestuur werkt actief aan de professionalisering van zowel de organisatie als zichzelf. Dit omvat een continue investering in de ontwikkeling van competenties en kwaliteiten binnen het bestuur en het interne toezicht.
4. Het vierde en laatste principe benadrukt het belang van integer en transparant handelen. Besturen moeten eerlijk en open opereren en hun beslissingen en beleid kunnen verantwoorden.  

Naast deze principes bevat de code enkele verplichte bepalingen, zoals het hebben van een klokkenluidersregeling en een integriteitscode.

De PO-Raad biedt hiervoor handreikingen om schoolbesturen te ondersteunen bij het opstellen van dergelijke regelingen. De code heeft tot doel bewustwording te creëren, de dialoog te stimuleren en het verantwoordelijk handelen van besturen te bevorderen. Besturen worden aangespoord om te reflecteren, weloverwogen keuzes te maken en daarover verantwoording af te leggen. 

De vrijheid van onderwijs is de vrijheid om een school te stichten, op basis van de eigen overtuiging. Die vrijheid is uniek en we koesteren die. Scholen en hun besturen zijn zelf verantwoordelijk voor de inrichting van hun onderwijs en het geven van goede onderwijskwaliteit aan ieder kind. 

De PO-Raad koestert de vrijheid van onderwijs: scholen en hun besturen zijn zelf verantwoordelijk voor de invulling van hun onderwijs. Hoe zij hun onderwijs inrichten en welke lesmethodes ze gebruiken, is aan de scholen en hun besturen zelf. Zij zijn hierbij ook verantwoordelijk van een goede kwaliteit van onderwijs.