Opleiden en ontwikkelen leraren

In het primair onderwijs werken zo’n 170.000 leraren en andere medewerkers die dagelijks het verschil maken voor leerlingen. Hun kwaliteit is van cruciaal belang voor de kwaliteit van het onderwijs.

Het is een basisvoorwaarde voor goed onderwijs dat alle leraren beschikken over algemeen didactische vaardigheden, zoals duidelijk kunnen uitleggen, en zogenoemde differentiatievaardigheden. Dat zijn vaardigheden als het afstemmen van de instructie op verschillende leerlingen met verschillende behoeften, het analyseren van de voortgang van de leerling en bieden van planmatige zorg aan dit kind. Hiermee doet het onderwijs recht aan de verschillen tussen kinderen en krijgen kinderen meer onderwijs dat op hen is toegesneden zodat zij hun talenten maximaal kunnen ontplooien. Nog niet alle leraren beheersen deze vaardigheden. Daarom is het belangrijk dat leraren en schoolbesturen hier beiden aan werken.

Een leven lang leren

Om de kwaliteit van het hele onderwijs blijvend te verbeteren, is het van belang dat leraren zich tijdens hun hele loopbaan blijven ontwikkelen. Het versterken van de didactische vaardigheden van leraren begint al bij hun opleiding en gaat door tot zij met pensioen gaan. Zij kunnen een heel leven leren. De startende leraar, die net zijn diploma op zak heeft, heeft baat bij intensieve begeleiding. Uit onderzoek blijkt dat die leraren zich in twee jaar tijd ontwikkelen tot het niveau van een leraar die acht jaar voor de klas staat, meer plezier heeft in het lesgegeven en langer voor het onderwijs behouden blijft.

Ook een doorgewinterde leraar kan verder groeien. Nog niet alle leraren beheersen differentiatievaardigheden. Zij kunnen zich hierin bijscholen. Ook kunnen zij van elkaar leren door elkaars lessen te observeren en te beoordelen.

Om de werelden van onderwijs, onderwijsontwikkeling en –onderzoek met elkaar te verbinden, is een onderzoekende houding van leraren (en klassenassistenten) belangrijk. De PO-Raad streeft ernaar dat zij zich die vaardigheden eigen maken, tijdens hun opleiding of door bijscholing. Om opbrengstgericht te kunnen werken, een must voor het blijven verbeteren van het onderwijs, is het verder van belang dat scholen en hun leraren weten hoe ze resultaten moeten evalueren, analyseren en hoe ze moeten reflecteren.

Het is aan leraren zich voor hun ontwikkeling in te zetten, aan schoolbesturen om dit mogelijk te maken. De leraar werkt aan zijn professionele ontwikkeling. Hij maakt hierover afspraken met zijn schoolleider. 

Wat doet de PO-Raad?

De PO-Raad ontwikkelt diverse tools om scholen en hun besturen te helpen bij de ontwikkeling van hun leraren. Ze geeft daarnaast inzicht in de diverse observatie-instrumenten en vaardigheidsmeters die scholen en hun besturen kunnen gebruiken om de vaardigheden van leraren te meten en beoordelen. Scholen kunnen zelf kiezen welk instrument ze gebruiken. Ze werkt daarnaast aan het mogelijk maken van een universitaire lerarenopleiding. Daarmee wordt het op den duur mogelijk bredere scholenteams samen te stellen.

Afspraken over de ontwikkeling van leraren maakt ze met de vakbonden in de CAO PO.

Meer weten?

Meer weten over het opleiden van leraren? Kijk dan bij het onderwerp HRM of op de websites van een van de vakbonden. Leden van de PO-Raad kunnen ook contact opnemen met de Helpdesk of met beleidsadviseur Pien Verwilligen.

Trefwoorden

Laatste nieuws

Naar het nieuwsoverzicht

Aanbevolen

Volledige selectie

Veelgestelde vragen

  • Mag een zij-instromer het opleidingstraject in het praktijkonderwijs volgen?

    Het levert geen probleem op als een zij-instromer het opleidingstraject in het praktijkonderwijs volgt en niet in het basisonderwijs of speciaal (basis)onderwijs. Een leraar met een Pabogetuigschrift is bevoegd om les te geven in het praktijkonderwijs. De stage kan dus prima binnen het praktijkonderwijs gevolgd worden, later is het mogelijk om evt. ook in het (speciaal) basisonderwijs te werken.

  • Hoe moeten schoolbesturen omgaan bij de gegevenslevering voor het lerarenregister met leraren die aangeven géén levering van hun persoonsgegevens te willen?

    Leraren zijn vooralsnog niet verplicht om zich in te schrijven in het register, anders gezegd: de naleving van de wettelijke verplichting tot registratie wordt niet actief gehandhaafd zolang er geen herregistratiecriteria zijn vastgesteld. Leraren die voorlopig geen gebruik willen maken van de portfoliofunctie van het lerarenregister, hoeven daarvoor niet bij hun schoolbestuur aan te kloppen. Zij kunnen zelf afzien van het completeren van de gegevens en zo de portfoliotool niet ontsluiten.

    Dit besluit van minister Arie Slob doet niet af aan de verplichting voor gegevenslevering voor schoolbesturen; die is niet vrijwillig. PO-Raad, VO-raad en MBO Raad vinden het onbegrijpelijk dat Slob vasthoudt aan de verplichte levering van lerarengegevens door schoolbesturen voor een lerarenregister dat voor onbepaalde tijd is uitgesteld. De uiterste datum om de personele gegevens van alle leraren aan te leveren is wel verschoven naar uiterlijk 31 december 2018.

  • Hoe verhoudt gegevenslevering voor het lerarenregister zich tot de voorwaarden zoals gesteld in de AVG?

    De Wet beroep leraren en het daarop gebaseerde Besluit gegevenslevering zijn wat betreft de verwerking van persoonsgegevens door OCW beide uitvoerig getoetst aan onder meer de beginselen van noodzaak, proportionaliteit en subsidiariteit om te bepalen of een inperking op de bescherming van persoonsgegevens, waar ook de AVG op ziet, is gerechtvaardigd.

    De AVG bepaalt voorts dat gegevensverwerking gerechtvaardigd is als het doel van de verwerking te baseren is op ten minste één van de zes AVG grondslagen. Het nakomen van een wettelijke verplichting is zo’n grondslag. Dat de Wet beroep leraren nog niet volledig in werking is, doet er niet aan af dat de gegevenslevering door scholen aan DUO op een wettelijke grondslag berust.

Veelgestelde vragen