Professionele ontwikkeling van medewerkers

De professionele ontwikkeling van leraren en ander personeel draagt bij aan de ontwikkeling van de school. Andersom geldt dat ook: de professionele ontwikkeling van de school geeft werknemers nieuwe kansen en impulsen om zichzelf te ontwikkelen. De PO-Raad zet zich in voor de professionalisering van leraren, onderwijsondersteuners en schoolleiders en ontwikkelde daarvoor diverse tools en handreikingen. 

Groeimogelijkheden gaan niet alleen over een hogere functie, maar ook over afwisseling, verbreding en verdieping in het werk. Dit kan door specialistische functies of juist door een brede functie met de verantwoordelijkheid voor ontwikkeling van de school.  

Op deze pagina vind je diverse tools om een interessant beroepsperspectief te ontwikkelen: 

  • Toolkit beroepskwaliteit  

  • Beroepsstandaard voor schoolleiders 

  • Handreiking professioneel statuut 

  • Voorbeeldfunctiebeschrijvingen met een opbouwende loopbaan  

  • Startwijzer PO voor beginnende leraren 

  • Platform Samen Opleiden en Professionaliseren

Toolkit beroepskwaliteit 

Leraren spelen een onmisbare en bepalende rol in de kwaliteit van het onderwijs. Tegelijkertijd wordt er veel van leraren verwacht, zeker in tijden van maatschappelijke, technologische en onderwijskundige ontwikkelingen. Om het beroep toekomstbestendig te houden, is het belangrijk om met elkaar in gesprek te blijven. Wat maakt een leraar een goede leraar? En wat hebben leraren nodig om zichzelf te kunnen ontwikkelen?  

> Om de dialoog te stimuleren is de toolbox Beroepskwaliteit ontwikkeld.

lesobservatie

Beroepsstandaard Schoolleiders 

Ook het beroep van schoolleider verandert door maatschappelijke en technologische ontwikkelingen. De beroepsstandaard beschrijft wat schoolleiders in het primair onderwijs zien als de kern van hun beroep en verwijst naar wetenschappelijke inzichten over schoolleiderschap.  

> Download de beroepsstandaard op de website van het Schoolleidersregister.

Professionele ruimte 

In de wet staat dat een leraar zeggenschap moet hebben over het vakinhoudelijke, vakdidactische en pedagogische proces in de klas en in de school/instelling. Dit noemen we de professionele ruimte. 

Dat sluit aan bij de Code Goed Bestuur. Daarin heeft het primair onderwijs afgesproken dat de verantwoordelijkheden zo laag mogelijk in de organisatie worden belegd. 

Professioneel statuut 

Volgens de Wet Beroep Leraar moet elke school of onderwijsinstelling sinds 1 augustus 2017 een professioneel statuut hebben. Daarin staan de afspraken tussen het schoolbestuur en leraren over de manier waarop de zeggenschap van leraren is geregeld. De wet schrijft niet voor hoe dat statuut eruit moet zien. Het statuut is het eindproduct van de professionele dialoog maar waarbij de zeggenschap van leraren regelmatig onderwerp van gesprek blijft. 

In de Handreiking professioneel statuut staat welke stappen een schoolbestuur kan zetten om tot een professioneel statuut te komen. Je kunt het stappenplan naar eigen inzicht hanteren om tot een passende en gedragen set met afspraken te komen.  

Wat staat er in de CAO over professionaliseren? 

In de CAO voor het primair onderwijs is afgesproken dat elk schoolbestuur een meerjarenbeleid op het gebied van professionalisering formuleert. Dit doet zij in overleg met de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (PGMR). In dit meerjarenbeleid staat: 

  • Welke ontwikkelingsdoelen de organisatie heeft  

  • Kaders voor individuele professionalisering  

  • Beschikbare budget 

  • Begeleiding van startende leraren, waaronder zij-instromers 

  • Begeleiding van vervangende leraren 

> Bekijk de voorbeeldfunctiebeschrijvingen onder functies in het po.

Begeleiding startende leraren 

In de CAO voor het primair onderwijs is voor startende leraren een aantal afspraken opgenomen: 

  • Startende leraren hebben recht op begeleiding door een coach  

  • Die coach mag niet de direct leidinggevende zijn 

  • Er zijn uren gereserveerd voor de professionalisering van startende leraren 

  • Er wordt een beproefd of objectief observatie-instrument gebruikt 

  • De leidinggevende beoordeelt na ten minste drie jaar of de werknemer basisbekwaam is  

De toolbox Lesobservatie-instrumenten beschrijft de diverse observatie-instrumenten die verkrijgbaar zijn en gaat in de op uitgangpunten en validering.

De Startwijzer PO brengt helder in beeld hoe startende leraren kunnen worden ingewerkt en begeleid. 

De toolbox Werkdruk en professionalisering bevat een model werkdruk voor starters.

Links bij dit thema 

Platform samen opleiden