Er werken ruim 180.000 mensen in het primair onderwijs. 187.227 om precies te zijn. Leraren, schoolleiders, ondersteuners. Mensen die samen het verschil maken voor onze kinderen. Mensen van wie momenteel veel, soms bijna het onmogelijke, wordt gevraagd. Die moe zijn na vele quarantaines, elke dag maar weer afwachten wie er zullen zijn, en ook de vraag of je zelf nog fit bent. Mensen die, evenals onze zorgprofessionals, waardering en begrip verdienen in deze zoveelste verlenging van de coronatijd. 

De oplopende personeelstekorten maken het extra ingewikkeld. Van de grote steden weten we al langer dat die 10 à 15 procent meer mensen nodig hebben. Meer dan ooit is in dit schooljaar gebleken dat die tekorten zich als een olievlek over Nederland verspreiden. Op veel plekken zijn de vervangingspools leeg. Nu veel leraren ziek zijn of in quarantaine moeten voel je dat direct.  

Geen gemakkelijke keus

Het was geen makkelijke keus afgelopen vrijdag om de scholen open te houden en dus niet over te gaan tot een algehele lockdown van het onderwijs. Er moesten afwegingen worden gemaakt tussen sectoren. De besmettingscijfers onder kinderen van 9, 10 en 11 jaar zijn het hoogst van alle leeftijdscategorieën. Pas vanaf 12 jaar, de huidige vaccinatieleeftijd, gaat het beter.

Maar – alles afwegend – mogen we blij zijn dat deze keus is gemaakt. Want zoals de premier terecht zei, de maatschappelijke impact van een algemene scholensluiting is enorm. 

Schade oneerlijk verdeeld

Het primair onderwijs onderging al twee lockdowns. Deze lockdowns leidden tot leervertragingen, maar vooral het welzijn van kinderen en hun sociaal-emotionele ontwikkeling liepen een knauw op. Deze schade is nog niet hersteld. Daar is het Nationaal Programma Onderwijs voor bedoeld, maar veel scholen zijn genoodzaakt het personeel dat daarvoor is geworven nu als vervanger in te zetten.

De schade die kinderen opliepen tijdens die twee lockdowns is oneerlijk verdeeld. Juist de leerlingen die extra aandacht nodig hebben, leerlingen met een moeilijke thuissituatie, zijn extra getroffen. De kansenongelijkheid in het onderwijs is door corona helaas gegroeid.

Een derde scholenlockdown zou die ongelijkheid verder doen groeien en de kans op blijvende schade vergroten. Gelukkig gaf dat inzicht de doorslag in het kabinetsbesluit.

School veilig houden

Momenteel is er veel discussie over de extra maatregelen die het kabinet aankondigde, zoals de mondkapjes, de zelftesten en de looproutes. Ze zijn bedoeld om de school in deze tijd zo veilig mogelijk open te houden, waarbij niemand kan worden gehouden aan het onmogelijke. 

Voor die veiligheid blijft het ook belangrijk dat personeel met klachten snel toegang krijgt tot goede testen en dat de uitslag niet enkele dagen op zich laat wachten. Dat de boosterprik er spoedig is voor onderwijspersoneel. En dat er voldoende middelen komen om de huisvesting – en daarmee het binnenklimaat inclusief ventilatie - op orde te brengen. 

In de persconferentie sprak de premier zijn grote waardering uit voor het onderwijspersoneel. Meer dan terecht. Onder moeilijke omstandigheden doen we al langere tijd een ontzettend groot beroep op die ruim 180.000 mensen in het primair onderwijs. Het is indrukwekkend om te zien hoe iedereen bezig is om de leerlingen te begeleiden, bij de les te houden, te steunen. Hoe moeilijke beslissingen genomen moeten worden: klassen naar huis, soms zelfs hele scholen. Beslissingen die niet iedereen altijd begrijpt, wat weer tot extra druk leidt op leraren en schoolleiders. 

Maar laten we juist nu af en toe onze waardering tonen en wat meer begrip hebben voor elkaar.