Gerechtshoven geven uitsluitsel over het overgangsrecht ketenregeling

Bij de inwerkingtreding van de Wet werk en zekerheid (Wwz) in 2015 hebben de PO-Raad en vakbonden gebruik gemaakt van het overgangsrecht op de ketenregeling tot 1 juli 2016. Gerechtshoven stellen vast dat het overgangsrecht inderdaad van toepassing was en dat de nieuwe ketenregeling uit de Wwz pas in werking is getreden op 1 juli 2016.

Ondersteund door adviezen van juristen en ministeries gingen de PO-Raad en vakbonden ervan uit dat tot 1 juli 2016 voor het primair onderwijs overgangsrecht gold. Dat betekende dat de oude cao-bepalingen over tijdelijke arbeidsovereenkomsten van kracht bleven en de nieuwe ketenbepaling nog niet van kracht was. Hierdoor gingen elkaar opeenvolgende tijdelijke dienstverbanden nog niet automatisch over in een vast dienstverband. Het aantal tijdelijke dienstverbanden in het primair onderwijs was onbeperkt in 36 maanden (Wwz: maximaal 3 contracten in 2 jaar) en de onderbrekingsperiode was korter; meer dan drie maanden (Wwz: meer dan zes maanden). Door gebruik te maken van het overgangsrecht konden schoolbesturen tot 1 juli 2016 gebruik blijven maken van de oude regels.

Om schoolbesturen langer de tijd te geven om op de nieuwe ketenregeling te anticiperen, hebben de PO-Raad en vakbonden er toen voor gekozen van deze mogelijkheid gebruik te maken. De cao PO 2014-2015 hebben we door laten lopen, een nieuwe cao is afgesloten per 1 juli 2016. Daarmee was volgens de PO-Raad het overgangsrecht geborgd.

Toen sociale partners deze beslissing bekend maakten, kwamen er twijfels uit het veld of het overgangsrecht inderdaad van toepassing was. Inmiddels is hier een aantal rechtszaken over gevoerd. Kantonrechters hebben wisselende uitspraken gedaan bij het wel of niet van toepassing zijn van het overgangsrecht. Bij twee zaken is hoger beroep is ingesteld.

In hoger beroep zijn deze twee zaken inmiddels beoordeeld. Het Hof ’s-Hertogenbosch en het Hof Arnhem-Leeuwarden zijn het eens: het overgangsrecht was geldig en de nieuwe ketenregeling is in het primair onderwijs pas in werking getreden op 1 juli 2016. Nu beide Gerechtshoven hier in hoger beroep een eenduidige uitspraak over hebben gedaan, lijkt de geldigheid van het overgangsrecht ketenregeling in het primair onderwijs vast te staan.

Tijdelijke verruiming ketenregeling

Naast het overgangsrecht, hebben sociale partners ook gebruikgemaakt van de wettelijke mogelijkheid om de ketenregeling te verruimen. Dat heeft ervoor gezorgd dat er bij vervanging niet drie, maar zes tijdelijke arbeidsovereenkomsten mogen worden gesloten. Minister Lodewijk Asscher (Sociale Zaken) heeft daarnaast vastgesteld dat ook in januari tot en met maart 2018 de ketenregeling voor kortdurende, onvoorzienbare ziektevervangingen niet van toepassing is in het bijzonder onderwijs. Dit was ook het geval voor januari tot en met maart van dit jaar.