Afgelopen vrijdag is het cao-onderhandelaarsakkoord omgezet in een definitief akkoord. Ik heb er met veel plezier mijn handtekening onder gezet. Als het administratief even meezit, zal voor velen in juni en juli het verschil zichtbaar zijn op de salarisstroken.

Met dit akkoord is de loonkloof tussen primair en voortgezet onderwijs definitief gedicht. Het was een van de topprioriteiten van PO in Actie en de vakbonden, maar ook de PO-Raad heeft zich er al sinds 2016 sterk voor gemaakt. Deze gezamenlijkheid, tot aan de onderhandelingstafel met het nieuwe kabinet, is cruciaal geweest om uiteindelijk tot deze mooie deal te komen. 

Daar bovenop wordt fors geïnvesteerd in de beloning voor schoolleiders. Hiermee erkennen en waarderen we de grote betekenis van de schoolleiders voor ons primair onderwijs. Het schoolleiderstekort is op dit moment procentueel groter dan het lerarentekort. Terwijl we ze nu en in de toekomst hard nodig hebben, als onderwijskundig leiders, als inspiratoren voor het team en als boegbeelden van de samenleving in het klein die een school toch ook is.
Het cao-akkoord maakt deel uit van een breder Onderwijsakkoord, ondertekend door de vakbonden, de PO- en VO-Raad en door minister Wiersma. In dit akkoord hebben we ook afspraken gemaakt over toekomstige arbeidsmarkttoelagen, extra ruimte voor professionalisering en over werkdrukmiddelen voor het voortgezet onderwijs. Al met al een gebalanceerd pakket van zo’n 1,5 miljard euro. Niet incidenteel, zoals de afgelopen jaren vaak het geval was, maar structureel, dus elk jaar weer.

Het moge duidelijk zijn: ik ben trots op dit akkoord. Op de inhoud ervan, maar ook op het feit dat we in relatief korte tijd en in goede samenwerking tot zo’n stevig verhaal zijn gekomen. ‘Historisch akkoord’ kopte Het Parool, de spijker op z’n kop.

We weten dat het niet genoeg is. De personeelstekorten in onze sector zijn op steeds meer plekken zichtbaar en voelbaar. Onze blijvende ambitie ‘goed onderwijs voor ieder kind’  is steeds moeilijker waar te maken is. Beloning en waardering helpt, maar er is meer nodig. 
Tegelijk met de onderhandelingen over het onderwijsakkoord hebben wij daarom gewerkt aan een bredere agenda die het werken in het funderend onderwijs aantrekkelijker moet maken. Deze bevat verbetervoorstellen op alle niveaus: de professional, de onderwijsorganisatie en de arbeidsmarkt. Ook gevoelige onderwerpen, zoals bevoegdheid en innovatief organiseren, staan geagendeerd.

Samen met onze collega’s in het mbo en hoger onderwijs en met minister Dijkgraaf gaan we verder aan de slag met de opleidingen. We weten inmiddels dat het initiatief ‘Samen opleiden en professionaliseren’, waarbij opleiding en praktijk nauw aansluiten, werkt. En dus moeten we deze aanpak uitbreiden. 

Daarnaast is het minstens zo belangrijk dat de samenhang met andere onderwijsthema’s wordt bewaakt. Het is goed dat de politiek met het Masterplan structureel investeert in onderwijskwaliteit. Maar hoe voorkomen we dat de bijbehorende basisteams gevuld worden met goede mensen die nu nog in de scholen werken? Hetzelfde geldt voor de Rijke Schooldag: een mooi concept met wederom structureel geld, maar het zittende personeel zal dat niet eigenhandig kunnen organiseren, daarvoor is support van buiten nodig.

Tot slot: de personeelstekorten spelen niet alleen in het onderwijs. We hebben met z’n allen een groot arbeidsmarktprobleem: ook in de zorg, in het bedrijfsleven, de politie, het openbaar vervoer, noem maar op. Daarom hebben we een bredere arbeidsmarktaanpak nodig met daarin het onderwijs als belangrijke pijler. 

Denk bijvoorbeeld aan de deeltijdfactor: een gemiddelde aanstelling voor leraren in het basisonderwijs is ongeveer 0,7. Als we die naar 0,8 willen brengen – en wat zou dat goed zijn – dan hebben we onze partners in de kinderopvang hard nodig. Maar ook daar zijn personeelstekorten. Voor kinderopvang is eigenlijk net zo’n werkagenda nodig als voor het onderwijs, en die to-do lists moeten naadloos op elkaar aansluiten.

We zijn er dus nog niet. Maar laten we niet vergeten dat met het dichten van de loonkloof een enorme, inderdaad historische, stap is gezet. In goede samenwerking, en dat smaakt naar meer.