Primair onderwijs vaart financieel steeds scherper aan de wind

Schoolbesturen en samenwerkingsverbanden in het primair onderwijs hebben in 2018 vrijwel al het geld dat zij ontvingen ook daadwerkelijk ingezet voor het onderwijs. Daarmee neemt de vermogenspositie in de sector niet toe. Prognoses laten bovendien zien dat de vermogens de komende jaren meer zullen afnemen dan eerder begroot. De PO-Raad constateert dat schoolbesturen minder voorzichtig zijn gaan begroten, om middelen maximaal in te zetten voor het onderwijs.

De schoolbesturen in het primair onderwijs hebben in 2018 om precies te zijn 5,9 miljoen euro overgehouden. Dat blijkt uit de jaarcijfers 2018 die door de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) zijn gepubliceerd. Op een begroting van 11 miljard euro is dat slechts 0,05%. Dat wil zeggen dat van elke euro 99,95 cent is uitgegeven aan het onderwijs voor de leerlingen. In 2017 was het overschot nog 106,4 miljoen euro.

De PO-Raad heeft het afgelopen jaar met veel schoolbesturen gesproken over de inzet van het geld. Schoolbesturen lijken in 2018 minder voorzichtig te begroten. Toch lag de begroting voor 2018 nog 70 miljoen euro lager (-64,2 miljoen euro) dan het uiteindelijke resultaat. De belangrijkste reden hiervoor is gelegen in de onvoorspelbaarheid van de personele bekostiging. Deze wordt op schooljaarbasis vastgesteld, maar op kalenderjaarbasis geïndexeerd. Daarbij wordt deze 3 keer per jaar vastgesteld, waarbij de definitieve vaststelling enkele maanden na afloop van het schooljaar plaatsvindt. Het ministerie van Onderwijs onderzoekt op dit moment hoe ze de bekostiging beter voorspelbaar kan maken. Het verschil tussen de begroting en het resultaat is met 0,7% overigens kleiner dan voorgaande jaren.

Uit de cijfers blijkt ook dat er grote verschillen zijn in de sector. Zo zien we dat schoolbesturen in het speciaal onderwijs gezamenlijk 9 miljoen overhouden. Dit is waarschijnlijk het gevolg van het lerarentekort dat op deze scholen extra hard neerslaat. Daarnaast houden kleine schoolbesturen jaarlijks relatief meer geld over dan grote schoolbesturen. De PO-Raad gaat deze cijfers de komende tijd nader analyseren om verdere verbeteringen in de doelmatige inzet van middelen te realiseren.

De samenwerkingsverbanden in het primair onderwijs scoren in 2018 ook veel beter dan in 2017. Ze hebben een overschot van 6,4 miljoen in 2018 (ten opzichte van 10,4 miljoen in 2017). Op een totaal budget van 857 miljoen houden de 76 samenwerkingsverbanden bij elkaar nog 0,7% van de totale inkomsten over, maar de toekomstverwachting van de samenwerkingsverbanden is ook dat ze de komende jaren de vermogens afbouwen.

Ook het komende jaar zal de PO-Raad de sector ondersteunen zodat schoolbesturen en samenwerkingsverbanden deze lijn in het resultaat en de vermogens kunnen vasthouden. De sector gaat kritisch kijken waar ze nog kan verbeteren. Schoolbesturen en samenwerkingsverbanden werken daarnaast verder aan de professionalisering van hun financieel management.

Overzicht resultaten