Duurzame schoolgebouwen

Om de klimaatdoelstellingen uit het Klimaatakkoord te halen, moeten schoolgebouwen verduurzamen. Dat betekent een gezond binnenklimaat, een laag energieverbruik en CO₂ -uitstoot en misschien nog wel belangrijker: het gebouw is ondersteunend aan het onderwijs dat gegeven wordt binnen die school, past bij het aantal leerlingen, is inclusief, toegankelijk en toekomstbestendig.

Om de klimaatdoelstellingen uit het Klimaatakkoord te halen, kunnen drie sporen ingezet worden:

Energiebesparende maatregelen
Duurzaam meerjarenonderhoudsplan
Onderwijsadaptieve ontwerpen bij renovatie en nieuwbouw

Energiebesparende maatregelen

Schoolbesturen kunnen direct aan de slag met energiebesparende maatregelen die zich binnen korte tijd terugverdienen, zoals de maatregelen uit de erkende maatregelenlijst. Om te helpen bij het krijgen van inzicht in het energieverbruik van jouw scholen, ontwikkelde het Kenniscentrum Ruimte-OK een rekentool. Zij komen kosteloos langs om je hierbij te helpen en de eerste stappen te zetten naar minder energieverbruik.

Meerjarenonderhoud

Een tweede spoor waarop we verduurzaming versnellen, is door te kiezen voor duurzame opties tijdens onderhoud. Dat vraagt om een investering van het schoolbestuur en de gemeente.

Onderwijsadaptieve ontwerpen bij renovatie en nieuwbouw

Een schoolgebouw is pas duurzaam als het primaire proces (het onderwijs) er optimaal in vorm kan krijgen. Dat betekent dat er bij renovatie en nieuwbouw niet alleen rekening moet worden gehouden met duurzaamheid, maar ook met het feit dat onderwijskundige visies gemiddeld elke 8 jaar veranderen. Kortom, alle scholen die gerenoveerd en/of vervangen worden, moeten in hun ontwerp energieneutraal en aardgasvrij zijn, maar ook functioneel, toegankelijk en onderwijsadaptief.

Afspraken hierover kunnen worden vastgesteld in een integraal huisvestingsplan (IHP) van de gemeente. Een startgesprek hiervoor wordt gefaciliteerd binnen het programma Scholen op Koers naar 2030.

Wat doet de PO-Raad?

De PO-Raad zit aan de klimaattafel en ontwikkelde samen met de VO-raad de Sectorale routekaart Verduurzaming schoolgebouwen. Hierin worden visie en strategie voor een kosteneffectieve transitie naar CO2-arme schoolgebouwen doorgerekend.

Uit de routekaart blijkt dat alle schoolgebouwen aangepakt moeten worden om de klimaatambitie te realiseren. Voor een deel van de gebouwen betreft dit reguliere investeringen, maar voor een groot deel vraagt het om meerkosten voor de hogere duurzaamheidsambities.

De totale investering loopt op tot 42 miljard. Dit is 21 miljard meer dan wat er in het huidige scenario wordt uitgegeven aan scholenbouw in de sector. De PO-Raad, VO-raad en VNG zetten zich ervoor in dat het Rijk dit verschil beschikbaar zal stellen om een gezonde, duurzame leer- en werkomgeving voor leerlingen en leerkrachten mogelijk te maken.

Klimaatadaptieve schoolgebouwen

Klimaatadaptiviteit betekent dat we ons aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering, zoals hitte en wateroverlast. Dat is ook voor schoolgebouwen van belang, omdat elke graad temperatuursverhoging boven de 23 graden een leerrendementsverlies van 3,5% betekent. Klimaatadaptiviteit richt zich bij nieuwbouw van scholen daarom o.a. op het voorkomen van hoge temperaturen in klaslokalen en het aanleggen van groene en/of groenblauwe schoolpleinen.

In de buyer group circulaire scholen werken diverse scholen en gemeentes samen aan een marktvisie en -strategie om het effect op circulariteit, energiegebruik en klimaat te optimaliseren en te realiseren.