Nu de zomervakantie op zijn einde loopt en in de regio Noord de scholen hun deuren weer hebben geopend leven er veel vragen over ventilatie op scholen. De PO-Raad volgt de informatie rondom ventilatie op de voet en heeft hierover regelmatig contact met het RIVM en het ministerie van OCW. Ook komt er een landelijk coördinatieteam ventilatie op scholen, waar de PO-Raad zitting in neemt.

De ventilatie van ruimten moet voldoen aan het Bouwbesluit voor bestaande bouw (2012), aanvullende ventilatie-eisen zijn volgens het RIVM niet nodig, omdat uit onderzoek niet blijkt dat aerosolen een relevante rol spelen bij de verspreiding van het coronavirus. Ook benadrukt het RIVM dat ventilatiesystemen geen rol lijken te hebben gespeeld in de epidemie. Wel is het belangrijk ruimten in de school regelmatig te luchten bijvoorbeeld door ramen en deuren open te zetten en recirculatie van lucht binnen een ruimte en luchtstromen van persoon naar persoon (door bijvoorbeeld zwenkventilatoren en mobiele airco’s) te voorkomen.

Landelijk Coördinatieteam Ventilatie op scholen

Om een landelijk beeld te krijgen rondom de ventilatie op scholen, scholen te ondersteunen en expertise te bundelen schrijft minister Arie Slob (Onderwijs) aan de Kamer dat hij een Landelijk Coordinatieteam Ventilatie op Scholen (LCVS) heeft opgericht. Doekle Terpsta wordt voorzitter van de LCVS en daarnaast nemen ook PO-Raad, VO-raad, GGD-GHOR en VNG deel aan het coördinatieteam.

Voor scholen is er een ambitieplan waarbij er voor 1 oktober een aantal stappen moeten worden genomen:

• Alle scholen hebben onder verantwoordelijkheid van het schoolbestuur een check gedaan om te onderzoeken of de gebouwen voldoen aan de eisen;
• Als hun gebouwen niet aan de eisen voldoen, is er contact opgenomen met de lokale GGD. Wat de maatregelen zijn die een school moet nemen is per situatie afhankelijk. De GGD adviseert hier over.
• Alle scholen communiceren vóór 1 oktober aan hun onderwijspersoneel en leerlingen waar de school staat. Dit betekent dat de school ofwel communiceert dat de gebouwen voldoen aan de eisen, ofwel welk plan er ligt om ervoor te zorgen dat de gebouwen voldoen aan de eisen. Ook communiceert de school dit aan de sectorraad, waarmee wordt bijgedragen aan het landelijk beeld.

Besmettingsgevaar

Besmettingsgevaar voor jonge kinderen in de basisschoolleeftijd is zeer klein, volgens de inzichten van het RIVM en het Outbreak Management Team (OMT).  Het voorgezet speciaal onderwijs heeft te maken met oudere leerlingen. Cijfers en onderzoeken laten zien dat scholieren nauwelijks besmet raken met het virus en als het wel gebeurt de ziekte een mild verloop kent. In juni liet het OMT weten dat het risico van verspreiding van het virus niet opweegt tegen de negatieve effecten op het welzijn van jongeren. Hoewel leerlingen in het vso daarom onderling geen afstand hoeven te bewaren, houden zij wel 1,5 meter afstand van onderwijspersoneel.

Handreiking

De PO-Raad begrijpt de onrust die er is rondom de ventilatie op school en de risico’s met betrekking tot het coronavirus.  Om schoolbesturen en scholen te ondersteunen bij vragen die er leven rondom ventilatie en het coronavirus heeft de PO-Raad samen met de VO-raad en Ruimte-OK een handreiking ontwikkeld. Het RIVM adviseert in kaart te brengen voor schoolgebouwen in hoeverre zij aan het vigerende Bouwbesluit voldoen. Het kan zijn dat een school aan het Bouwbesluit voldoet, maar de prestaties rondom luchtverversing niet voldoende zijn. Een CO₂-meter met signaleringsfunctie kan dit in beeld brengen. Twijfel je of je school voldoet aan het Bouwbesluit, betrek er dan een onafhankelijk expert bij. Ruimte-OK, kenniscentrum op het gebied van onderwijshuisvesting, kan je hierbij helpen en je vragen beantwoorden.

In het corona-onderwijsbulletin van het ministerie van OCW vind je ook een aantal handige adviezen.

Binnenklimaat van scholen

Hoewel voldoen aan het Bouwbesluit volgens het RIVM voldoende is om de risico’s van verspreiding van het coronavirus tegen te gaan, vindt de PO-Raad het goed om in breder perspectief naar het Bouwbesluit te kijken. Vanuit gezondheidsperspectief hebben vakbonden en de PO-Raad in de Arbocatalogus strengere normwaarden afgesproken. Als we kijken naar de effecten voor de onderwijskwaliteit , dan zouden de normen voor het binnenklimaat nog strenger moeten zijn.

Het binnenklimaat van scholen is al langere tijd een punt van zorg van de PO-Raad. De sector heeft te maken met veel verouderde schoolgebouwen en de governance rondom onderwijshuisvesting is complex. Gemeenten zijn wettelijk verantwoordelijk voor de huisvesting voor scholen, maar schoolbesturen zijn verantwoordelijk voor het onderhoud en de gebruikskosten. Uit recent onderzoek van het Economisch Instituut voor de Bouw naar de knelpunten rondom onderwijshuisvesting blijkt dat geld vaak een probleem is, waarbij er spanning ontstaat tussen de ambities en de beschikbare middelen. Daardoor worden ambities vaak verlaagd, waarbij een gezond en fris binnenklimaat het onderspit delft. Ook in het onderzoeksrapport ‘Een verstevigd fundament voor iedereen’ van McKinsey wordt geconstateerd dat er sprake is van een onderinvestering in onderwijshuisvesting.*

De PO-Raad is daarom blij dat na intensieve lobby minister Arie Slob (Onderwijs) de Tweede Kamer onlangs heeft laten weten de voorstellen tot wetswijziging van de PO-Raad, VO-raad en Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) rondom onderwijshuisvesting over te nemen. De voorstellen die de minister nu overneemt, pakken een aantal belangrijke knelpunten aan. De minister kiest voor een integrale aanpak waarbij schoolbesturen en gemeenten in gezamenlijkheid afspraken met elkaar maken op het gebied van onderwijshuisvesting. We hopen dat hiermee ook belangrijke stappen worden gemaakt rondom het verbeteren van het binnenklimaat van scholen.

Landelijk beeld ventilatie op scholen

Wil je een vraag stellen over ventilatie? Dan kan dat via het loket van weeropschool.nl. De PO-Raad gaat binnenkort een gerichte uitvraag doen naar de stand van zaken rondom ventilatie in het primair onderwijs. We willen hiermee een landelijk beeld van het binnenklimaat en de ventilatie en het bijbehorende financiële plaatje op scholen om onze belangenbehartiging met de meest recente gegevens te kunnen onderbouwen.

Daarnaast blijft de PO-Raad de komende tijd in gesprek met het RIVM en het ministerie van OCW over de ontwikkelingen en nieuwe inzichten rondom ventilatie. Als er nieuwe ontwikkelingen zijn brengen we schoolbesturen hiervan op de hoogte.