Het functioneren en de toekomst van zowel het Vervangingsfonds als het Participatiefonds staan ter discussie. Minister Arie Slob (onderwijs) heeft de Tweede Kamer geïnformeerd over het toekomstbeeld van beide fondsen. Dit toekomstbeeld is ontwikkeld in overleg met de PO-Raad en de vakbonden.

De wettelijke waarborgtaak van het Vervangingsfonds wordt op termijn beëindigd: de verplichte aansluiting van schoolbesturen vervalt en de ministeriële aanwijzing van het fonds als rechtspersoon voor de uitvoering van deze taak wordt ingetrokken. Op dit moment is al meer dan de helft van de schoolbesturen eigenrisicodrager. Ieder jaar groeit dit aandeel.

Het precieze moment waarop het Vervangingsfonds wordt beëindigd, moet nog worden vastgesteld. De beëindiging kan plaatsvinden als aan diverse voorwaarden is voldaan. Belangrijk daarbij is de vaststelling dat schoolbesturen (groot én klein), via samenwerking, in staat zijn om zonder het Vervangingsfonds te voorzien in de kosten van vervanging van ziek personeel.

De toekomst van het Participatiefonds bestaat uit een ingrijpende modernisering en vereenvoudiging van de bestaande systematiek. Er komen meer prikkels voor schoolbesturen ter beheersing van lopende en nieuwe werkloosheidskosten. Daarnaast wordt het re-integratiebeleid van het fonds vernieuwd. Er is meer aandacht in de fase voorafgaande aan een mogelijk ontslag. Eenmaal in een uitkering worden uitkeringsgerechtigden via een op-maat-benadering intensiever begeleid bij terugkeer naar een baan, binnen of buiten het onderwijs.

De PO-Raad vindt dat de modernisering van het Participatiefonds een mooie balans heeft gevonden tussen het eigen risico voor schoolbesturen en verevening om te grote risico’s te voorkomen. Inwerkingtreding van de modernisering van het systeem en de noodzakelijke wetswijziging is voorzien in 2020/2021. Dit leidt tot een geleidelijke omslag, omdat alleen nieuwe ontslagen volgens het nieuwe regime zullen gaan.

Het moderniseren van het Participatiefonds leidt tot een geleidelijke daling van de premie. Doordat schoolbesturen zelf meer betalen aan de werkloosheidskosten, dalen de kosten voor het fonds.  

Download de Kamerbrief van Minister Slob.