Richard Brenkman en Arnold Bakker werken bij De Onderwijsspecialisten, een organisatie met 26 scholen voor speciaal onderwijs in Midden-Gelderland en Overijssel. Sinds 3,5 jaar hebben De Onderwijsspecialisten mensen in dienst met een afstand tot de arbeidsmarkt. De teller staat inmiddels op negentien. Veel van hen zijn oud-leerlingen. 

Brenkman: “Ik werk als arbeidsdeskundige en voorzitter van het transitieteam bij De Onderwijsspecialisten. Dat is een team van zo’n 40 à 45 stage- en werkbegeleiders werkzaam op verschillende scholen. Daarnaast ben ik netwerkcoördinator voor het pro en vso in Midden-Gelderland. We willen graag een inclusief werkgever zijn, omdat we als onderwijsorganisatie jongeren een toekomst willen bieden. En omdat we van andere organisaties vragen om onze leerlingen stages te bieden, moeten we zelf het goede voorbeeld geven.”

Bakker: “Als kwartiermaker Banenafspraak bij De Onderwijsspecialisten is het mijn opdracht om het aantal mensen dat we op die manier in dienst hebben, te vergroten. We leiden op onze scholen mensen op die een afstand hebben tot de arbeidsmarkt. Dat kunnen we als de beste en die expertise hebben we dus in huis. Die kunnen we ook inzetten als werkgever.”

Bovenschools

Brenkman: “Een tijdlang werd gedacht dat het financieel niet haalbaar zou zijn om in onze organisatie mensen in te zetten met een afstand tot de arbeidsmarkt. Ik ben daarom in gesprek gegaan met de financieel directeur en heb in overleg een eigen kostenplaats ingericht. Ik kon toen jongeren bovenschools aannemen en hen detacheren bij de scholen. Het is bij ons dus centraal ingeregeld. Dat stelt ons ook in staat om bovenschools de regie te nemen over de inzet van voorzieningen, jobcoaches, loonwaardebepaling et cetera."

"Vervolgens zijn we gaan kijken welke taken functies geschikt zouden zijn, zoals een assistent-conciërge, een telefoniste-receptioniste, of iemand voor de IT-helpdesk. Dat soort ondersteunende taken hebben we veel binnen onze organisatie. Als scholen nu een vacature hebben voor zo’n soort functie, gaan we met hen in gesprek en proberen we een match te maken.”

Bakker: “Met ons bovenschools expertiseteam kunnen we de directeuren ontlasten en tegelijkertijd de Banenafspraak in onze organisatie verduurzamen. We gaan nu naar een model toe waarbij nog steeds een deel buiten de formatie van scholen blijft. Dat wat Richard heeft opgezet, werkt heel goed, want directeuren komen niet in de problemen bij het maken van hun formatieplannen. Maar als we het duurzaam willen maken, moet wel een deel gaan doorstromen naar de vaste formatie. We gaan nu uit van 40% bovenschools voor de komende jaren. Samen met de directeuren gaan we kijken wat het beste past.”

Springplank

Brenkman: “We hebben veel oud-leerlingen in dienst, bij voorkeur overigens niet op de school waar ze zelf hebben gezeten. Soms hebben ze eerst mbo gedaan en zijn ze na hun stage bij ons blijven hangen. Bij ons kunnen ze de werkervaring en het zelfvertrouwen opdoen die ze nodig hebben. We bieden ze een springplank. Dat kan intern zijn, naar een andere functie binnen De Onderwijsspecialisten, maar ook extern. We ondersteunen hen dan natuurlijk bij de sollicitatie. Het is een sluitend traject.”

Bakker: “De mensen die we via de Banenafspraak in dienst nemen, kunnen ook mensen zijn die al jaren thuiszitten en weer een eerste stap op de arbeidsmarkt willen zetten. Het is heel breed.”

Brenkman: “Als een directeur een conciërge wil met wat levenservaring en overwicht, gaan we op zoek naar zo iemand. Het moet passen, ook bij de doelgroep van een schoollocatie. Een oud-leerling die net begint op de arbeidsmarkt, redt het niet op zo’n positie.”

Netwerken

Bakker: “Om de juiste mensen te krijgen voor de Banenafspraak, moet je goede contacten hebben met organisaties als het werkgeversservicepunt, UWV, re-integratiebureaus en gemeenten. Wij hebben met veel verschillende instanties te maken. Het komt dus neer op veel netwerken en zichtbaar maken van onze plannen.”

Brenkman: “Als we een vacature hebben, brengen wij die ook onder de aandacht bij onze samenwerkingspartners. Het werkt twee kanten op. De directeuren die nieuwe collega’s op hun school hebben via de Banenafspraak, hoeven we allang niet meer te overtuigen. Ze omarmen het echt en zien dat deze mensen een meerwaarde hebben voor het team.”

Doelgroeper

Brenkman: “Bij jongeren in de doelgroep van de Banenafspraak hangen werk, zorg, wonen en financiën nauw samen. Daar moet je goed van op de hoogte zijn. Het is ons wel eens overkomen dat we iemand een contract aanboden, maar dat hij er vervolgens financieel op achteruitging omdat hij niet langer in aanmerking kwam voor een aanvullende uitkering. Besteed je daar geen aandacht aan, dan ben je je nieuwe medewerkers weer kwijt. Wij zorgen ervoor dat we dat allemaal meenemen, overigens samen met iemand van de afdeling personeels- en salarisadministratie die zelf ook een ‘doelgroeper’ is. Hij heeft mbo-4 gedaan en begon bij ons met het inscannen van documenten. Nu is hij een volwaardige collega op personeelszaken. Hij is een mooi voorbeeld van het feit dat we vinden dat mensen niet stil moeten blijven staan. We kijken altijd waar ontwikkeling mogelijk is.”

Expertise delen

Brenkman: “Het succes van de Banenafspraak bij ons komt voor een groot deel door de grootte van onze organisatie, denk ik. En we zijn bekend met de doelgroep. We delen die expertise graag, en nodigen bestuurders en schoolleiders uit om contact met ons op te nemen als ze vragen hebben. Je hoeft dit als werkgever niet alleen te doen, wij hebben een blauwdruk liggen.”

Bakker: “Mijn advies aan andere scholen en besturen zou zijn om bovenschools iemand aan te stellen. En ook om niet op te geven als je tegen ingewikkelde wetgeving aanloopt. Wij hebben inmiddels bewezen dat het heel goed kan allemaal.”

Dit artikel is onderdeel van het katern 'Samen werken - Inclusief werkgeverschap in het onderwijs' van de VO-academie. Het is gemaakt in samenwerking met project Baanbrekers van de PO-Raad en de VO-raad. In het katern vind je kennis en ervaring die met dit project zijn opgedaan en handvatten voor inclusief leiderschap en inclusief werkgeverschap.