Nieuws

Onderwijsraad: meer focus in het werk van leraren voor minder werkdruk

De werkdruk onder basisschoolleraren is hoog. De Onderwijsraad schrijft in zijn advies ‘Tijd voor focus’ dat het beheersen van de werkdruk van leraren een gezamenlijke verantwoordelijkheid is van lerarenteams, schooldirectie, schoolbestuur én overheid. De raad adviseert dat leraren, schoolleiders en schoolbesturen samen in beeld brengen wat nodig is voor goed onderwijs, hoeveel tijd dat kost en wie de uitvoering op zich nemen. De Onderwijsraad geeft verder aan dat de Rijksbekostiging structureel omhoog moet voor meer menskracht in het onderwijs. 

Het advies ‘Tijd voor focus’ van de Onderwijsraad verscheen op 25 maart 2021. Vanwege de aanhoudende zorgen over werkdruk van leraren, lerarentekorten en onderwijskwaliteit heeft de Tweede Kamer advies gevraagd aan de Onderwijsraad over de urennorm. Andere Europese landen kennen vaak lagere urennormen voor zowel de onderwijstijd van leerlingen als de lestaak van leraren. De Onderwijsraad geeft echter aan dat de relatie tussen onderwijstijd, kwaliteit en werkdruk van leraren onduidelijk is. De raad adviseert daarom de lestijd van leerlingen niet te wijzigen, maar op andere wijze de werkdruk aan te pakken. 

Meer focus en extra investering 

De Onderwijsraad adviseert werkdruk te verlagen door het aanbrengen van focus, door gezamenlijk – als lerarenteam, directie, bestuur en overheid – het werk beter af te bakenen, zodat leraren kunnen focussen op de kern van hun vak, het geven en ontwikkelen van onderwijs. Bij een goede prioritering en verdeling van het werk is het volgens de raad bovendien van belang te denken vanuit taakdifferentiatie en het werk dusdanig te verdelen zodat ook effectief gebruik wordt gemaakt van de expertise van ondersteunende professionals, zoals onderwijsassistenten, vakleerkrachten en andere specialisten.  

Het scherper prioriteiten stellen, beter verdelen van werkzaamheden en deze gerichter uitvoeren zou de werkdruk moeten helpen verlagen, maar dit is niet voldoende. De raad geeft aan dat het nodig is het aantal uren dat basisschoolleraren lesgeven te verlagen en ze op die manier in staat te stellen goed onderwijs te verzorgen. Dit betekent dat de Rijksbekostiging structureel omhoog moet om te zorgen voor mensen in en om de klas.  

De PO-Raad denkt dat het advies van de Onderwijsraad de sector primair onderwijs kan helpen bij het verder terugdringen van de werkdruk. Het is echter onder een hoge werkdruk vaak niet eenvoudig om als school prioriteiten te stellen en focus aan te brengen. Dat kan in eerste instantie juist extra werkdruk geven. Daarnaast is het jammer dat het advies van de Onderwijsraad nog geen rekening kan houden met de uitkomsten van het Werkdrukakkoord van februari 2018. Nog niet duidelijk is in hoeverre daarbij gekozen oplossingen verder uitgerold kunnen worden. Verder hebben scholen en schoolbesturen op dit moment natuurlijk ook te maken met een bijzondere periode. De gevolgen van de coronacrisis hebben duidelijk invloed op de werkdruk van leraren en andere medewerkers op scholen.

Rapport McKinsey

De conclusie van de Onderwijsraad dat er structurele extra bekostiging noodzakelijk is, sluit aan bij het onderzoek van McKinsey van september 2020. Ook in dat onderzoek bleek dat het huidige beschikbare geld voor het primair onderwijs niet voldoende is om aan de doelstellingen voor goed onderwijs te voldoen.  

Het Werkdrukakkoord heeft bij nagenoeg alle schoolbesturen geleid tot ‘het goede gesprek’ op school over de ervaren werkdruk. Dat is een eerste stap. Op basis van dit advies moeten scholen verder aan de slag met werkdruk: focus aanbrengen, lastige keuzes maken over wat wel en niet wordt gedaan en op welke manier. Ook als er geen extra bekostiging komt voor het verminderen van de lessentaak van leraren, is er dus veel te doen aan de werkdruk. 

Ondersteuning

PO-Raad ondersteunt de sector op verschillende manieren hierin. Op de website Samen Slimmer PO zijn bijvoorbeeld de opbrengsten te vinden van het project Anders organiseren. Op deze pagina is onder andere een toolkit over taakdifferentiatie en jobcarving te vinden. Deze toolkit is ontwikkeld vanuit de sector. Verder organiseert de PO-Raad op donderdag 29 april tussen 15:30 en 17:00 uur een webinar over de effectieve inzet van onderwijsondersteunend personeel

Onze professionals staan voor je klaar

Stel je vraag of zoek een opleiding

Contact met de Juridische Helpdesk

Heb je een juridisch vraag? Als lid van de PO-Raad kun je via de pagina van de Juridische helpdesk je vraag stellen op Mijn PO-Raad (na het inloggen in het ledenportaal).

Voor dringende vragen bel met 030 - 31 00 933. We zijn bereikbaar op werkdagen tussen 09.00 – 12.00 uur.

Helpdesk 2 mensen praten