Nieuws

De kwetsbare kinderen worden het hardst geraakt door het lerarentekort

Meer studenten naar het speciaal onderwijs, meer diversiteit in teams en het intensiveren van de samenwerking tussen opleidingen en werkveld. Over deze oplossingsrichtingen gingen de deelnemers aan de werksessie aanpak lerarentekort (V)SO met elkaar in gesprek. Broodnodig, want het lerarentekort slaat ook in het speciaal onderwijs genadeloos hard toe.

Rinda den Besten, voorzitter PO-Raad, opende de bijeenkomst en heette de circa 60 deelnemers welkom. ,,Het lerarentekort zet het onderwijs enorm onder druk. En dit terwijl juist de leerlingen uit het speciaal onderwijs de meeste behoefte hebben aan een continu en goed onderwijsproces. Vanuit de PO-Raad willen wij dan ook graag met jullie in gesprek. Om het onderling uitwisselen van kennis en ervaringen te faciliteren, maar ook om input op te halen die wij mee kunnen nemen in onze plannen en de lobby richting de politiek.’’  

Aansluitend vertelde Merel van Vroonhoven, onafhankelijk aanjager aanpak lerarentekort, over de aanbevelingen uit het rapport ‘Samen sterk voor de klas’. Ook deelde ze haar gedachten over een wereld waar ‘succesvol zijn’ de norm is en het gebrek aan aandacht voor de kwetsbaren in de samenleving. Ze refereerde aan haar zoon, die tien jaar geleden de diagnose autisme kreeg en net zijn havo diploma heeft behaald: ,,hij heeft zich kunnen ontwikkelen dankzij de hulp en ondersteuning van enthousiaste en bevlogen mensen op school, die in hem geloofden en hem niet afschreven. Ik wil voor andere kinderen betekenen wat die leraren voor mijn zoon betekend hebben.’’ Van Vroonhoven sloot haar keynote af: ,,Er is een hele generatie die geraakt wordt door het lerarentekort, maar de kwetsbare kinderen worden nog harder geraakt. Het speciaal onderwijs verdient meer nadruk en een hogere plek op de agenda.’’

In gesprek over oplossingsrichtingen

Deelnemers gingen aan de hand van drie pitches met elkaar in gesprek over oplossingsrichtingen. Zo introduceerde Mariska de Peuter de nieuwe opleiding leraar & jeugdprofessional van de Hanze Hogeschool. In deze opleiding behalen studenten hun lesbevoegdheid en is er speciale aandacht voor kinderen met een extra ondersteuningsbehoefte. En dat is belangrijk volgens De Peuter: ,,Diverse onderzoeken laten zien dat de verbinding tussen onderwijs en jeugdhulpverlening nog niet vanzelfsprekend is. Belangrijke randvoorwaarden voor een goede verbinding zijn het kennen van elkaars werkveld, communicatie, gebruikmaken van elkaars werkwijze. Een opleiding waarin jeugdhulp en onderwijs geïntegreerd worden aangeboden maakt het makkelijker om deze werelden op elkaar aan te laten sluiten’’. Ook refereerde De Peuter aan een onderzoek waaruit blijkt dat het verbreden van de pabo met jeugdhulpverlening door een grote groep studenten aantrekkelijk bevonden wordt. 

Diversiteit in teams

De tweede pitch ging over diversiteit in teams en de inzet van vakspecialisten voor het voor het speciaal onderwijs. Camille van Ruth, staflid bij Stichting Orion onderwijs, vertelde over het project SJSO (speciale jeugdzorg in het speciaal onderwijs). Binnen dit project werken gespecialiseerde jeugdzorgwerkers binnen de school. Deze zorg is van tevoren ingekocht bij vaste partners die allerlei vormen van therapie op de scholen verzorgen. Ook vertelde Van Ruth over de ruimte die binnen de G5 gemaakt is om te experimenteren met de inzet van anders bevoegden. Vanuit Orion gaan zeven scholen hiermee aan de slag door de vijfde lesdag, met uitzondering van de kernvakken, door anders bevoegden in te vullen. Dit zullen met name professionals uit de cultuursector of de sport of techniek zijn. Belangrijk volgens Van Ruth, want deze professionals brengen, net als zij-instromers, nieuwe kennis de school in. In de discussiegroep bracht hij de stelling in om de verplichting van vijf dagen per week een bevoegde leraar voor de klas tijdelijk landelijk af te schaffen. Het tekort in het speciaal onderwijs is zo groot dat je er niet aan ontkomt dat ook onderwijsassistenten en stagiaires voor de klas staan. 

Onbekend maakt onbemind

In de derde pitch stond het intensiveren van de samenwerking tussen opleidingen en werkveld centraal. Nicolle van Geenen (HAN) en Esther Keun (Entrea) vertelden over de ontwikkeling van de aspirant Opleidingsschool veelzijdig opleiden voor diversiteit. In 2016/2017 waren er bij de HAN vrijwel geen pabostudenten die hun stage volbrachten in het speciaal onderwijs. Onbekend maakt onbemind, dus wordt er nu volop samengewerkt om studenten kennis te laten maken met het speciaal onderwijs. Dit gebeurt op verschillende manieren, volgens Van Geenen: ,,Het is belangrijk om studenten toe te rusten met handvatten, voor het reguliere onderwijs maar zeker ook de expertise die nodig is in het speciaal onderwijs. Hier zijn al mooie stappen in gezet. Zo zijn er steeds meer studenten die stage lopen in het speciaal onderwijs en daar ontzettend enthousiast over zijn. Daarnaast verzorgen we masterclasses die inzicht geven in het werken in het speciaal onderwijs en concrete handvatten bieden.’’ 

‘Wij zien een duidelijke kloof tussen theorie en praktijk’, vervolgt Van Geenen. ,,Daarom gaan we volgend jaar werken met interdisciplinaire leerteams. Deze teams zorgen voor een verbinding met de praktijk. Ook starten we met werkgroepen op diverse thema’s, van de inhoud van het curriculum tot Strategisch HR.’’ 

PO-Raad wil opbrengsten integreren in aanpak lerarentekort

In groepen gingen de deelnemers in gesprek over wat er landelijk en regionaal nodig is bij de aanpak van de tekorten. Hierbij raakten zij onderwerpen als: de schotten tussen onderwijs en zorg, het aantrekkelijker maken van het speciaal onderwijs voor studenten, de vertegenwoordiging van het speciaal onderwijs binnen de opleidingsscholen en de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor een regionale aanpak van de tekorten. Vanuit de PO-Raad en de deelnemers is er behoefte om de regionale initiatieven te versnellen, maar ook om deze sterker met elkaar te verbinden. Ook wordt de PO-Raad betrokken bij de ontwikkeling van de taskforce uit het advies van Merel van Vroonhoven. Minister Slob is voornemens om deze taskforce op te gaan richten. De PO-Raad neemt de besproken problematiek, oplossingsrichtingen en opbrengsten uit de sessie mee en kijkt hoe zij deze verder kan integreren in de aanpak van de tekorten. 

Onze professionals staan voor je klaar

Stel je vraag of zoek een opleiding

Contact met de Juridische Helpdesk

Heb je een juridisch vraag? Als lid van de PO-Raad kun je via de pagina van de Juridische helpdesk je vraag stellen op Mijn PO-Raad (na het inloggen in het ledenportaal).

Voor dringende vragen bel met 030 - 31 00 933. We zijn bereikbaar op werkdagen tussen 09.00 – 12.00 uur.

Helpdesk 2 mensen praten