Nieuws

Voorjaarsnota: hogere indexatie, minder geld voor lerarentekort

Uit de Voorjaarsnota blijkt dat de indexatie van de personele bekostiging voor 2020 iets hoger is dan het eerder afgegeven percentage op basis waarvan de cao is afgesloten. Het kabinet reserveert daarnaast extra geld om de bijgestelde leerlingenprognose te dekken. Het kabinet zegt echter maar een klein deel toe van het geld dat nodig lijkt voor de aanpak van het lerarentekort. De Voorjaarsnota 2020 is eind april naar de Tweede Kamer gestuurd.

Minister Wopke Hoekstra (Financiën) heeft de Voorjaarsnota 2020 ongeveer een maand vroeger dan gebruikelijk aan de kamer aangeboden ter goedkeuring. Dit is de eerste rapportage van het kabinet over de uitvoering van de begroting van 2020. In de Voorjaarsnota worden tevens aanpassingen op regeerakkoordmiddelen en op de Miljoenennota 2020 (van Prinsjesdag 2019) weergegeven.

In de Voorjaarsnota geeft het kabinet een eerste beeld van de gevolgen van de coronacrisis voor de begroting. Het gaat hierbij om de budgettaire gevolgen van de maatregelen om verspreiding van het virus tegen te gaan en het pakket van noodmaatregelen. Vanzelfsprekend heeft dit ook effect op de OCW begroting.

In de Eerste supplement begroting van OCW die begin mei is gepubliceerd, zijn de effecten van de besluiten van het kabinet verwerkt voor het onderwijs. Hieronder lichten we de voor het primair onderwijs relevante wijzigingen toe en geven we aan wat hiervan de (financiële) consequenties zijn voor schoolbesturen.

Personele bekostiging

De indexering van de personele bekostiging is gebaseerd op de referentiesystematiek. Volgens deze systematiek volgt de personele bekostiging voor het primair onderwijs de ontwikkeling van de personele kosten in de marktsector. De ontwikkeling van de personele kosten in de markt is hoger dan eerder geraamd in de Miljoenennota 2020. Dit leidt tot een opwaartse bijstelling van de indexatie van de personele bekostiging voor het primair onderwijs. De totale indexatie wordt hoger dan het eerder genoemde percentage op basis waarvan de cao is afgesloten en berekend. Het is verstandig om deze extra financiële ruimte beschikbaar te houden voor eventuele nieuwe afspraken over arbeidsvoorwaarden en/of als dekking voor een mogelijke stijging van de pensioenpremie in 2021.

Omdat de Voorjaarnota eerder is gepubliceerd, wordt de Derde en definitieve regeling bekostiging 2019/2020 mogelijk ook voor de zomervakantie vastgesteld. In vervolg hierop wordt de aanpassing van de Tweede regeling bekostiging 2020/2021 mogelijk al kort na de zomervakantie gepubliceerd.

Aanpak lerarentekort

Voor de aanpak van het lerarentekort wordt in 2020 eenmalig 29 miljoen euro en vanaf 2021 structureel 32 miljoen euro beschikbaar gesteld. Hoeveel van dit budget beschikbaar wordt gesteld voor het primair onderwijs en hoe deze middelen worden verstrekt vraagt nog nadere uitwerking door OCW. Minister Arie Slob (Onderwijs) gaf eerder aan dat hij 100 miljoen euro wilde investeren in het uitwerken en uitvoeren van de noodplannen van de G5 voor het tegengaan van het lerarentekort (zie bericht). Dat geld komt dus (nog) niet beschikbaar. De uitvoering van de plannen en de verdere verspreiding van de oplossingen moeten voorlopig betaald worden vanuit het budget dat nu is gereserveerd.

Meer leerlingen en meer studenten

Uit de leerlingen- en studentenraming 2020 blijkt dat de aantallen leerlingen en studenten in de gehele onderwijssector hoger uitvallen dan de aantallen die in de OCW begroting zijn verwerkt. Dit heeft te maken met nieuwe bevolkingsprognose van het CBS. In totaal betekent deze hogere raming voor de gehele onderwijssector een tegenvaller van 510 miljoen euro.  Het kabinet compenseert hiervan 450 miljoen euro. Het resterende tekort van 60 miljoen euro wordt gedekt binnen de onderwijsbegroting. Dit vindt onder andere plaats door het niet indexeren van specifieke OCW-subsidies. Concreet betekent dit voor het primair onderwijs dat er niet gekort wordt op de lumpsumbekostiging.

Kasschuif werkdrukmiddelen

De kasschuif van de werkdrukmiddelen die op 1 november 2019 is afgesproken in het Convenant lerarentekort is tevens opgenomen in deze Voorjaarsnota. De kasschuif is ook verwerkt in de Eerste regeling bekostiging 2020/2021 (zie bericht). Door de kasschuif zijn de middelen voor het verlagen van de werkdruk in 2020/2021 en 2021/2022 tijdelijk 48,5 miljoen euro hoger. In de OCW begroting van 2023 en 2024 valt deze verhoging weer weg. Vanaf 2024/2025 ontvangen de schoolbesturen dan pas structureel het volledige bedrag voor de aanpak van de werkdruk. OCW heeft aangegeven dat er gezocht gaat worden naar budget om de tijdelijke verlaging in 2022/2023 en 2023/2024 alsnog op te vangen en schoolbesturen met (te) hoge reserves kunnen zelf geld reserveren om de maatregelen in deze periode door te laten lopen.

De Tweede Kamer spreekt in juni over de Voorjaarsnota 2020.

Onze professionals staan voor je klaar

Stel je vraag of zoek een opleiding

Contact met de Juridische Helpdesk

Heb je een juridisch vraag? Als lid van de PO-Raad kun je via de pagina van de Juridische helpdesk je vraag stellen op Mijn PO-Raad (na het inloggen in het ledenportaal).

Voor dringende vragen bel met 030 - 31 00 933. We zijn bereikbaar op werkdagen tussen 09.00 – 12.00 uur.

Helpdesk 2 mensen praten