Basisscholen worstelen met vervangingsproblemen door de griepepidemie, verkondigt de PO-Raad vandaag in het Algemeen Dagblad en in diverse regionale kranten. Niet alleen veel leerlingen, maar ook leerkrachten zijn ziek. Door het tekort aan leerkrachten en invallers worden hele klassen naar huis gestuurd. In een enkel geval sluit zelfs de hele school voor een dag. Vijf vragen aan Rinda den Besten over de vervangingsnood.

Is de griepgolf dit jaar ernstiger dan andere jaren?

,,Nee, volgens het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg, red.) zijn de huidige cijfers van de griepepidemie passend bij de tijd van het jaar. Het vervangingsprobleem komt dus niet doordat er meer mensen ziek zijn dan andere jaren, maar doordat er nóg minder vervangers zijn. Die kregen het afgelopen jaar door het lerarentekort veelal een baan aangeboden of keerden het beroep misschien wel de rug toe. De grootste vervangingspool van Oost-Nederland zag het aantal flexibele vervangers het afgelopen jaar halveren! Dan is het niet zo gek dat ze de vraag niet aankunnen. Ondertussen wordt gewaarschuwd dat de grootste griepgolf nog moet komen. Scholen houden hun hart vast.”

Deze week werden klassen in Zeeland, West-Brabant en Overijssel naar huis gestuurd, meldden diverse kranten. Is het lerarentekort niet langer alleen een probleem van de Randstad?

,,Nee, zeker niet. In de Randstand speelt het probleem al langer, maar ook in Groningen, Zeeland, Friesland, West-Brabant en Limburg hebben scholen te maken met snel oplopende tekorten.”

Vorig jaar kreeg het primair onderwijs een tijdelijke uitzondering op de Wwz om de vervangingsproblemen op te lossen. Geldt die nu niet?

,,Ja, die geldt dit jaar gelukkig weer. Zonder die uitzondering was het probleem nog veel groter geweest. In de maanden januari, februari en maart hoeven scholen de arbeidsovereenkomsten voor vervanging bij ziekte niet mee te tellen in de ketenregeling. Dat betekent dat een vervanger dus een onbeperkt aantal keren kan invallen op een school gedurende de wintermaanden. In het Regeerakkoord staat dat er voor het po uiteindelijk een definitieve uitzondering komt op de Wwz. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid geeft aan dat het wel tot 2020 kan duren voordat nieuwe wetgeving in werking treedt. Veel te laat, wij gaan er voor pleiten dat de sector PO al eerder in de geest van dit Regeerakkoord mag handelen, het lerarentekort is nu! Maar hoe dan ook biedt dit de komende jaren onvoldoende soelaas voor de vervangingsproblematiek.”

Hoe moeten scholen dit probleem oplossen?

,,Scholen doen er alles aan om te voorkomen dat kinderen naar huis moeten worden gestuurd: ze zetten stagiaires voor de klas, de intern begeleider, directie en onderwijsassistenten, of voegen klassen samen. Ik begrijp dat, maar ben tegelijkertijd bezorgd over de veiligheid en kwaliteit van het onderwijs. Het enige wat schoolbesturen kunnen doen is zorgen voor goede samenwerking rond het vervangingsprobleem. Samen de lasten delen. Wat ze in ieder geval níet moeten doen is elkaar beconcurreren met inzet van uitzendbureaus. Daarmee gaat alleen maar onderwijsgeld verloren.”

Maar wat moet er dan wel gebeuren?

Volgens de PO-Raad is er maar één echte oplossing: het lerarentekort moet bij de oorzaak aangepakt worden. Het beroep moet aantrekkelijker worden door meer salaris en minder werkdruk. Daarom steunen wij het doel van de acties van het PO-front. Er vindt nu wel steeds meer discussie plaats of staken het juiste middel is, omdat dit ouders zou duperen. Ik snap heel goed dat het lastig is (ik heb er zelf als moeder ook last van), maar aan de andere kant zou ik tegen ouders willen zeggen: wat je nu een paar dagen voelt, is nog maar een voorproefje van wat je de komende jaren te wachten staat, als er niets wordt gedaan om meer leraren te trekken.”

Meer weten over de staking van 14 februari? Kijk hier.

Actuele cijfers

De site lerarentekortisnu.nl houdt dagelijks de stand bij van het aantal klassen dat zonder juf of meester zit, en voor welke oplossing de school heeft gekozen.