Uit een peiling onder alle scholen voor gespecialiseerd onderwijs blijkt dat 22 procent van de scholen die de vragenlijst heeft ingevuld een wachtlijst heeft. Bij elkaar wachten er op deze scholen 700 leerlingen op een plek. Doorgerekend naar het gehele gespecialiseerd onderwijs gaat het om ongeveer 1630 leerlingen.

De peiling werd in oktober uitgezet in opdracht van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Daaruit blijkt onder andere dat bijna de helft van alle leerlingen op een wachtlijst langer dan zes maanden moet wachten voordat ze terechtkunnen op de gewenste school. Voor 35 procent van de leerlingen is niet duidelijk wanneer ze geplaatst kunnen worden. Veruit de meeste leerlingen verblijven hierdoor langer op de school van herkomst. De wachtlijsten zijn het grootst binnen cluster 3 en 4. 

Meer vraag naar gespecialiseerd onderwijs

Scholen geven diverse redenen voor de wachtlijsten. Het lerarentekort en het gebrek aan ruimte worden het vaakst genoemd. Daarnaast merken de scholen dat er meer leerlingen worden aangemeld dan voorheen, terwijl het aantal locaties binnen het gespecialiseerd onderwijs afneemt.

De mogelijke verklaringen voor de toenemende vraag worden voor een deel buiten het onderwijs gezocht. Scholen noemen maatschappelijke ontwikkelingen als de gevolgen van corona, de toename van armoede, het groeiende aantal vechtscheidingen en problemen door sociale media.

Tegelijkertijd benoemen scholen dat het regulier onderwijs momenteel niet klaar is om leerlingen de juiste ondersteuning te bieden. Reguliere scholen hebben te grote klassen, ervaren al grote druk door het lerarentekort en beschikken vaak niet over de juiste kennis en kunde. Daarbij wachten scholen (te) lang met doorverwijzen waardoor de ondersteuningsvraag van een leerling groeit.

Vergroten capaciteit gespecialiseerd onderwijs

Voor het terugbrengen van de wachtlijsten dragen de scholen verschillende oplossingen aan. Het vergroten van de capaciteit van het gespecialiseerd onderwijs wordt het vaakst genoemd. Hierdoor kan er aan meer leerlingen een plek worden geboden. Ook geven veel scholen aan dat het proces rond doorverwijzen moet worden verbeterd. Leerlingen worden nu vaak te laat aangemeld waardoor scholen hier geen rekening mee kunnen houden bij het rondkrijgen van de formatie. 

Daarnaast kan de ondersteuning op reguliere scholen worden verbeterd, waardoor er wellicht minder leerlingen doorverwezen hoeven worden. Hierbij wordt gedacht aan extra handen in de klas en meer expertise op de ondersteuningsgebieden.