'Antipestwet' treedt in werking
De Wet sociale veiligheid op scholen, in de volksmond ook wel de Antipestwet genoemd, treedt vanaf morgen in werking. Met de wet worden schoolbesturen verplicht zorg te dragen voor de sociale veiligheid op hun scholen. Zij mogen zelf bepalen hoe zij dit aanpakken.
De PO-Raad en VO-raad vinden het belangrijk dat scholen en hun besturen leerlingen een sociaal-veilige omgeving bieden. Zo’n omgeving is van wezenlijk belang voor kinderen om zich goed te kunnen ontwikkelen en te kunnen leren. Pestgedrag in en om het onderwijs kan dit ernstig belemmeren.
Veruit de meeste scholen voelen de verantwoordelijkheid hiervoor al, zijn voortvarend aan de slag met beleid tegen pesten, discriminatie etc. en hebben zicht op de beleving van sociale veiligheid en op incidenten. Deze wet maakt dit nu expliciet.
Wat verandert er?
De wet is geen geheel nieuwe wet. Het gaat om aanpassingen van al bestaande wetten: de WPO, WEC en WVO. In de wet zijn de volgende verplichtingen voor scholen opgenomen:
- het voeren van sociaal veiligheidsbeleid;
- het beleggen van de volgende taken bij een persoon: coördineren van het beleid ten aanzien van pesten en fungeren als aanspreekpunt in het kader van pesten;
- de monitoring van de sociale veiligheid van leerlingen, zodanig dat het een actueel en representatief beeld geeft. Hieronder valt ook het welbevinden van leerlingen.
De Inspectie van het Onderwijs zal hier vanaf augustus 2016 toezicht op gaan houden.
Monitoren
In de wet staat dat scholen een ‘gestandaardiseerd instrument’ moeten gebruiken om jaarlijks te meten hoe het ervoor staat met het welbevinden van leerlingen en hun beleving van de veiligheid op school. Het gaat daarbij niet om één en hetzelfde instrument voor alle scholen. Scholen die al een succesvol instrument gebruiken, kunnen dat blijven inzetten.
De PO-Raad werkt momenteel aan de aanpassing van de leerlingtevredenheidsenquête in Vensters PO, zodat deze aansluit bij wat de nieuwe wet wat betreft monitoring van scholen vereist. Deze enquête geldt dan ook als geschikt instrument om het welbevinden van leerlingen en de veiligheid op school te meten. Op die manier kunnen scholen zich goed verantwoorden maar kost hen dat geen extra werk.
Actieplan sociale veiligheid
In oktober 2014 presenteerden de sectororganisaties het Actieplan sociale veiligheid op school dat scholen waar nodig ondersteuning biedt bij hun dagelijkse inspanningen om een sociaal veilige omgeving te garanderen. Als onderdeel van dit actieplan starten na de zomer ambassadeurs die voor bestuurders en schoolleiders een deskundig sparringpartner zijn op het gebied van sociale veiligheid. Daarnaast is na onlangs een nieuw digitaal format voor een schoolveiligheidsplan beschikbaar en worden weer regionale bijeenkomsten georganiseerd.
Standpunt PO-Raad
De PO-Raad vindt het belangrijk dat scholen en hun besturen leerlingen een sociaal-veilige omgeving bieden. Om pesten zo goed mogelijk tegen te kunnen gaan, is het van belang dat scholen pesten integraal kunnen aanpakken op een manier die past binnen het veiligheidsbeleid en de pedagogische visie van de school. Dat gaat veel verder dan het gebruiken van een antipestmethode. De PO-Raad en VO-raad hebben zich dan ook steeds verzet tegen eerdere plannen van staatssecretaris Sander Dekker (Onderwijs) om specifieke antipestprogramma’s voor te schrijven. Het voorschrijven van lesmethodes door de overheid past ook niet bij de vrijheid van onderwijs.
