Ze hadden met de bus in de file gestaan, de leerlingen van basisschool De Klumpert die aanwezig zouden zijn bij de opening van het congres van de PO-Raad. ,,Dus'', zegt dagvoorzitter Sofie van den Enk tegen een volle zaal in afwachting, ,,zou het leuk zijn als u onder de stoelen gaat zitten als ze zo aankomen''.

Met die knipoog naar de grap die leerlingen na een schoolreisje doorgaans uithalen met hun ouders, gaat het congres Kleurrijk in onderwijs van start. Voorzitter van de PO-Raad Rinda den Besten opent de dag met haar jaarrede. De centrale vraag: Hoe komen we weer in een positieve flow?

Ze constateert dat er veel negatieve verhalen de ronde doen over ons onderwijs. Ze onderschrijft dat door diverse sombere krantenkoppen en televisiefragmenten aan te halen. ,,We moeten het soms gewoon beter doen’’, beaamt ze, maar ‘de vraag die vandaag vooral telt, is hoe we met kritiek – terecht of onterecht - omgaan zodat we ons onderwijs verder kunnen helpen’.

Volgens Den Besten zijn vier elementen daarbij van wezenlijk belang: kracht, focus, transparantie en trots. Ze licht uitgebreid toe wat ze hiermee bedoelde. Twee leerlingen van basisschool de Klumpert uit Nijmegen hielpen haar die elementen te illustreren met behulp van kubussen op het podium. Nieuwgierig geworden? De hele speech kunt u hieronder terugkijken.

Luisteren naar kinderen

Prinses Laurentien vervolgde met een keynote over over kinderparticipatie- en emancipatie in het onderwijs en over ‘werkelijk luisteren en in gesprek zijn’. Iets waarvoor de prinses handvatten aanreikt door in dialoog te treden met de kinderen van basisschool De Klumpert.

De kinderen, variërend in leeftijd en geslacht, zitten op grote gekleurde blokken op het podium. Door de vragen van de prinses delen zij hun ervaringen over school, leren en docenten. Zoals ‘leer naar je gevoel te luisteren’ en ‘volg altijd je hart, maar vooral ook ‘leer luisteren naar kinderen die iets minder opvallen’ en ‘neem tijd voor hen, ook buiten de les’.

Het werd een ‘waarachtig gesprek’ over onzekerheid, niet gezien worden, zelfvertrouwen en leren luisteren. Iets wat volwassenen, volgens de prinses, veel te weinig doen als het gaat over onderwijs. Juist kinderen hebben zulke bruikbare kwaliteiten voor het onderwijs. Denk aan hun innovatieve denkkracht en creativiteit. Zij kunnen met hun opvallende inzichten volwassenen uitdagen om anders naar onderwijs en leren te kijken. Of zoals de prinses zegt: ,,Kinderen hebben niet altijd gelijk, maar volwassenen ook niet.''

Kinderen als hulpbron

Met de dialoogsessie brengt prinses Laurentien de bestuurders individuele inzichten bij en wijst daarbij op het belang van ‘het aaneen rijgen van inzichten’. Hiermee laat zij zien dat kinderen uitstekend als hulpbron kunnen dienen bij het vormgeven van 21^ste -eeuwse vaardigheden en tevens kunnen meedenken over de toekomst van onderwijs en leren.

Bij de koffie beaamt een bestuurder deze stelling nog maar eens: ,,We denken het als bestuurders allemaal zo goed te weten, maar dat kan nog weleens flink tegenvallen. We herkennen allemaal dit verhaal, alleen doen we er zo weinig mee.'' En daarmee lijkt de missie prinses Laurentien geslaagd, want volgens haar ‘zien’ we kinderen nog onvoldoende voor wie ze zijn en wat ze kunnen bijdragen. Of zoals een jongen tijdens de dialoog eerder opmerkt: ,,Kijk eens naar de kinderen, die je niet zo goed ziet en de kinderen die om de hoek in de klas staan.’'Hij bedoelt: Door elk kind te zien, voelt het zich erkend en gewaardeerd, waardoor het zelfvertrouwen groeit. En alleen zo krijgen alle kinderen dezelfde kansen binnen ons onderwijs.