We hebben het te weinig over de kracht van het primair onderwijs. De impact. Een sector waar 190.000 mensen samen verantwoordelijk zijn voor anderhalf miljoen kinderen. Bij elkaar opgeteld tien procent van de Nederlandse bevolking. 

Een sector waarin kinderen leren, waar ze zichzelf en elkaar leren kennen. Waar een basis wordt gelegd voor hun verdere leven. Waar kinderen kansen krijgen.  

Een sector ook waar overwegend goed wordt samengewerkt. Binnen teams, tussen scholen, binnen de lokale gemeenschap en in de regio. Landelijk tussen werkgevers en werknemers, de afgelopen jaren in de gemeenschappelijke strijd tegen de loonkloof, recent nog in een gezamenlijke actie voor meer loonruimte. 

En een sector waar het goed gaat met het personeelsbeleid, getuige een recent rapport en het feit dat ruim 85 procent een vast contract heeft.
Wie zich wel eens op Twitter waagt, zou dat bijna vergeten. Eerder zou je denken dat we in de nasleep zitten van een veldslag in de geest van de stikstofdiscussie. Gesprekken gaan niet over wat we hebben bereikt en wat er allemaal nog moet gebeuren, maar over wat er mis gaat en wiens schuld dat is.

Terwijl er zoveel mooie verhalen te vertellen zijn over het primair onderwijs.

In Nunspeet was ik bij de Verschoorschool, die zich met vereende krachten en hulp van ons Goed Worden Goed Blijven-team aan het terugknokken is na een ‘zeer zwak’-beoordeling. In Eindhoven bezocht ik de expertisedienst, de leerwerkplaats en een van de scholen van SSOE en zag ik met hoeveel liefde en aandacht kinderen en jongeren in het gespecialiseerd onderwijs worden onderwezen en begeleid. 

In Berkel en Rodenrijs ontmoette ik Leraar van het Jaar Primair Onderwijs Lennart van der Meulen, zoals ik eerder bij Leraar van het Jaar Gespecialiseerd Onderwijs Steffie van der Meijden was. Beiden betonen zich geweldige ambassadeurs voor hun vak. En in Amersfoort bezocht ik OBS De Wijde Wereld, een school in een kwetsbare wijk, waar ik een toegewijde schoolleider sprak en een gastles bijwoonde van een oud-leerling die bijna arts is en de kinderen in groep 7 enorm wist te inspireren.
Natuurlijk, lang niet alles gaat goed. De inspectie presenteerde onlangs in de Staat van het Onderwijs stevige teksten over de kwaliteitszorg op scholen. Recent is het internationale PIRLS-onderzoek verschenen met zorgwekkende cijfers over de leesvaardigheid. We hebben te kampen met personeelstekorten en kinderen krijgen niet altijd de kansen die ze verdienen. We komen honderden miljoenen per jaar tekort voor goede huisvesting. 

We moeten daaraan werken, met dezelfde spirit als waarmee we hebben gepleit voor het dichten van de loonkloof. Bijvoorbeeld aan de ‘Leestafel’, waarin onderwijsprofessionals en -onderzoeker elkaar vinden in het ontwikkelen en delen van kennis over effectief leesonderwijs. Als we dat goed doen, is dat een verhaal in zichzelf dat het verdient om verteld te worden.

Bij de presentatie van de Staat deed inspecteur-generaal Alida Oppers een belangrijke oproep: laten we stoppen met het beschuldigen van elkaar en in gezamenlijkheid de weg omhoog vinden. Leraren, ondersteuners, schoolleiders, bestuurders, overheid, allemaal. Een terechte oproep. De verdeeldheid is in de huidige kabinetsperiode eerder toegenomen dan afgenomen. We zijn soms wel erg goed in het vertellen van de verhalen over wat er allemaal níet goed is, maar is het verhaal over de kracht van het PO niet veel wervender voor onze sector? 

Zonder van de problemen weg te kijken kunnen we de waarde van ons werk meer in de etalage zetten. In het mbo gebeurt dat al. Daar bezocht ik onlangs het Ambassadeursgala. Werkelijk een prachtig evenement, met maar één boodschap: de kracht van het beroepsonderwijs onderstrepen. Het leerbedrijf van het jaar werd gekozen, evenals het onderwijsteam van het jaar en de mbo-ambassadeur: een student die een jaar lang het mbo gaat promoten. 

Het mooie van dit gala is ook dat zo’n beetje alle landelijke organisaties betrokken zijn bij de organisatie en de prijzen: de MBO Raad, het ministerie, de vakbond, de beroepsvereniging, enzovoort. Ook minister Dijkgraaf was prominent aanwezig, vol enthousiasme liet ook hij merken hoe belangrijk hij het mbo vindt, iets wat hij sinds zijn aantreden al op veel plekken heeft gedaan.

Jaloers? Een beetje. Want ook in het primair onderwijs organiseren we boeiende events en hebben we ambassadeurs. We hebben de al genoemde Leraren van het Jaar. Er vinden ieder jaar mooie congressen plaats, bijvoorbeeld het AVS-congres voor schoolleiders. Er zijn netwerken als ‘Leve het Onderwijs’ die de deelnemers weten te inspireren. 

Zo’n mooi verbindend evenement als het mbo-gala is er (nog) niet in het primair onderwijs. Misschien is het een mooi plan voor de nabije toekomst. Maar laten we niet wachten met het delen van waardevolle kennis en mooie ervaringen, het zoeken van de samenwerking. Door de kracht van het primair onderwijs centraal te zetten en daarmee aan de slag te gaan, doen we meteen iets aan de uitdagingen.

We kunnen allemaal ambassadeurs zijn.