Het kabinet gaat de bijdrage in de arbeidsvoorwaardenontwikkeling niet verhogen. Dat schrijven de onderwijsministers als antwoord op de vraag van de PO-Raad en de andere onderwijssectoren. Zij hadden aan het kabinet een extra bijdrage gevraagd, om de lonen in het onderwijs te kunnen verhogen in lijn met de oplopende loonafspraken in de cao’s elders in Nederland. 

Voor de indexering van de lumpsum wordt uitgegaan van een gemiddelde cao-stijging van 5,2% in Nederland voor 2023. Dat is op grond van de verwachting van het CPB in maart. Sinds die gepubliceerde verwachting zijn de cao-lonen in Nederland flink gestegen. De PO-Raad en VO-raad vinden het teleurstellend dat het kabinet de gerealiseerde stijging niet meeneemt in de indexering. Voor de vakbonden is dit kabinetsbesluit aanleiding om over te gaan tot een landelijke stakingsdag. 

In april hebben de gezamenlijke onderwijssectoren een dringende oproep gedaan om de kabinetsbijdrage naar boven bij te stellen. Zodanig dat de onderwijswerkgevers loonafspraken kunnen maken die overeenkomen met andere aanpalende en (semi)publieke sectoren. Onze inschatting van de oplopende loonafspraken zijn nu ook in de cijfers terug te vinden. Zo laat de cao-monitor van de AWVN zien dat de cao-afspraken per maand omhoog zijn gegaan. De gemiddelde loonafspraak van alle in 2023 afgesloten cao’s bedraagt inmiddels 6,88% per jaar. Dit percentage steekt bleek af bij de nu achterhaalde CPB-verwachting die leidend is geweest voor de kabinetsbijdrage.   

Onder meer vanwege het nijpende arbeidsmarkttekort is het belangrijk dat het onderwijs een aantrekkelijk arbeidsvoorwaardenpakket kan blijven bieden. Dit vraagt om een loonsverhoging die de vergelijking met de rest van Nederland kan doorstaan. Met de lage kabinetsbijdrage komen de onderwijswerkgevers daarom voor het lastige vraagstuk te staan om tot goede loonsverhogingen te komen zonder dat het ten koste gaat van het onderwijs aan onze leerlingen of tot werkdrukverhoging van medewerkers.    

Aangekondigde acties van de bonden 

Het kabinetsbesluit om geen extra geld voor arbeidsvoorwaarden beschikbaar te stellen, is voor de vakbonden aanleiding geweest om tot werknemersacties over te gaan. Gisteren hebben ze hun leden oproepen tot een landelijke onderwijsstaking op 5 oktober. De PO-Raad en VO-raad hebben begrip voor acties voor zover die in lijn liggen met de oproep van de onderwijssectoren voor een kabinetsbijdrage die marktconforme loonsverhogingen mogelijk maken. 

Tegelijkertijd betreuren wij de vertraging die van de aankondiging uitgaat, 5 oktober is nog ver weg. Naar verwachting zal er ook niet meteen daarna een cao-akkoord liggen en daardoor laat een loonsverhoging lang op zich wachten. Over deze en andere consequenties van de aangekondigde acties gaan de PO-Raad en VO-raad gezamenlijk het gesprek aan met de bonden.