PO-Raad, VO-raad, MBO-Raad, de Vereniging Hogescholen en Universiteiten van Nederland hebben het kabinet in een brief opgeroepen meer geld vrij te maken voor de ontwikkeling van arbeidskosten voor het personeel in alle onderwijssectoren. Het nijpende personeelstekort en de ongekend hoge inflatie van de laatste maanden zijn aanleiding voor het verzoek.

Jaarlijks stelt het kabinet de hoogte van de overheidsbijdrage voor arbeidsvoorwaarden in de (semi)publieke sector vast. Deze kabinetsbijdrage is een belangrijke bron voor het maken van loonafspraken. Daarbij wordt vooral gekeken naar het percentage contractloonstijging (cao-loon) binnen de marktsectoren, die is opgenomen in het Centraal Economisch Plan (CEP). In de recentste publicatie van het CEP heeft het Centraal Plan Bureau voor de contractloonstijging in 2023 het percentage 5,2% opgenomen. Met een groot leraren- en personeelstekort en de huidige hoge inflatie is er echter geen sprake van een normale situatie, schrijven de onderwijsraden aan het kabinet. Daarmee is een afwijking van de gangbare systematiek gerechtvaardigd. En dus bepleiten de voorzitters van de ‘raden’ een bijstelling naar boven van de kabinetsbijdrage.

Ongekend is dat overigens niet: het kabinet heeft deze beleidsruimte en in het verleden is die ook vaker benut. Zo kozen eerdere kabinetten-Rutte er in de periode 2010 – 2015 voor de bijdrage aan de arbeidsvoorwaarden aan onderwijspersoneel te bevriezen met een jarenlange ‘nullijn’.

Als het kabinet vasthoudt aan een technische toepassing van de kabinetsbijdrage en dus meent te volstaan met 5,2%, dan leidt dat ook in het primair onderwijs tot duivelse dilemma’s. Enerzijds is het vanuit het streven naar koopkrachtbehoud en arbeidsmarktpositie van het PO en VO nodig om tot loonafspraken te komen die vergelijkbaar zijn met die in de andere sectoren. Anderzijds mag dat niet tot budgettaire problemen leiden. Dan zouden scholen namelijk genoodzaakt zijn te bezuinigen op andere posten, en dat is het laatste dat deze sector op dit moment kan gebruiken.